Hóe-chheⁿ

tē-sì óa Thài-iông ê kiâⁿ-cheⁿ
(Tùi Hoé-chheⁿ choán--lâi)

Hóe-chheⁿ (火星, Eng-gí: Mars), mā tha̍k chò Hé-chhiⁿ, Hér-chhiⁿ, sī lán Thài-iông-hē tē 4 oá Ji̍t-thaû ê he̍k-chheⁿ. I khoàⁿ--khí-lâi âng-âng, choâⁿ-á mā hông kiò-chò Âng He̍k-chheⁿ (The Red Planet). Hoé-chheⁿ ū 2 lia̍p oē-chheⁿ, Phobos kap Deimos, lóng sè-sè lia̍p, hêng koh ku-koài, pún-té eng-tong sī sió-he̍k-chheⁿ.

Hóe-chheⁿ ♂
Kúi-tō sèng-chit
Goân-kî J2000
Aphelion 249200000 km
(154800000 mi; 1.666 AU)
Kīn-ji̍t-tiám 206700000 km
(128400000 mi; 1.382 AU)
227939200 km
(141634900 mi; 1.523679 AU)
Lî-sim-lu̍t 0.0934
686.971 d
(1.88082 yr; 668.5991 sols)
779.96 d
(2.1354 yr)
24.007 km/s
(86430 km/h; 53700 mph)
19.412°
Khi-pêng
49.558°
2020-Aug-03
286.502°
Ōe-chheⁿ 2
Bu̍t-lí sèn-chit
Pêng-kin poàn-kéng
3389.5 ± 0.2 km
(2106.1 ± 0.1 mi)
Chhiah-tō poàn-kéng
3396.2 ± 0.1 km 
(2110.3 ± 0.1 mi; 0.533 Earths)
Ke̍k-tē poàn-kéng
3376.2 ± 0.1 km
(2097.9 ± 0.1 mi; 0.531 Earths)
Píⁿ-pêⁿ-lu̍t 0.00589±0.00015
144798500 km2
(55907000 sq mi; 0.284 Earths)
Thé-chek 1.6318×1011 km3
(0.151 Earths)
Chit-liōng 6.4171×1023 kg
(0.107 Earths)
Pêng-kin bi̍t-tō͘
3.9335 g/cm3
(0.1421 lb/cu in)
3.72076 m/s2
(12.2072 ft/s2; 0.3794 g)
0.3662±0.0017
5.027 km/s
(18100 km/h; 11250 mph)
Hêng-chheⁿ chū-choán chiu-kî
1.025957 d
24h 37m 22.7s
Chhiah-tō chū-choán sok-tō͘
868.22 km/h
(241.17 m/s; 868.22 km/h; 539.49 mph)
25.19° to its orbital plane
Pak-ke̍k chhiah-keng
317.68143°
21h 10m 44s
Pak-ke̍k chhiah-hūi
52.88650°
Hoán-siā-lu̍t
Piáu-bīn un-tō͘ siōng-kē pêng-kin siōng-koân
Kelvin 130 K 210 K 308 K
Celsius −143 °C −63 °C 35 °C
Fahrenheit −226 °F −82 °F 95 °F
−2.94 to +1.86
3.5–25.1″
Tāi-khì-khoan
Piáu-bīn ap-le̍k
0.636 (0.4–0.87) kPa
0.00628 atm
Thé-chek cho͘-sêng

Goā-pō͘ liân-kiat siu-kái

 

Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: Mars

Hoé-chheⁿ ê chúi siu-kái

Hoé-chheⁿ thàm-hiám siu-kái

Chham-khó chu-liāu siu-kái

Thài-iông-hē
 
Chheⁿ: Ji̍t-thâu
He̍k-chheⁿ: Chúi-chheⁿ | Kim-chheⁿ | Tē-kiû | Hóe-chheⁿ | Bo̍k-chheⁿ | Thó͘-chheⁿ | Thian-ông-chheⁿ | Hái-ông-chheⁿ
É-he̍k-chheⁿ: Ceres | Mê-ông-chheⁿ | Haumea | Makemake | Eris
Sió-bu̍t-thé: Sió-he̍k-chheⁿ | Hái-ông-chheⁿ goā chheⁿ-thé | Tn̂g-boé-chheⁿ
Oē-chheⁿ: Goe̍h-niû | Hoé-chheⁿ ê | Bo̍k-chheⁿ ê | Thó͘-chheⁿ ê | Thian-ông-chheⁿ ê | Hái-ông-chheⁿ ê
Tīn: Sió-he̍k-chheⁿ-toà | Kuiper-toà | Sàn-loān îⁿ-poâⁿ | Oort-hûn
Chhiáⁿ chham-khó thian-bûn bu̍t-thé, thài-iông-hē ê chheⁿ-thé lia̍t-toaⁿ, chiàu poàⁿ-kèng pâi iah sī chiàu chit-liōng pâi