Kim-chheⁿ

tē-jī óa Tâi-iông ê kiâⁿ-cheⁿ

Kim-chheⁿ (Hàn-jī: 金星, Choân: Kim-chhiⁿ; Eng-gí: Venus), sī lī Ji̍t-thâu tē-2 hn̄g ê he̍k-chheⁿ. I sī tē-kiû-hêng he̍k-chheⁿ, toā-sè kap kiat-kò͘ lóng chin chhan-chhiūⁿ tē-kiû, ū lâng kóng i sī Tē-kiû ê "chí-moē he̍k-chheⁿ". He̍k-chheⁿ ê kúi-tō lóng sī tn̂g-ko-îⁿ , m̄-koh Kim-chheⁿ--ê siōng îⁿ, i ê lī-sim-lu̍t bô kaù 1%.

Kim-chheⁿ ♀
Kúi-tō sèng-chit
Goân-kî J2000
Aphelion
  • 0.728213 AU
  • 108,939,000 km
Kīn-ji̍t-tiám
  • 0.718440 AU
  • 107,477,000 km
  • 0.723332 AU
  • 108,208,000 km
Lî-sim-lu̍t 0.006772
  • 224.701 d
  • 0.615198 yr
  • 1.92 Venus solar day
583.92 days
35.02 km/s
50.115°
Khi-pêng
76.680°
54.884°
Ōe-chheⁿ None
Bu̍t-lí sèn-chit
Pêng-kin poàn-kéng
  • 6,051.8±1.0 km
  • 0.9499 Earths
Píⁿ-pêⁿ-lu̍t 0
  • 4.6023×108 km2
  • 0.902 Earths
Thé-chek
  • 9.2843×1011 km3
  • 0.866 Earths
Chit-liōng
  • 4.8675×1024 kg
  • 0.815 Earths
Pêng-kin bi̍t-tō͘
5.243 g/cm3
  • 8.87 m/s2
  • 0.904 g
10.36 km/s (6.44 mi/s)[1]
Hêng-chheⁿ chū-choán chiu-kî
−243.025 d (retrograde)
Chhiah-tō chū-choán sok-tō͘
6.52 km/h (1.81 m/s)
2.64° (for retrograde rotation)
177.36° (to orbit)
Pak-ke̍k chhiah-keng
  • 18h 11m 2s
  • 272.76°
Pak-ke̍k chhiah-hūi
67.16°
Hoán-siā-lu̍t
Piáu-bīn un-tō͘ siōng-kē pêng-kin siōng-koân
Kelvin 737 K
Celsius 464 °C
Fahrenheit 867 °F
−4.92 kàu −2.98
9.7″–66.0″
Tāi-khì-khoan
Piáu-bīn ap-le̍k
92 bar (9.2 MPa)
91 atm
Thé-chek cho͘-sêng

Kim-chheⁿ phēng Tē-kiû khah oá Ji̍t-thâu, kiàn khoàⁿ tō kap ji̍t-thâu kāng hong-hiòng, tio̍h àm-thaû-á iah beh thiⁿ-kng hit kúi tiám-cheng chiah khoàⁿ ē-tio̍h. Kim-chheⁿ ê khan-tn̂g-kak (elongation) ke̍k-ke sī 47.8°. Kim-chheⁿ kng ê sî ji̍t-·sî mā khoàⁿ ē tio̍h; chit chióng ji̍t-·sî khoàⁿ ē-tit tio̍h--ê chóng-á-kiōng-á Goe̍h-niû kap Kim-chheⁿ niâ.

Miâ-chheng siu-kái

Kim-chheⁿ tī Tiong-kok mā hō-chò Khé-bêng-chheⁿ (啓明星), Thài-pe̍k-chheⁿ (太白星), tī se-iûⁿ mā hō-chò Thàu-chá-chheⁿ (Morning Star), iah sī Àm-thâu-chheⁿ (Evening Star). Àm-sî chún-nā khoàⁿ tio̍h Kim-chheⁿ, i koat-tēng sī Goe̍h-niû lia̍h-goā thiⁿ-téng siōng-kài kng ·ê.

Chham-khó siu-kái

  1. "Planets and Pluto: Physical Characteristics". NASA. 5 November 2008. 26 August 2015 khòaⁿ--ê. 
Thài-iông-hē
 
Chheⁿ: Ji̍t-thâu
He̍k-chheⁿ: Chúi-chheⁿ | Kim-chheⁿ | Tē-kiû | Hóe-chheⁿ | Bo̍k-chheⁿ | Thó͘-chheⁿ | Thian-ông-chheⁿ | Hái-ông-chheⁿ
É-he̍k-chheⁿ: Ceres | Mê-ông-chheⁿ | Haumea | Makemake | Eris
Sió-bu̍t-thé: Sió-he̍k-chheⁿ | Hái-ông-chheⁿ goā chheⁿ-thé | Tn̂g-boé-chheⁿ
Oē-chheⁿ: Goe̍h-niû | Hoé-chheⁿ ê | Bo̍k-chheⁿ ê | Thó͘-chheⁿ ê | Thian-ông-chheⁿ ê | Hái-ông-chheⁿ ê
Tīn: Sió-he̍k-chheⁿ-toà | Kuiper-toà | Sàn-loān îⁿ-poâⁿ | Oort-hûn
Chhiáⁿ chham-khó thian-bûn bu̍t-thé, thài-iông-hē ê chheⁿ-thé lia̍t-toaⁿ, chiàu poàⁿ-kèng pâi iah sī chiàu chit-liōng pâi