"Frédéric Mistral" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
~ 機器人 新增: fy:Frédéric Mistral
Xqbotthó-lūn | kòng-hiàn
~ bot ka-thiam: pnb:فریڈرک مسترال; 細部更改
Tē 1 chōa:
[[ImageFile:Frederic mistral.jpg|frame|Frédéric Mistral]]
 
'''Frédéric (Frederi) Mistral''' ([[1830 nî]] 9-go̍eh 8 - [[1914 nî]] 3-go̍eh 25) sī [[Hoat-kok]] si-jîn, tī 1904-nî tio̍h [[Nobel Bûn-ha̍k Chióng]]. Tī Hoat-kok lâm-pō· ê [[gí-giân]], [[bûn-ha̍k]], [[bûn-hòa]] chài-seng ūn-tōng, i ê kak-sek bû-gî sī siōng tiōng-iàu--ê.
 
== Chá-kî siū--ê éng-hióng ==
 
Mistral 1830-nî tī [[Bouches-du-Rhône]]-kōan (''département''), Maillane chhut-sì. I ê lāu-pē sī lâm Hoat-koat ê chi̍t-ūi tōa tē-chú. Keng-chè siōng ê an-ún hō· i jı̍t-āu ū-hoat-tō· chôan-sim chiông-sū bûn-ha̍k chhòng-chok kap thui-kóng hiong-thó· ūn-tōng. I chá-kî tō koat-tēng beh kā ka-kī ê it-seng hòng-hiàn hō· kò·-hiong [[Provence]] ê bûn-hòa chài-seng. Tī tāi-ha̍k i kap i ê kàu-siū [[Joseph Roumanille]] kau-phôe. Roumanille hit-chūn tng teh chhì siá [[Provence-gí]] (''Provençal'', ''Occitan'') ê [[si]] kap [[sàn-bûn]]. Hit-sî Provence-gí sī Hoat-kok lâm-pō· chē-chē lâng ê [[bó-gí]], sī kúi-pah-tang chêng ê bûn-hòa gí-giân, kap pak-pêng thôan--lâi ê iu-sè "Hoat-gí" bô sio-siâng. Roumanille kó·-lē Mistral hoat-iông in ê bó-gí.
 
== Chhòng-pān Félibrige ==
 
Tī 1851-nî, tng-sî 21-hòe ê Mistral tùi [[hoat-lu̍t]]-hē chhut-gia̍p. 3-nî-āu i chhām chi̍t-tīn bûn-ha̍k-kài ê iú-chì (Roumanille, Jean Brunet, Paul Piera, Anselme Mathieu, Alphonse Tavan, Théodore Aubanel) cho· chi̍t-ê hō·-chò [[Félibrige]] (Occitan-gí: [[Felibre]], "bûn-jîn") ê hōe. Félibrige ê chong-chí sī beh í bûn-ha̍k chò tiong-sim lâi pó-chûn, gián-kiù, hoat-iông chāi-tē ê bîn-sio̍k bûn-hòa. Kè-tńg-nî in khai-sí chhut-pán bûn-ha̍k-te̍k--ê nî-khan, kìo chò ''Armana Prouvençau'', iû Mistral hū-chek, iōng chit-ê hn̂g-tē lâi siu-chi̍p 1-nî lâi siōng iu-siù ê Occitan-gí bûn-ha̍k chok-phín. Lóng-chóng chhut 80-kî.
Tē 13 chōa:
Félibrige tú khai-sí kan-na ū 7-ê hōe-oân, éng-hióng-la̍t ke̍k-ke tī séng lāi. Chóng--sī, in ê miâ-siaⁿ chiâⁿ kín tō thôan kàu Hoat-kok lâm-pō· ê kok só·-chāi, chhì-kek tio̍h chē-chē chok-ka, cho·-chit mā khok-chiong chò chôan lâm Hoat-kok ê thôan-thé. Mistral 1914-nî kòe-sin liáu-āu, Félibrige iû-ôan kè-siok hoat-hui éng-hióng-la̍t.
 
== Kòng-hiàn ==
 
Mistral it-seng ū saⁿ tōa kòng-hiàn. Tē-1 sī i siōng tiōng-iàu ê chok-phín, 1859-nî chhut-pán ê tn̂g-si ''Mirèio''. ''Mirèio'' biô-siá chi̍t-ê hù-iú ê lông-jîn ê cha-bó·-kiáⁿ hām sòng-hiong ê nâ-á sai-hū ê hāu-seⁿ siang-lâng ê loân-ài pi-ke̍k. Si ê lāi-iông chhiong-hun piau-ta̍t chhut Mistral tùi chng-kha seng-oa̍h ê kám-chêng.
Tē 21 chōa:
Tī 1905-nî i chiōng tio̍h Nobel Chióng pun--tio̍h ê chióng-kim lâi siat 1-keng Provence ê bîn-sio̍k phok-bu̍t-kóan (Museon Arlaten, tī [[Arles]]), kàu taⁿ iáu tī--leh.
 
== Tùi Occitan bûn-hòa ê éng-hióng ==
{{iau-boe-sia}}
 
== Chok-phín ==
 
* ''Miréio'' (1859)
Tē 40 chōa:
* Oeuvres Poétiques Complètes [Si-chok Choân-chi̍p] (1967): 2 pún.
 
== Bāng-lō· chu-gôan ==
 
* [http://nobelprize.org/literature/laureates/1904/mistral-bio.html Nobel Chióng ê siāu-kài-bûn] (Eng-gí)
Tē 47 chōa:
 
{{DEFAULTSORT:Mistral, Frédéric}}
 
[[Category:Chok-ka]]
[[Category:Nobel Bûn-ha̍k Chióng ti̍t-chióng-jîn]]
第96行 ⟶ 第97行:
[[pl:Frédéric Mistral]]
[[pms:Frédéric Mistral]]
[[pnb:فریڈرک مسترال]]
[[pt:Frédéric Mistral]]
[[ro:Frédéric Mistral]]