"Lâm-tó gí-hē" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

'''Lâm-tó gí-hē''' ([[Hàn-jī]]: 南島語系) sī 1 ê [[gí-hē|gí-giân ka-cho̍k]], tōa-pō·-hūn ê sêng-oân tī [[Tang-lâm-a]] kap [[Thài-pêng-iûⁿ]] ê tó-sū, kúi-ê-á tī [[A-chiu]] tāi-lio̍k, 1 ê tī [[Hui-chiu]] [[Madagasikara]]-tó. Lâm-tó gí-hē bô-lūn sī gí-giân ê sò·-liōng (kin-kù ''[[Ethnologue]]'', ū 1244 ê) iah-sī tē-lí hun-pò· (tùi Madagasikara kàu [[Rapa Nui]]) lóng sī só·-ū gí-giân ka-cho̍k tang-tiong siōng-kài tōa--ê 1 ê. Tī [[Ìn-tō·-Au-chiu gí-giân]] iáu-bōe thòaⁿ--chhut-khì chìn-hêng, Lâm-tó gí-hē sī sè-kài tē-lí hun-pò· siāng khoah ê ka-cho̍k.

''[[Lâm-tó]]'' sī ''Austronesia'' chit ê bêng-sû ê hoan-e̍k, goân-thâu sī [[Hi-lia̍p-gí]] ''austro'' ("lâm") kap ''nesia'' ("tó") 2 sû kap chò-hóe, ì-sù sī "lâm-hong ê tó-sū". Má-lâi-Polynesia sī khah kū ê iōng-gí, ū-sî-chūn iōng lâi chheng-ho· [[Tâi-oân]] í-gōa ê Lâm-tó gí-giân.

Koan-hē Lâm-tó gí-hē ê goân-thâu kap ián-piàn, bo̍k-chêng 1 ê chú-liû ê [[ha̍k-soat]] chú-tiuⁿ Lâm-tó gí-giân ê chó·-gí tī [[Tiong-kok]] lâm-pō· he̍k-chiá-sī [[Tiong-lâm-pòaⁿ-tó]], āu--lâi ùi hia thn̂g khì kàu Tâi-oân, Tâi-ôan choaⁿ-á chiâⁿ-chò Lâm-tó gí-hē ǹg Thài-pêng-iûⁿ hām Ìn-tō·-iûⁿ thòaⁿ--chhut-khì ê kin-thâu. Kin-kù gí-giân pí-kàu ê hun-sek, Tâi-oân ê Lâm-tó gí-giân chi-kan ê chha-pia̍t sī Lâm-tó gí-hē sêng-oân tang-tiong siōng-kài tōa--ê, piáu-sī in tī Tâi-oân tó-siōng ū chiâⁿ kú 1 tōaⁿ sî-kan. [[Khó-kó·-ha̍k]] thê-kiong chi̍t-kóa chèng-kù chi-chhî chit ê lí-lūn.

== Hun-lūi ==

Lâm-tó-gí-hē lāi-pō· ê hun-hoat siāng chió ū 2 chióng. 1 chióng khu-pia̍t 10-ê ē-lūi-pia̍t, kî-tiong 9-ê tī [[Tâi-oân]], chhun-ê 1-ê pau-koat só·-ū kî-thaⁿ ê gí-giân (Má-lâi-Polynesia gí-giân):

Formosa gí-giân ê sú-iōng-chiá tī Tâi-oân pún-tó kap [[Lân-sū]], jîn-kháu bô-kàu 50 bān lâng. Má-lâi-Polynesia gí-giân hun-soàⁿ tī 1 tōa-phiàn. In pun 2 tōa cho·: Se Má-lâi-Polynesia (3-ek jîn-kháu) kap Tiong/Tang Má-lâi-Polynesia (1-ek). Se Má-lâi-Polynesia gí-giân pau-koah Hui-lu̍t-pin gí-giân (370 ê chó-iū) kap Ìn-nî sai/tiong-pō· ê gí-giân. Tiong/Tang Má-lâi-Polynesia gí-giân pau-koah tang Ìn-nî gí-giân, sai Sin Guinea gí-giân, Halmahera hit-tah-á ê gí-giân, kap Thài-pêng-iûⁿ ê Polynesia gí-giân.

== Chú-iàu ê gí-giân ==

* [[Java-gí]] (>8000 bān, [[Ìn-nî]])

* [[Ìn-nî-gí]] (3500 bān)

* [[Tagalog]] (2400 bān, [[Hui-lu̍t-pin]])

* [[Ilocano]] (900 bān)

* [[Cebuano]] (2400 bān)

* [[Malagasy]] (1000 bān, Madagasikara)

* [[Fiji-gí]] (33.7 bān)

* [[Tonga-gí]] (10.8 bān)

* [[Maori-gí]] (10 bān, [[Sin Jia̍t-lân-jia]])

* [[Hawaii-gí]] ([[Bí-kok]])

* [[Kiribati-gí]] (6.7 bān)

* [[Ebon]] ([[Marshall Kûn-tó]])

* [[Paiwan-gí]] (Tâi-oân)

* [[Tetum-gí]] ([[Tang Timor]])

== Chham-khó chu-liāu ==

== Chām-gōa liân-kiat ==

* [http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=106 Ethnologue report for Austronesian.]