Ka-lí-hin

(Tùi Ka-lí-heng choán--lâi)

Ka-lí-hin[1] (佳里興) sī Tâi-oân Tâi-lâm-chhī lāi-té ê chi̍t-ê chū-lo̍h, tī Ka-lí-khu ê hêng-chèng-khu lāi-bīn, só͘-chāi sī Ka-lí chhī-khu kap Ha̍k-kah ê tiong-ng. Pún chng hêng-chèng siōng tāi-iok sī pun hō͘ Ka-hòa-lí (佳化里), Heng-hoà-lí (興化里) kap Lé-hòa-lí (禮化里) lâi koán; kok lí ē-té ê chú-iàu siā-lí hun-pia̍t sī Thâu-chêng-khó͘ (頭前許), Thâm-á-kîⁿ (潭仔墘) kap Āu-piah-chan (後壁曾), kui-ê Ka-lí-hin sī seh Chìn-heng-kiong (震興宮) chò tiong-sim[2].

Ka-lí-hin
佳里興
—  goân tōa-jī  —
Ka-lí-hin Chìn-heng-kiong
Ka-lí-hin is located in Tâi-lâm-chhī
Ka-lí-hin
Ka-lí-hin
Ka-lí-hin tī Tâi-lâm-chhī ê tāi-khài ūi-tì
Keng-hūi-tō͘: 23°11′23″N 120°11′10″E / 23.18972°N 120.18611°E / 23.18972; 120.18611
Koān-chhī Tâi-lâm-chhī
Hiong-tìn-chhī-khu Ka-lí-khu

Miâ siu-kái

Ka-lí-hin chit-ê miâ sī tùi Pêⁿ-po͘ ê Ka-lí-hin-siā hō--lâi, ì-sù sī "Ka-lí-chó͘ sîn ê tē", ē-ēng-tit kì chò k-alit-hen, chit jī ia̍h ū khó-lêng sī chhan-chhiūⁿ chit kóa Lâm-tó-hē giân-gí ê pau-sû kò͘-chō (jī-sû piàn-khoán tàu tī thâu-bóe), tō sī "Alit ê só͘-chāi". [1]

Tē-lí siu-kái

Ka-lí-hin ē-té ê Thâu-chêng-khó͘ siā-lí ūi tī leh Chìn-heng-kiong ê tang-lâm-pêng, chú-iàu sī Tēⁿ-sī sî-kî Chôan-chiû-lâng Khó͘ Hi-tián (許希典) pē-kiáⁿ kòe khui-khún--ê; ùi kiong āu, sī chi̍t ūi kiò chò Āu-piah-chan ê siā-lí, chú-iàu sī 1729 nî tùi Kim-mn̂g kòe khai-ki; nā Chìn-heng-kiong sai-lâm-pêng ê Thâm-á-kîⁿ, chú-iàu ê khai-ki-chiá sī Tēⁿ-sī sî-kî kòe--khì ê An-khe-lâng N̂g Kok-tiâu (黃國朝). Lēng-gōa, Ka-lí-hin koh ū kî-tha sèⁿ-sī chng-thâu, phì-jū Thâu-chêng-khó͘ ê pak-pêng ū Āu-bīn-chhòa, Thâm-á-kîⁿ pak-pêng mā ū sèⁿ Lí ê siā-lí[2].

Ka-lí-hin ê sì-ûi kî-tha chng-siā, ū So͘-chhù-liâu (蘇厝寮), Lâi-chhian-liâu (萊芊寮), Chhiong-kong-liâu (充公寮), Khó͘-tek-ûi (許竹圍), Khu-tek-ûi (邱竹圍), N̂g-tek-ûi (黃竹圍) téng-téng[2].

Le̍k-sú siu-kái

 
Ji̍t-pún sî-tāi chá-kî tē-tô͘ téng ê Ka-lí-hin (tiong-ng) kap hū-kīn só͘-chāi.

Ka-lí-hin ū khó-lêng sī kó͘-chá Tēⁿ-sī Thian-heng-koān (天興縣) ê koān-tī só͘-chāi-tē. Chheng-kok thóng-tī chá-kî chiong Chu-lô-koān koān-tī siat ùi pún tē-hng, kàu 1704 nî ê sî chia̍h soah kòe Chû-lô-soaⁿ (諸羅山)[2].

Ji̍t-pún sî-tāi chit ūi siat 1-ê tōa-jī hêng-chèng-khu, 1939 nî ū jîn-kháu 4,900 chó͘-iū[3].

Chham-khó siu-kái

  1. 1.0 1.1 "Ka-lí-hin". 台字田. 2021-10-22 khòaⁿ--ê. 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 林俊霖 (2009). 佳里鎮的開發與社會變遷 (1623–1945) (sek-sū thesis). 長榮大學 台灣研究所. 
  3. 臺灣總督官房企畫部 (1940). 昭和十四年末 臺灣常住戶口統計. 

Liân-kiat siu-kái