Bí-kim (美金, Eng-gí: United States dollar) iah sī kóng Bí-kok chîⁿ (美國錢), sī Bí-kok ê koaⁿ-hong hoè-pè, he̍k-chiá-sī kóng khah pe̍h--leh, tō sī Bí-kok Liân-pang Tû-pī Gîn-hâng (Federal Reserve, The Fed) hoat-hêng ê chîⁿ. It-poaⁿ teh su-siá iah ìn-soat ê sî, i ê kì-jīn$, mā tiāⁿ-tiāⁿ kán-séng tsò USD.

Bí-kim
United States dollar
Liân-pang Chún-pī-koànQuarter dollar (25 cent) gîn-kak-á (chiàⁿ-bīn)
ISO 4217
Jī-bú tāi-bé USD
Sò͘-jī tāi-bé 840
Chí-sò͘ 2
Gia̍h-bīn
pó͘-chō͘ tan-ūi (khah toā)
 4 Stella
 10 Eagle
 100 Union (slang)
 1,000 Grand, rack (slang), band (slang)
pó͘-chō͘ tan-ūi (khah sè)
 ​14 Quarter
 ​110 Dime
 ​120 Nickel ia̍h half dime
 ​1100 Cent ia̍h penny
 ​11000 Mill
Kì-hō $, US$, U$
Cent ia̍h penny ¢
 Mill
Phian-miâ
Cent ia̍h penny Hô-ló-oē: sián ()
Gîn-phiò
 tiāⁿ-tiāⁿ ēng $1, $5, $10, $20, $50, $100
 hán-tit ēng $2 (still printed); $500, $1,000, $5,000, $10,000 (discontinued, still legal tender)
Gîn-kak-á
 tiāⁿ-tiāⁿ ēng 1¢, 5¢, 10¢, 25¢
 hán-tit ēng 50¢, $1 (still minted); ½¢ 2¢, 3¢ (Nickel); 3¢ (Silver); 20¢, $2.50, $3, $20 (discontinued, still legal tender); $5, $10 (legal tender, now commemorative only)
Thóng-kè
khai-sí sú-iōng 1792 nî 4 goe̍h 2 ji̍t​ (231 nî í-chêng)​ (1792-04-02)
 Chu-liāu [1]
chhú-tāi Tāi-lio̍k choá-phiò
kî-thaⁿ goā-kok thong-hoè, pau-hâm:
Eng-pōng
Hu̍t-gîn
Koaⁿ-hong
sú-iōng-chiá

 Bí-kok

Hui-koaⁿ-hong
sú-iōng-chiá
 Bahamas (kap Bahamas dollar)[bô chhut-chhù]
 Be̍k-se-ko Tijuana[bô chhut-chhù]
 Zimbabwe[4]
Hoat-hêng
Tiong-iong
gîn-hâng
Liân-pang Chún-pī Chè-tō͘
 Bāng-chām www.federalreserve.gov
Ìn-soat-chiá Bí-kok Chè-pán Ìn-soat Kio̍k
 Bāng-chām moneyfactory.gov
Chō-pè-kio̍k Bí-kok Chō-pè Kio̍k
 Bāng-chām www.usmint.gov
Phêng-kè
Thong-hòe phòng-tiòng 6.8%
 Chu-liāu InflationData.com, 2021-12
 Hong-hoat CPI
Hoē-lu̍t hō͘ koà-kau
Bí-kim choá-phiò ê chhiò-bīn (chiàⁿ-bīn).

Bí-kim 1 kho͘ ê choá-phiò koân-téng ū George Washington ê siōng. 1 kho͘--ê lia̍h-goā, koh ū 2, 5, 10, 20, 50, kap 100 kho͘ bīn-gia̍h ê choá-phiò.

Tû-khì choá-phiò, bí-kim mā ū gîn-kak-á, chit lāi-té ū-ê sek-chúigîn--ê, ū-ê sī kim--ê, chū-tōng hoat-toē-ki (vending machine) sù-siông sī chāu gîn-kak-á, in-ūi tùi ke-khì lâi kóng, beh thò͘ gîn-kak-á ē pí thò͘ choá-phiò khah kán-tan. M̄-koh nā it-poaⁿ lâng tian-tò sī khah chia̍p ēng choá-phiò.

1 kho͘ bí-kim hun-chò 100 sián, 1 sián sī tī Bí-kok siōng kē ê hoè-pè tan-ūi. Iā gîn-kak-á--ni̍h ū hit-lō poàⁿ kho͘ gîn--ê, tō sī ta̍t 50 sián ê ì-sù. Nā sī sì-hūn-it (quarter) ê gîn-kak-á, tō ta̍t-tit 25 sián. Cha̍p-hūn-it (dime)--ê sī ta̍t 10 sián. Jī-cha̍p-hūn-it (nickel)--ê ta̍t 5 sián. Siōng sè îⁿ--ê, sī kan-taⁿ ta̍t 1 sián--ê, hō-chò penny. M̄-koán sī gîn-kak-á iah choá-phiò, in ê chhiò-pêng lóng ū chhut-miâ ê Bí-kok-lâng ê bīn-bô͘.

Bí-kim choá-phiò chèng-sek ê miâ sī "Liân-pang Tû-pī Phiò" (Federal Reserve Note). "Liân-pang Tû-pī" chí Bí-kok Liân-pang Tû-pī Gîn-hâng. Bí-kok Hiàn-hoat ū bat tēng kóng Bí-kok chèng-hú tio̍h lâu kàu-gia̍h ê n̂g-kim thang lúi-oāⁿ i só͘ hoat-hêng ê choá-phiò. Iā tō sī kóng, tī chit-ê chêng-hóng chi-hā, bí-kim choá-phiò sī ē-ēng-tit kap Bí-kok chèng-hú lúi-oāⁿ n̂g-kim--ê. M̄-koh 1971 nî Bí-kok í-keng hùi-sak chit-ê kim-pún-ūi ê chè-tō͘, iā taⁿ kok-chè-siōng tùi bí-kim ê sìn-sim chú-iàu sī khò Bí-kok ê keng-chè, kun-sū téng-téng ê chéng-kô kok-le̍k teh chi-chhî.

Tō chhin-chhiūⁿ taⁿ chē-chē hoè-pè kāng-khoán, hiān-chhú-sî ū chin toā sò͘-gia̍h ê bí-kim sī chêng-kah-taⁿ lóng m̄-bat chin-chiàⁿ ìn-soat hoat-hêng chò si̍t-thé--ê, in kan-taⁿ sī í tiān-chú kì-lio̍k ê khoán-sek khiām tiàm kháu-chō--ni̍h.

Gîn-kak-á siu-kái

Siông-sè chhiáⁿ khoàⁿ: Bí-kim ê gîn-kak-á

Ùi 1792 nî kàu taⁿ, Bí-kok chèng-hú ta̍k-nî lóng ē seng-sán Bí-kok koaⁿ-hong ê gîn-kak-á.

Bīn-ta̍t Thó͘-miâ Chiàⁿ-bīn Tó-bīn Siàu-siōng Tó-bīn chú-tê Tāng-liōng Ti̍t-kèng Châi-chit Piⁿ-á Liû-thong
Sián
penny   Abraham Lincoln Union Shield 2.5 g
(0.088 oz)
0.75 in
(19.05 mm)
97.5% Zn
2.5% Cu
pêⁿ Wide
Gō͘-sián
nickel   Thomas Jefferson Monticello 5.0 g
(0.176 oz)
0.835 in
(21.21 mm)
75% Cu
25% Ni
pêⁿ Wide
Cha̍p-sián
10¢
dime     Franklin D. Roosevelt olive branch, torch, oak branch 2.268 g
(0.08 oz)
0.705 in
(17.91 mm)
91.67% Cu
8.33% Ni
118 reeds Wide
Jī-cha̍p-gō͘-sián
25¢
quarter   tóng-àn:America-the-Beautiful-Quarters-George-Rogers-Clark-Indiana.jpg George Washington Chē chióng 5.67 g
(0.2 oz)
0.955 in
(24.26 mm)
91.67% Cu
8.33% Ni
119 reeds Wide
Gō͘-cha̍p-sián
50¢
half     John F. Kennedy Presidential Seal 11.34 g
(0.4 oz)
1.205 in
(30.61 mm)
91.67% Cu
8.33% Ni
150 reeds Limited
Chi̍t-kho͘
$1
dollar coin,
golden dollar
tóng-àn:Sacagawea dollar obverse.png   Sacagawea kap in kiáⁿ, Jean Baptiste Charbonneau Bald eagle in flight (2000–2008), Various; new design per year 8.10 g
(0.286 oz)
1.043 in
(26.50 mm)
88.5% Cu
6% Zn
3.5% Mn
2% Ni
Lettered Limited

Bô teh hoat-hêng ê bīn-ta̍t:

Gîn-phiò siu-kái

Bīn-ta̍t Chiàⁿ-bīn Tó-bīn Siàu-siōng Tó-bīn ōe Tē-it hē-lia̍t Chòe-kīn hē-lia̍t Liû-thong
Chi̍t Kho͘     George Washington Great Seal of the United States 1935 nî 2017 nî[5] Khoah
Nn̄g Kho͘   tóng-àn:US reverse-high.jpg Thomas Jefferson Trumbull's Declaration of Independence 1976 nî 2013 nî Siū-hān
Gō͘ Kho͘     Abraham Lincoln Lincoln Memorial 2006 nî 2013 nî Khoah
Cha̍p Kho͘     Alexander Hamilton U.S. Treasury 2004 nî 2013 nî Khoah
Jī-cha̍p Kho͘     Andrew Jackson White House 2004 nî 2013 nî Khoah
Gō͘-cha̍p Kho͘     Ulysses S. Grant United States Capitol 2004 nî 2013 nî Khoah
Chi̍t-pah Kho͘     Benjamin Franklin Independence Hall 2009 nî 2013 nî Khoah

Hōe-lu̍t siu-kái

Le̍k-sú hōe-lu̍t siu-kái

Ta̍k-nî pêng-kin
19702 19802 19852 19902 1993 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2018[6]
 
EUR
 —  —  —  —  — 0.9387 1.0832 1.1171 1.0578 0.8833 0.8040 0.8033 0.7960 0.7293 0.6791 0.7176 0.6739 0.7178 0.7777 0.7530 0.7520 0.9015 0.8504
 
JPY
357.6 240.45 250.35 146.25 111.08 113.73 107.80 121.57 125.22 115.94 108.15 110.11 116.31 117.76 103.39 93.68 87.78 79.70 79.82 97.60 105.74 121.05 111.130
 
GBP
8s 4d
=0.4167
0.4484[7] 0.8613[7] 0.6207 0.6660 0.6184 0.6598 0.6946 0.6656 0.6117 0.5456 0.5493 0.5425 0.4995 0.5392 0.6385 0.4548 0.6233 0.6308 0.6393 0.6066 0.6544 0.7454
 
CAD
1.081 1.168 1.321 1.1605 1.2902 1.4858 1.4855 1.5487 1.5704 1.4008 1.3017 1.2115 1.1340 1.0734 1.0660 1.1412 1.0298 0.9887 0.9995 1.0300 1.1043 1.2789 1.2842
 
MXN
0.01250–0.026501 2.801 2.671 2.501 3.1237 9.553 9.459 9.337 9.663 10.793 11.290 10.894 10.906 10.928 11.143 13.498 12.623 12.427 13.154 12.758 13.302 15.837 19.911
 
CNY
2.46 1.7050 2.9366 4.7832 5.7620 8.2783 8.2784 8.2770 8.2771 8.2772 8.2768 8.1936 7.9723 7.6058 6.9477 6.8307 6.7696 6.4630 6.3093 6.1478 6.1620 6.2840 6.383
 
INR
7.56 8.000 12.38 16.96 31.291 43.13 45.00 47.22 48.63 46.59 45.26 44.00 45.19 41.18 43.39 48.33 45.65 46.58 53.37 58.51 62.00 64.1332 68.11
 
SGD
 —  — 2.179 1.903 1.6158 1.6951 1.7361 1.7930 1.7908 1.7429 1.6902 1.6639 1.5882 1.5065 1.4140 1.4543 1.24586 1.2565 1.2492 1.2511 1.2665 1.3748 1.343
 
ZAR
0.7182 0.7780 2.2343[8] 2.5600 3.2729 6.1191 6.9468 8.6093 10.5176 7.5550 6.4402 6.3606 6.7668 7.0477 8.2480 8.4117 7.3159 7.2510 8.2014 9.6436 10.8420 12.7759 12.736

Taⁿ ê hoē-lu̍t siu-kái

taⁿ ê USD ê hoē-lu̍t
Google Finance: AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY TWD
Yahoo! Finance: AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY TWD
XE.com: AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY TWD
OANDA: AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY TWD
fxtop.com: AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY TWD

Chham-khó siu-kái

  1. "Coinage Act of 1792" (PDF). United States Congress. goân-loē-iông (PDF) tī 2004-04-07 hőng khó͘-pih. 2008-04-02 khòaⁿ--ê.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. "Central Bank of Timor-Leste". Mar 22, 2017 khòaⁿ--ê. The official currency of Timor-Leste is the United States dollar, which is legal tender for all payments made in cash. 
  3. "Ecuador". CIA World Factbook. October 18, 2010. October 17, 2018 khòaⁿ--ê. The dollar is legal tender 
  4. "Zimbabwe". CIA World Factbook. June 30, 2020. July 15, 2020 khòaⁿ--ê. The US dollar was adopted as legal currency in 2009  Used alongside several other currencies.
  5. "USPaperMoney.Info: Series 2017 $1". www.uspapermoney.info. 
  6. "Historical Exchange Rates Currency Converter - TransferMate". www.transfermate.com. 
  7. 7.0 7.1 1970–1992 Archived October 13, 2008, at the Wayback Machine.. 1980 derived from AUD–USD=1.1055 and AUD–GBP=0.4957 at end of Dec 1979: 0.4957/1.1055=0.448394392; 1985 derived from AUD–USD=0.8278 and AUD–GBP=0.7130 at end of Dec 1984: 0.7130/0.8278=0.861319159
  8. "Exchange Rates Between the United States Dollar and the South African Rand". Measuring Worth. December 5, 2011 khòaⁿ--ê. 

Gōa-pō͘ liân-kiat siu-kái

Bí-kim ê ōe-siōng siu-kái