"Tê" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
Taigiholicthó-lūn | kòng-hiàn
Sunshine678thó-lūn | kòng-hiàn
~ ùi Eng-gí pán hoan-e̍k kòe-lâi
Tē 1 chōa:
[[File:BlackLongjing tea steeping in gaiwan.jpg|270pxright|250px|thumb|[[ÂngLiông-chéⁿ tê|Liông-chéⁿ]] [[le̍k-tê]].]]
 
'''Tê''' (茶) sī chi̍t khoán phang-hiuⁿ [[ím-liāu]], kā [[tê-châng]] hio̍h-á iōng sio chúi lo̍h-khì phàu--ê. Tê sī thong-sè-kài tē-jī liû-hêng ê ím-liāu, pâi tē-it ê sī [[chúi]].<ref name="Macfarlane">{{cite book|first=Alan|last=Macfarlane|author-link=Alan Macfarlane|last2=Macfarlane|first2=Iris |author-link2=Iris Macfarlane |title=The Empire of Tea|publisher=The Overlook Press|isbn=1-58567-493-1|page=32|year=2004}}</ref> Tê ū chin chē khoán; ū chi̍t-kóa tê, chhin-chhiūⁿ [[Darjeeling tê|Darjeeling]] kap [[le̍k-tê]], ū chheng-sóng, bî-bî-á sng kap siap-siap ê kháu-kám;<ref name="ody">{{cite book |author1=Penelope Ody |title=Complete Guide to Medicinal Herbs |publisher=Dorling Kindersley Publishing |location=New York, NY |year= 2000|page=48 |isbn=0-7894-6785-2 |doi=}}</ref> ah kî-thaⁿ tê ū kok-chióng chu-bī.
Chit-phiⁿ bûn-chiuⁿ siá ê sī [[tê-châng]] ([[ha̍k-miâ]]: ''[[Camellia sinensis]]'') ê hio̍h-á phàu--ê, ū [[ka-pi-in]] ê '''tê'''. Iōng kî-thaⁿ [[si̍t-bu̍t]], [[kóe-chí]] phàu--ê, bô ka-pi-in ê [[ím-liāu]], chhiáⁿ chham-khó [[chhaú-á-tê]], [[hoe-tê]].
 
Tê goân-chū [[Tiong-kok se-lâm tē-khu|Tiong-kok se-lâm]], goân-té sī the̍h-lâi tòng-chò [[Tiong-i|ím-iōng io̍h-bu̍t]] sú-iōng.{{sfn|Heiss|Heiss|2007|pp=6–7}} Lo̍h-bóe tī Tiong-kok [[Tn̂g-tiâu]] sî-tāi chiâⁿ-chò hiu-hân ím-liāu, mā liû-hêng kàu [[Tang-lâm-a|Tang-lâm A]] kok-ka khì. Phû-tô-gê thoân-kàu-sū kap seng-lí-lâng tī 16 sè-kí kā tê chah tńg-khì [[Au-chiu]].<ref name="caff" /> 17 sè-kí ê sî, Eng-kok-lâng chiâⁿ ài lim tê, lo̍h-bóe khai-sí tī [[Ìn-tō͘]] tōa-liōng koh siong-gia̍p-hòa ê lâi chèng tê-hio̍h. 2016 nî, Ìn-tō͘ kap Tiong-kok kiong-èng thong-sè-kài 62% ê tê.
== Gú-gôan ==
 
[[Chháu-pún tê]] kóng ê sī m̄-sī iōng tê-châng phàu--chhut-lâi ê ím-liāu.
 
== -gôangoân ==
Tê tī sè-kài ū nn̄g-khóan éng-hióng chin-tōa ê hoat-im lâi-gôan, chi̍t-khóan sī [[Ē-mn̂g]] [[Bân-lâm-gú]] ê "tê", lēng-gōa chi̍t-khóan sī [[Kńg-tang-ōe]] ê "chá".
 
== Le̍k-sú ==
 
== Chai-pôe kap siu-sêng ==
 
== Hòa-ha̍k cho͘-sêng ==
 
== Chhú-lí kap hun-lūi ==
 
== Chè-pī ==
 
== Tê bûn-hòa ==
 
== Seng-sán ==
 
== Keng-chè ==
 
== Pau-chong ==
 
== Àn chò-tê koè-têng khu-hun ==