|
'''Tì-sek''' kán-tan kóng tō sī lán ē-tàng lī-iōng lán tùi bó͘ 1 hāng mi̍h-kiāⁿ ê [[liáu-kái]] khì chò chi̍t-koá tāi-chì. Chiah-ê mi̍h-kiāⁿ hoān-sè sī [[sū-si̍t]], [[chin-siòng]], iah sī [[chu-sìn]]. Tit tio̍h tì-sek ê koè-têng hō chò [[ha̍k-si̍p]]. [[Tiat-ha̍k]] tùi tì-sek ê gián-kiù hō chò [[tì-sek-lūn]].
Abitre de touche et le ramoneur.
== [[Tì-sek-lūn]] ==
'''Tì-sek''' kap [[ì-gī]], [[chu-sìn]], [[chí-lēng]], [[ko͘-thong]], [[piáu-ta̍t]], [[ha̍k-si̍p]], [[sim-lí chhì-khek]] chiah-ê koan-liām ū chiâⁿ bā ê koan-hē.
Tì-sek kap chu-sìn lóng sī leh kóng chin-siòng, m̄-koh tì-sek koh tio̍h kiông-tiāu bo̍k-tek iah sī iōng-tô͘. Tiat-ha̍k-ka kā che hō chò [[chu-sìn]] kap [[ì-tô͘]] ê koan-liân.
Ùi [[Plato]] ê [[Theaetetus]] hoat-tián--chhut-lâi ê [[tì-sek-lūn]], kā tì-sek khoàⁿ chò sī [[ū chèng-tong lí-iû]] (justified) ê [[chiaⁿ-si̍t]] (true) ê [[sìn-taú]] (belief). M̄-koh che kan-taⁿ sī tì-sek ê pit-iàu tiâu-kiāⁿ.
[[Chin-siòng]] tiāⁿ-tiāⁿ bô hoat-tō͘ khak-tēnĝ, tì-sek taù-té beh án-choáⁿ khak-tēng? Chit ê̂ būn-tê [[Tiat-ha̍k-ka]], [[le̍k-sú-ha̍k-ka]], [[siā-hoē-ha̍k-ka]] iáu chiâⁿ ū tè chhiâu. [[Ludwig Wittgenstein]] ū siá 1 pún "On Certainty" thàm-thó chit khoán [[hêng-tōng tiat-ha̍k]] ê būn-tê.
=== Án-choáⁿ kóng ū chèng-tong lí-iû ===
Éng-koè ê tiat-ha̍k tiāⁿ kā '''tì-sek''' khoàⁿ chò thè sìn-taú chhoē̄ chèng-tong lí-iû, lí-iû jú khak-tēng jú hó. Bô lí-iû--ê sìn-taú kan-taⁿ sī 1 chióng khó-lêng ê ì-kiàn. [[Tì-sek-lūn]] tō sī leh chhú-lí tì-sek ê pún-chit, khí-goân, kap hoān-ûi.
M̄-koh sìn-taú beh chiâⁿ-chò tì-sek tio̍h ài ū lí-iû kap chèng-kù, án-ne chiah ū chèng-tong lí-iû kóng sìn-taù sī chiaⁿ-si̍t--ê.
Tì-sek ēng chit chióng hong-sek lâi tēng-gī ē tú tio̍h "[[Gettier būn-tê]]".
=== Hoâi-gî-chú-gī ===
Kho-ha̍k-ka iah s̄i tiat-ha̍k-ka mn̄g kóng "Tì-sek kám ū khó-lêng?" ê sî, in sī piáu-sī "Kám ū chhiong-hūn ê lí-iû kap chèng-kù hō͘ lán siong-sìn?" Chhái-chhú [[tiat-ha̍k hoâi-gî-chú-gi]]̄ ê tiat-ha̍k-ka ē kóng "bô", in-ūi in chhái-chhú siōng giâm-keh ê thài-tō͘ lâi khoàⁿ-thāi chiah-ê lí-iû kap chèng-kù, m̄-koh bô sím-mih chèng-kù sī chin-chiàⁿ ē-tàng 100% khak-tēng--ê. Ah nā chhái-chhú [[kho-ha̍k hoâi-gî-chú-gi]]̄ ê kho-ha̍k-ka ē tán-thāi chèng-kù ū kaù khak-tēng chiah chiap-siū.
== [[Tì-sek koán-lí]] ==
| 