"Hâng-khong-ki" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
A-kun--athó-lūn | kòng-hiàn
A-kun--athó-lūn | kòng-hiàn
Tē 8 chōa:
==Hoat-tián le̍k-sú==
===O̍h chiáu-á ia̍t-si̍t===
[[Jîn-lūi]] chū kó͘kó·-chá khai-sí, to̍h iōng chin chē pān-hoat lâi beh o̍h poe. Koan-chhat [[tōng-bu̍t]] kiám-chhái sī siōng-kài ti̍t-chiap ê hong-hoat. Iû-kî sī [[chiáu-á]] ê hêng-thé, put-toān chhì-kek jîn-lūi khì mô͘mô·-hóng. Thoân-soat kap kò͘kò·-sū lāi-té, ē-hiáu poe ê lâng, [[sîn-bêng]] ah-sī [[kúi-kòai]], chin chē lóng ū chi̍t-siang chhin-chiūⁿ chiáu-á ah-sī [[iā-pô]] ê si̍t-á.
 
Chit-khóan mô͘mô·-hóng chiáu-á ia̍t-si̍t ê tòng-chok, āu--lâi hông chóan-piàn chò '''ia̍t-si̍t-ki''' ([[Eng-gí]]: ornithopter). Iā-tio̍h-sī lī-iōng [[ki-hâi]] siat-kè, lâi sak-tōng n̄ng-phìⁿ si̍t-á chò téng-ē ê ia̍t-tōng. M̄-koh chit-khóan khài-liām bô kái si̍t-chè. Che khan-sia̍p tio̍h hit-tong-sî jîn-lūi tùi chiaú-á hui-hêng tōng-chok koan-chhat ê cheng-chha, kap chi̍t-kóa-á [[Khong-khì tōng-le̍k-ha̍k]] ê būn-tê.
 
Le̍k-sú siōng chin ū-miâ ê [[Leonardo da Vinci]], tùi hui-hêng ū chin tōa ê hèng-chhù. Hiān-chú-sî pó-chûn--lo̍h-lâi ê i ê chhiú-kó tang-tiong, koan-hē hui-hêng ê lāi-iông chhiau-kòe 35,000 jī, siong-koan ê tô͘tô·-iūⁿ ū 500 kúi pak. Chiam-tùiia̍t-si̍t-ki, i mā ōe liáu bē chiochió ê siat-kè-tô͘tô·. Put-jî-kò i sī m̄-sī ū chhì-giām ah-sī si̍t-hiān chia-ê siat-kè.
 
Le̍k-sú siōng chin ū-miâ ê [[Leonardo da Vinci]], tùi hui-hêng ū chin tōa ê hèng-chhù. Hiān-chú-sî pó-chûn--lo̍h-lâi ê i ê chhiú-kó tang-tiong, koan-hē hui-hêng ê lāi-iông chhiau-kòe 35,000 jī, siong-koan ê tô͘-iūⁿ ū 500 kúi pak. Chiam-tùiia̍t-si̍t-ki, i mā ōe liáu bē chio ê siat-kè-tô͘. Put-jî-kò i sī m̄-sī ū chhì-giām ah-sī si̍t-hiān chia-ê siat-kè.
===Pí khong-khì khin ê hong-sek===
[[Image:Luftschiff_Montgolfier.jpg|150px|left]]Ki-kù bûn-hiàn ê kì-chài, jîn-lūi tē-1-pài "poe" chiūⁿ thiⁿ, sī lī-iōng [[jia̍t-khì-kiû]]. 1783 nî 11 go̍eh 21, [[Pilatre de Rozier]] kap [[Marquis d'Arlandes]] n̄ng-lâng, chē jia̍t-khì-kûi poe kòe [[Pa-lê]] ū 5 [[eng-lí]] hn̄g.