Chhiah-o͘-a-chhùi sī tī lâng ê bīn chhiah-hō ê ì-sù. Tâi-ôan ê gôan-chū-bîn-cho̍k lāi-té ū Tayal-cho̍k, Saisiyat-cho̍k kap Truku-cho̍k ū chhiah-o͘-a-chhùi ê hong-sio̍k.

In-ūi Ji̍t-pún thóng-tī Tâi-ôan ê sî-chūn tō khai-sí ta̍uh-ta̍uh-á kìm-chí chit-khóan hong-sio̍k, hòng-kiam gôan-chū-bîn siū-tio̍h gōa-lâi bûn-hòa ê éng-hióng, tû-khì lāu-lâng í-gōa, chit-má í-keng chin hán-tit chhōe ū gôan-chū-bīn chhiah-o͘-a-chhùi--ah.

Tayal-cho̍k ê sîn-ōe kò·-sū siu-kái

Siông-sè chhiáⁿ khoàⁿ: Pntasan
 

Tayal-cho̍k chhiah-o͘-a-chhùi ê hong-sio̍k kin-thâu sī sím-mi̍h, bo̍k-chêng jîn-lūi-ha̍k iáu bô 1-ê khak-tēng ê tap-àn. M̄-koh Tayal-cho̍k in pún-sin ū 2-ê kap chhiah-o͘-a-chhùi ū koan-hē ê sîn-ōe kò·-sū.

A-chí kap sió-tī saⁿ-kè-chhōa siu-kái

Thiⁿ-tē ê gôan-khí-thâu, tē-chiūⁿ kan-taⁿ ū 1-ê a-chí hām in sió-tī 2-ê lâng niā-tiāⁿ. Chò a-chí--ê chiâⁿ hôan-ló, m̄-chai jîn-lūi tio̍h án-chóaⁿ siⁿ-thn̂g. Ūi-tio̍h chit-ê in-toaⁿ, i kā sió-tī kiàn-gī kóng in 2-ê kiat-hun, thang hó thn̂g-āu-sû, m̄-koh chò sió-tī--ê kī-cho̍at, i jīn-ûi chò sió-tī--ê, bē-sái kap a-chí kiat-ha̍p. A-chí bô-hoat-tō·, chí-hó siūⁿ 1-ê kè-tì phiàn in sió-tī. I kā sió-tī kóng, " mîn-á-chài ē-po͘ ē ū 1-ê cha-bó͘-lâng tī soaⁿ-kha tán, i tō-sī lí ê khan-chhiú. Lí tio̍h kap i khùn chò-hóe." Sió-tī siong-sìn a-chí ê ōe, hèng-pu̍t-pu̍t beh khì chhōe hit-ê cha-bó-lâng. Tē-2-kang chò a-chí--ê the̍h o͘-sek ê hóe-hu boah bīn, lâi tī soaⁿ-kha tán, chi̍t-thêng-á sió-tī lâi--ah, bē-jīn-tit he tō-sī in a-chí, choaⁿ-á kap i khùn, chū-án-ne jîn-lūi chiah thang siⁿ-thn̂g, mā sī ùi hit-chūn chiah khai-sí ū chhiah-o͘-a-chhùi ê hong-sio̍k.

Siám-phiah pháiⁿ-ūn siu-kái

Tē-2-ê kap chhiah-o͘-a-chhùi ū koan-hē ê thôan-soeh, sī kap " siám-phiah pháiⁿ-ūn " ū koan-hē. Chit-ê kò·-sū sī kóng kó·-chá kó·-chá, ū chiok-chē siàu-liân cha-bó-gín-á, lóng bô-tiuⁿ-bô-tî choaⁿ-á sí--khì, chit-chām tāi-chì hō· Tayal-cho̍k-lâng put-chí-á kiaⁿ-hiâⁿ, chóng--sī m̄-chai beh án-chóaⁿ chiah hó. Aū--lâi ū 1-àm, 1-ê pō·-lo̍k ê cha-bó-gín-á bāng-tio̍h chó·-lêng hián-sèng, kā i kóng nā beh cháu-siám sí-bông ê chai-eh, tiāⁿ-tio̍h ài tī bīn--ni̍h chhiah-hō chiah ē-ēng-tit. Keh-tńg-kang i kā pō·-lo̍k ê lâng kóng, m̄-koh bô-lâng chai-iáⁿ beh chóaⁿ-iūⁿ lâi chhiah-hō, bóe--ah ū 1-ê cha-po͘-lâng chin-khiáu, i ēng sio--kòe ê chhêng-á ê chhâ-thòaⁿ, tī cha-bó-lâng ê saⁿ téng-kôan kā hoe-jī ōe--chhut-lâi, sòa--loeh kā pō·-lo̍k lóng-chóng ê cha-bó-lâng kà, ēng iù-chiam kā hoe-jī chhiah tī bīn--ni̍h, chiah koh boah o͘-thòaⁿ-hu, án-ne tō bē lak-sek. Siūⁿ-bē-kàu chū Tayal-cho̍k ê cha-bó-lâng chhiah-o͘-a-chhùi liáu-āu, tō bô cha-bó-gín-á bô-in-bô-toaⁿ sí--khì-ah, ùi hit-chūn khai-sí, Tayal-cho̍k tō ū chhiah-o͘-a-chhùi ê hong-sio̍k.

Chiah-ê lia̍h-chāi-gōa, Tâi-ôan tang-pō· ê Tayal-cho̍k koh ū 1-khóan thôan-soeh, kóng lâng kìⁿ-nā kòe-sin, lêng-hûn lóng ē kiâⁿ-kòe 1-tiâu ngó·-chhái-khēng, Tayal-cho̍k ê chó·-lêng ē tī khēng chò ê kiô hit-pêng chih-chiap kiáⁿ-sun-á khì kàu chó·-lêng ê sè-kài. " Chhiah-o͘-a-chhùi " tō-sī chó·-kong-á ē jīn-tit kiáⁿ-sun-á ê ún-tùn kap iok-tēng. Ū lâng kā chhiah-o͘-a-chhùi ê bûn-hòa tòng-chò " Tayal-cho̍k-lâng bīn--ni̍h ê ke-hē ".

Tùi chhiah-o͘-a-chhùi ê kòe-têng lâi khòaⁿ, Tayal-cho̍k ê chit-ê hong-sio̍k, ū " tńg-tōa-lâng-lé " ê ì-gī, bīn chhiah-hō liáu-āu, tō kiâⁿ-chiūⁿ jîn-seng ê lēng-gōa 1-ê kai-tōaⁿ--ah.

Chit-ê hong-sio̍k m̄-nā kap kò·-jîn ū tī-tāi, mā sī kui-ê bîn-cho̍k ê tiōng-iàu kui-tēng. Tī chó·-lêng sìn-gióng lâi kóng, chhiah-o͘-a-chhùi koh ē éng-hióng tio̍h kui-ê pō·-lo̍k ê hó-pháiⁿ-jī-ūn, jîn-lūi-ha̍k-chiá ôa Têng-sūi ( 何廷瑞 ) ê gián-kiù pò-kò tō siá kóng, Tayal-cho̍k-lâng jīn-ûi nā bô chhiah-o͘-a-chhùi, chó·-lêng ē hêng-chai lâi têng-ho̍at, siā--ni̍h ē tiāⁿ ū lâng phòa-pēⁿ sí--khì. Nā kap bô chhiah-o͘-a-chhùi ê cha-bó-gín-á kiat-hun, m̄-nā bē-seⁿ, kui-ê ka-cho̍k lóng ē tú-tio̍h chai-eh.

Chhiah-o͘-a-chhùi ê chu-keh kap siā-hōe lō·-iōng siu-kái

Chhiah-o͘-a-chhùi m̄-nā hō· Tayal-cho̍k ēng lâi chò cho̍k-kûn kì-jīn, tī in thôan-thóng ê pō·-lo̍k seng-o̍ah lāi-té, koh ū giâm-siok ê siā-hōe ì-gī.

Beh chhiah-o͘-a-chhùi sī ū chu-keh ê hān-chè--ê. Cha-po͘-gín-á tōa-hàn liáu-āu, tio̍h ū chhut-chhó ( khì kā tùi-te̍k thâi-thâu ) ê keng-giām, chiah ē-tàng tī chhùi-tûn ē-kha chhiah-hoe, tòng-chò tńg-tōa-lâng ê kì-jīn, mā po-chióng i ê ióng-kám. Cha-bó-gín-á tōa-bú-lâng-chéng liáu-āu, tio̍h thong-kòe kiⁿ-pò· kap chèng-chhân ê khó-chhì, chiah ē-tàng tī chhùi-phé chhiah-hoe, piáu-sī i í-keng sī tōa-lâng. M̄-kóan sī cha-po͘ cha-bó, nā bô chhiah-o͘-a-chhùi, tō bē-tàng kè-chhōa.

Chhiah-o͘-a-chhùi ê kòe-têng siu-kái

Nā kiáⁿ-jî cha-bó-kiáⁿ kàu tio̍h chhiah-o͘-a-chhùi ê nî-hòe, pē-bú ē khùn-bāng lâi kéng ji̍t, chiah khì chhiàⁿ sai-hū. Beh chhiah chìn-chêng, tio̍h koh ēng chiáu-á pok-kòa, kin-kì chiáu siaⁿ kap chiáu-á poe ê hong-hiòng lâi khòaⁿ hó-pháiⁿ. Chhiah-o͘-a-chhùi ê hong-hoat, sī seng ēng tē-á-sòaⁿ ùn hóe-hu, tī bīn--ni̍h ōe hoe-jī, chiah ēng chhin-chhiūⁿ khí-bín ê thih-chiam siòng-chún beh chhiah ê só·-chāi, ēng chhâ chò ê hám-á kòng thih-chiam, kā thih-chiam chha̍k ji̍p-khì phôe-hu lāi-té, ta̍k-tah lóng ài chha̍k 2, 3-pái. Jiân-āu chiah ēng hóe-hu boah tī khang-chhùi, hō· o͘-sek tiâu-té.

Cha-po͘-lâng chhiah--ê hoe-jī khah kán-tan, kan-taⁿ thâu-hia̍h kap ē-hâi 2-ūi, sî-kan mā khah-té, sù-siông bē chhiau-kòe 1-ê chái-khí. Nā cha-bó-lâng chhiah--ê, in-ūi ū chhiah tī chhùi-phé khah-ho̍k-cha̍p, chhin-chhiūⁿ bāng-á ê hoe-jī, tiāⁿ-tiāⁿ sī ùi phah-pú-kng chhiah kah beh-àm-á, tio̍h ēng 10-gōa tiám-cheng, chhiah liáu bīn lóng ē chéng--khí-lâi, liân-sòa 10-kang kàu 20-gōa-kang bô-hoat-tō· chia̍h mi̍h-kiāⁿ, kan-taⁿ thang lim tê kap chia̍h môai. In-ūi kiaⁿ khang-chhùi hoat-hông, cha-bó-gín-á chhiah-o͘-a-bīn liáu-āu tō bē-sái chhut-mn̂g, tû-khì chhù--ni̍h ê lâng, sím-mi̍h lâng lóng bē-sái kìⁿ-bīn. Tán chha-put-to 1-go̍eh-ji̍t, khang-chhùi kòe-phôe thǹg-phí liáu-āu, bīn--ni̍h tō ū khóng-sek he̍k-chiá-sī o͘-sek ê hoe-jī, chi̍t-sì-lâng lóng bē lak-sek.

Saisiyat-cho̍k ê hong-sio̍k siu-kái

Saisiyat-cho̍k mā ū chhiah-o͘-a-chhùi ê hong-sio̍k. In ê cha-po͘-gín-á tńg-tōa-lâng, tō ē tī thâu-hia̍h kap ē-hâi chhiah 1-chōa hoe-jī, nā cha-bó-gín-á tō kan-taⁿ chhiah tī thâu-hia̍h, bô-chhiūⁿ Tayal-cho̍k sī tī 2-pêng chhùi-phé chhiah khoah-bā V-hêng ê hoe-jī.

Nā cha-po͘-lâng ū thâi kòe 2-ê lâng-thâu--ê, ē-tàng tī heng-khám tò-pêng leng-chu ē-kha pín-á-kut hia ke chhiah 1-chōa hoe-jī, thâi-tio̍h 3-ê lâng-thâu--ê, tō koh thang tī chiàⁿ-pêng leng-chu ē-kha pín-á-kut koh chhiah 1-chōa, chiàu án-ne lâi ke-thiⁿ.