|
[[File:Apodemus_sylvaticus_bosmuis.jpg|thumb|[[Niáu-chhí]].]]
Kóng-gī lâi kóng, '''chū-jiân''' sī [[ú-tiū]] ê choân-pō·, sī '''bu̍t-chit sè-kài''' ê it-chhè, pau-koah só·-ū ê [[mi̍h]] kap [[lêng-goân]]. Chū-jiân ê tēng-gī tòe sî-tāi teh piàn, jī-chhiáⁿ chhiâng-chāi hō· lâng the̍h lâi hām kî-thaⁿ ê kài-liām sio pí-phēng, khó-pí kóng [[jîn-ûi]], [[chhiau-chū-jiân]]. 1 chióng khah e̍h ê tēng-gī chiong [[lâng]] ê chò-ûi (jîn-ûi) pâi-tû tī chū-jiân í-gōa, he̍k-chiá kóng lâng pēng m̄-sī '''chū-jiân-kài''' ê 1 hūn-chú. Lâng iōng [[kho-ki]] chè-chō a̍h-sī kái-piàn--kòe ê mi̍h (chhin-chhiūⁿ [[si̍t-phín]]) tiāⁿ-tiāⁿ hō· lâng kóng sīchhh [[jîn-chōlūi]]--ê, m̄-sī '''thian-jiân'''--ê. ChitKî-khóan pí-tùi tit-tio̍hthaⁿ ê tēngha̍k-gībūn togián-siáu ūkiù "[[tōchū-tekjiân chu-goân]]-siōng" êkap ìchū-gī,jiân písū-lūnkiāⁿ kóng "chū(khì-jiânsiōng--ê tiāⁿ-tio̍h sī [[hó]]"ha̍k, "tio̍h sūntē-kîlí-chūha̍k téng-jiân"téng).
Chū-jiân chit-ê koan-liām mā iōng tī biô-siá [[tōng-bu̍t]], mi̍h-kiāⁿ ê [[hêng-ûi]] chit hong-bīn. 1 ê tōng-bu̍t ê hêng-ûi nā bô ûi-hoán i ê [[pún-sèng]], chit khoán hêng-ûi tō ū lâng hō-chò sī chū-jiân--ê. Koh, 1-ê [[hòa-ha̍k goân-sò·]] nā-chún seⁿ-sêng chûn-chāi tī sè-kan, tō ē-sái hō-chò chū-jiân--ê; nā kan-taⁿ si̍t-giām-sek lāi ū tè chhōe, tō hō-chò [[jîn-chō]]--ê.
Bu̍t-chit sè-kài (chū-jiân-kài) sī [[chū-jiân kho-ha̍k]] gián-kiù ê tùi-siōng. Che pau-koah [[ú-tiū-ha̍k]] kàu [[bî-lia̍p-á]] [[bu̍t-lí-ha̍k]]. [[Seng-bu̍t-ha̍k]], [[seng-thài-ha̍k]] téng-téng tùi bu̍t-chit ê kak-tō· gián-kiù [[sèⁿ-miā]] ê it-chhè, pau-koah [[jîn-lūi]]. Kî-thaⁿ ê ha̍k-būn gián-kiù "[[chū-jiân chu-goân]]" kap chū-jiân sū-kiāⁿ (khì-siōng-ha̍k, tē-lí-ha̍k téng-téng).
== Siong-koan ê bûn-chiuⁿ ==
[[ast:Natura]]
[[bat-smg:Gamta]]
[[be:Прырода]]
[[be-x-old:Прырода]]
[[bg:Природа]]
[[bn:প্রকৃতি]]
[[br:Endro]]
[[bs:Priroda]]
[[ca:Natura]]
[[ckb:سروشت]]
[[cs:Příroda]]
[[eo:Naturo]]
[[es:Naturaleza]]
[[et:Loodus]]
[[eu:Natura]]
[[fa:طبیعت]]
[[fi:Luonto]]
[[fr:Nature]]
[[gl:Natureza]]
[[he:טבע]]
[[hi:प्रकृति]]
[[hr:Priroda]]
[[hy:Բնություն]]
[[ja:自然]]
[[jv:Alam]]
[[ka:ბუნება]]
[[kn:ನಿಸರ್ಗ]]
[[ko:자연]]
[[la:Natura]]
[[lt:Gamta]]
[[lv:Daba]]
[[mhr:Йыр улшо пӱртӱс]]
[[mk:Природа]]
[[ml:പ്രകൃതി]]
[[mn:Байгаль]]
[[mr:निसर्ग]]
[[ms:Alam semula jadi]]
[[mwl:Natureza]]
[[nah:Yōliztli]]
[[nl:Natuur (kosmos)]]
[[nn:Natur]]
[[no:Natur]]
[[os:Æрдз]]
[[pl:Natura]]
[[pt:Natureza]]
[[qu:Sallqa pacha]]
[[ro:Natură]]
[[ru:Природа]]
[[sk:Príroda]]
[[sl:Narava]]
[[sq:Natyra]]
[[sr:Природа]]
[[su:Alam]]
[[sv:Natur]]
[[ta:இயற்கை]]
[[tg:Табиат]]
[[th:ธรรมชาติ]]
[[tl:Kalikasan]]
[[tr:Doğa]]
[[uk:Природа]]
[[ur:فطرت]]
|
