"Hêng-jî-siōng-ha̍k" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
A-giâuthó-lūn | kòng-hiàn
~無編輯摘要
Kiatgakthó-lūn | kòng-hiàn
~ →‎Hêng-jî-siōng-ha̍k ê gí-goân: pheng-im: ki-chhó -> ki-chhó͘
Tē 6 chōa:
:Hêng-jî-siōng-ha̍k sī tùi [[Ji̍t-gí]] Hàn-jī-sû '''形而上学''' (keizizyôga) lâi--ê, [[Hoâ-gí]] mā-sī khip-siu chit-ê Ji̍t-gí-sû lâi ēng ( ū-tang-sî-á kán-séng chò 形上學 ). Siōng-khí-khiàn [[Ji̍t-pún]] ha̍k-chiá sī kin-kì ''[[E̍̍k-keng]]'' (易經) ê Hê-sû Siōng-toān (繫辭上傳), lāi-té ê " 形而上者謂之道,形而下者謂之器 " chit 2-kù oē chhòng chhut chit-ê sin-sû--lâi-ê.
;Chi̍t-koá se-hong gí-giân ê gí-goân
:[[Hi-lia̍p]] kó·-chá ê [[tiat-ha̍k-ka]] [[Aristotelēs]] ū siá chi̍t-koá chheh, lóng-chóng hō-chò φυσικά (physika, Eng-gí siá-chò ''Physics''). Tī khah-chá ê pán-pún lāi-té, ū lēng-goā chi̍t-koá Aristotelēs ê tù-chok sī hō· lâng pian tī φυσικά āu-bīn--ê, hiah-ê chheh khoàⁿ--khí-lâi sī kap ki-pún, ki-chhóchhó͘ ê tiat-ha̍k būn-tê ū tī-tāi--ê. Aristotelēs ka-tī kā hiah-ê tù-chok hō-chò "'''Tē-it tiat-ha̍k'''". Nā chá-kî ê [[Aristotelēs-phài]] ê ha̍k-chiá sī kui-khì kā hiah-ê chheh kiò-chò τὰ μετὰ τὰ φυσικά βιβλια (ta meta ta physika biblia), ì-sù sī "toè tī physika aū-piah ê chheh", ū 1-ê kóng-hoat kóng che tō-sī Eng-gí ''metaphisics'' ([[Tek-gí]]: Metaphysik, [[Hoat-gí]]: Métaphysique, [[Se-pan-gâ-gí]]: Metafísica) ê gí-goân.
:Nā chiàu [[gí-goân-ha̍k]] lâi khoàⁿ, ''metaphysics'' tō-sī poâⁿ-koè (''meta'') [[chū-jiân kho-ha̍k]] (''physika''), mā ū tùi-tâng.