"Eng-lân" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
piau-chhiam: Ēng hêng-tōng pian-chi̍p tī chhiú-ki-á bāng-ia̍h kái--ê
piau-chhiam: Ēng hêng-tōng pian-chi̍p tī chhiú-ki-á bāng-ia̍h kái--ê
Tē 24 chōa:
{{main|Eng-lân ê le̍k-sú}}
 
Kun-kù khó-kó͘ chèng-kù, siāng chá tī kin-á-ji̍t kóng ê Eng-lân tē-hng chhut-hiān ê hui hiān-tāi chéng jîn-lūi sī ''[[Homo antecessor]]'', in sī 78 bān tang chêng ê chióng-lūi, Eng-lân chāi-tē só͘ hoat-kiàn ê kut-thâu sio̍k-í 50 bān tang chêng.<ref>{{cite web|url=http://www.archaeology.co.uk/the-timeline-of-britain/boxgrove.htm|title=500,000 BC&nbsp;– Boxgrove|accessdate=20 December 2010|work=Current Archaeology|publisher=Current Publishing}}</ref> Tī [[Norfolk]] ê [[Happisburgh]] chng, ū hoat-kiàn chha-put-to 90 bān tang chêng chè-chok ê jîn-chō-bu̍t. Siōng-bô ū 9 pho sú-chêng jîn-kûn tùi Au-chiu lâm-pêng sóa ji̍p Eng-lân, kî-tiong siāng bóe chi̍t kûn sī tī 15,000 tang chêng ê sî seng-oa̍h tī kin-á-ji̍t ê [[Nottinghamshire]], Norfolk kap [[Devon]] téng tē-hng. Tong-sî ê [[Pak Hái]] iáu koh sī pêⁿ-po͘ kap nâ-á tē. Keng-kòe [[Chú-chêng|Ch.]] 4700 nî kàu Ch. 2000 nî kan ê [[Sin-chio̍h-khì sî-kî]], Eng-lân ê jîn-kháu chiàu ko͘-sǹg chin-ka kàu 300,000 chó-iū. Tī Ch. 3000 nî ê sî, í-keng ū ēng chio̍h-thâu khí ê piahchhiûⁿ-á hun-keh thó͘-tē.<ref name="Ackroyd2012ch1">{{Harvnb|Ackroyd|2012|loc=1. Hymns of stone}}</ref>
 
Ch. 55 nî ê sî, Lô-má-lâng thâu chi̍t pái chhim-ji̍p Eng-lân. [[Caesar]] niá nn̄g-ê kun-thoân, kò-pia̍t tāi-khài 5 chheng lâng, hiòng [[Britain]] tē-hng chìn-peng, tāi-seng tī [[Deal]] hū-kīn chiūⁿ-hōaⁿ. Tong-sî Eng-lân pō͘-cho̍k ê chi̍t-ūi siú-léng sī [[Cassivellaunus]]. Keng-kòe chē pái chiàn-tò͘ liáu-āu, Caesar thè-kun. Chóng-sī chit chūn Britain lâm-pō͘ chi̍t kóa pō͘-cho̍k mā khai-sí Lô-má-hòa. Kàu [[Claudius]] chò Lô-má hông-tè ê sî, chiong-kun [[Aulus Plautius]] tī Āu 43 nî niá tāi-iok 2 bān lâng ê kun-tūi kòe Eng-lân. Keng-kòe tī [[Medway Khe Chiàn-tò͘]], [[Caratacus]] só͘ chhōa-thâu ê chāi-tē kun-tūi hō͘ Lô-má phah-pāi. Liáu-āu hông-tè Claudius niá peng lâi kàu Eng-lân hiòng chāi-tē siâⁿ-chhī [[Camulodunum]] chò siāng bóe ê kong-kek. Chit kái ê chiàn-sū, hō͘ Lô-má khai-sí liáu tùi Eng-lân ê cheng-ho̍k. Āu 47 nî ê sî, [[Boudicca]] niá-chhōa ê [[Iceni]] pō͘-cho̍k hiòng Lô-má thóng-tī hoat-tōng hoán-khòng. Boudicca ê kun-tūi chhim-ji̍p liáu pau-koat Lô-má ê tē-hng siú-hú [[Colchester]] chāi-lāi ê só͘-chāi. Té-bé Boudicca tī [[Watling Tōa-ke Chiàn-tò͘]] chiàn su Lô-má chiong-kun [[Suetonius Paulinus]] ê kun-tūi. Tī Lô-má sî-kî, Eng-lân ê káng-kháu, kim-sio̍k kap cho͘-sòe ū pang-chō͘ Lô-má siong-gia̍p ê chok-iōng. Āu--lâi chia mā piàn chò sī Au-chiu ê lông-sán-tē.<ref name="Ackroyd2012ch2">{{Harvnb|Ackroyd|2012|loc=2. The Roman way}}</ref>