"Bí-chiu Kok-ka Cho͘-chit" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng
chham-khó simple en. |
(Mò̤ chă)
|
2009-nî 5-goe̍h 29-ji̍t (pài-gō·) 13:14 ê siu-tēng-pún
Bí-chiu Kok-ka Cho͘-chit (Eng-bûn: Organization of American States, OAS, tī i lēng-goā 3 ê koaⁿ-hong gí-giân, sī kán-séng chò OEA) sī 1 ê chóng-pō͘ tī Washington, D.C. ê kok-chè cho͘-chit. 35 ê Bí-chiu kok-ka lóng sī i ê hoē-oân kok.
Bí-chiu Kok-ka Cho͘-chit tī sū-bū chhú-lí ū êng 4 chióng gí-giân: Eng-gí, Hoat-gí, Phû-tô-gâ-gí, kap Se-pan-gâ-gí.
Bí-chiu ê chē-chē lâng kap chèng-tī jîn-bu̍t lóng bat siūⁿ-beh ūi in ê kok-ka siat-li̍p cho͘-chit, tī chit-ê koè-thêng tiong, Bí-chiu mā bat ū cho͘-li̍p bô-kâng ê cho͘-chit. Tong-goân-choe sī 1889-1890 nî, Bí-chiu kok-ka tiàu-khui Bí-chiu Kok-ka Kok-chè Hoē-gī (International Conference of American States), tī chit-ê hoē-gī--ni̍h, 18 ê kok-ka cho͘-sêng Bí-chiu Kiōng-hô-kok Kok-chè Liân-bêng (International Union of American Republics).
1910 nî ê sî, chiah-ê kok-ka tī Buenos Aires tiàu-khui tē 4 kài Bí-chiu Kok-ka Kok-chè Hoē-gī, in kā Bí-chiu Kiōng-hô-kok Kok-chè Liân-bêng kái-miâ chò Bí-chiu Kiōng-hô-kok Liân-bêng (Union of American Republics). Che liáu-āu, koh tī 1948 nî tiàm Bogotá tiàu-khui tē 9 kài Bí-chiu Kok-ka Hoē-gī, kāng hit nî ê 4 goe̍h 30, 21 kok chhiam tiâu-iok, chit-ê tiâu-iok hō-chò Bí-chiu Kok-ka Cho͘-chit Hiàn-chiong (Charter of the Organization of American States). Che tō sī taⁿ Bí-chiu Kok-ka Cho͘-chit ê goân-thâu, iā chit-ê cho͘-chit chū-án-ne tī 1951 nî 12--goe̍h khai-sí ūn-chok.
Bí-chiu Kok-ka Cho͘-chit Hiàn-chiong ū thê-chhut cho͘-chit chit-ê cho͘-chit ê bo̍k-phiau, ū chi̍t-koá bo̍k-phiau sī kap chiah-ê kok-ka ê hô-pêng hām an-choân, bîn-chú chèng-hú ê hoat-tián, kap keng-chè ha̍p-chok ū tī-tāi--ê.
Khí-ki ê sî-chūn, Bí-chiu Kok-ka Cho͘-chit ū ē-kha chit 21 ê hoē-oân kok:
- Argentina
- Bolivia
- Pa-se
- Chile
- Colombia
- Costa Rica
- Cuba
- Dominic Kiōng-hô-kok
- Ecuador
- El Salvador
- Guatemala
- Haiti
- Honduras
- Be̍k-se-ko
- Nicaragua
- Panamá
- Paraguay
- Perú
- Bí-kok
- Uruguay
- Venezuela
Lēng-goā 14 kok sī:
- Barbados (1967 nî ka-ji̍p)
- Trinidad and Tobago (1967 ka-ji̍p)
- Jamaica (1969 ka-ji̍p)
- Grenada (1975 ka-ji̍p)
- Suriname (1977 ka-ji̍p)
- Dominica (1979 ka-ji̍p)
- Saint Lucia (1979 ka-ji̍p)
- Antigua and Barbuda (1981 ka-ji̍p)
- Saint Vincent and the Grenadines (1981 ka-ji̍p)
- Bahamas (1982 ka-ji̍p)
- Saint Kitts and Nevis (1984 ka-ji̍p)
- Canada (1990 ka-ji̍p)
- Belize (1991 ka-ji̍p)
- Guyana (1991 ka-ji̍p)