Tellurium

(Tùi Telurium choán--lâi)

Tellurium sī 1 ê hoà-ha̍k goân-sò͘. I ê goân-chú-hoan sī 52, hoà-ha̍k hû-hō sī Te.

Tellurium,  52Te
Ki-pún sèng-chit
Miâ, hû-hō tellurium, Te
Gōa-hêng silvery lustrous gray (crystalline),
brown-black powder (amorphous)
Tellurium tī chiu-kî-piáu lāi ê ūi-tì
Chúi-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Helium (hi-iú khì-thé)
Lithium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Beryllium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Phêng-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Thoàⁿ-sò͘ (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chek-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Sng-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Hut-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Ne-óng (hi-iú khì-thé)
Natrium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Magnesium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
A-lú-mih (pîn-kim-sio̍k)
Ke-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Lîn (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Liû-hông (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Iâm-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Argon (hi-iú khì-thé)
Kalium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Khā-lú-siúm (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Scandium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Titanium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Vanadium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chromium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Manganese (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thih (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cobalt (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nickel (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tâng (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
A-iân (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gallium (pîn-kim-sio̍k)
Germanium (lūi-kim-sio̍k)
Phi-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Selenium (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chhàu-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Krypton (hi-iú khì-thé)
Rubidium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Strontium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Yttrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Zirconium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Niobium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Molybdenum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Technetium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Ruthenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhodium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Palladium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cadmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Indium (pîn-kim-sio̍k)
Siah (pîn-kim-sio̍k)
Antimony (lūi-kim-sio̍k)
Tellurium (lūi-kim-sio̍k)
Ak-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Xenon (hi-iú khì-thé)
Caesium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Barium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Lanthanum (lanthanum-hē)
Cerium (lanthanum-hē)
Praseodymium (lanthanum-hē)
Neodymium (lanthanum-hē)
Promethium (lanthanum-hē)
Samarium (lanthanum-hē)
Europium (lanthanum-hē)
Gadolinium (lanthanum-hē)
Terbium (lanthanum-hē)
Dysprosium (lanthanum-hē)
Holmium (lanthanum-hē)
Erbium (lanthanum-hē)
Thulium (lanthanum-hē)
Ytterbium (lanthanum-hē)
Lutetium (lanthanum-hē)
Hafnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tantalum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Wolfram (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Osmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Iridium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Pe̍h-kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chúi-gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thallium (pîn-kim-sio̍k)
Iân (pîn-kim-sio̍k)
Bismuth (pîn-kim-sio̍k)
Polonium (pîn-kim-sio̍k)
Astatine (lūi-kim-sio̍k)
Radon (hi-iú khì-thé)
Francium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Radium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Actinium (actinium-hē)
Thorium (actinium-hē)
Protactinium (actinium-hē)
Uranium (actinium-hē)
Neptunium (actinium-hē)
Plutonium (actinium-hē)
Americium (actinium-hē)
Curium (actinium-hē)
Berkelium (actinium-hē)
Californium (actinium-hē)
Einsteinium (actinium-hē)
Fermium (actinium-hē)
Mendelevium (actinium-hē)
Nobelium (actinium-hē)
Lawrencium (actinium-hē)
Rutherfordium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Dubnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Seaborgium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Bohrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Hassium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Meitnerium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Darmstadtium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Roentgenium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Copernicium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nihonium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Flerovium (pîn-kim-sio̍k)
Moscovium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Livermorium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Tennessine (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Oganesson (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Se

Te

Po
antimonytelluriumAk-sò͘
Goân-chú-hoan 52
Goân-chú-liōng (±) 127.60(3)[1]
Goân-sò͘ lūi-pia̍t   lūi-kim-sio̍k
Cho̍k, hun-khu 16 cho̍k, p khu
Chiu-kî tē 5 chiu-kî
Tiān-chú pâi-lia̍t [Kr] 4d10 5s2 5p4
per shell 2, 8, 18, 18, 6
Bu̍t-lí sèng-chit
Siòng solid
Iûⁿ-tiám 722.66 K ​(449.51 °C, ​841.12 °F)
Hut-tiám 1261 K ​(988 °C, ​1810 °F)
Bi̍t-tō͘  (sek-un) 6.24 g·cm−3
5.70 g·cm−3
Iûⁿ-hoà-jia̍t 17.49 kJ·mol−1
Cheng-hoat-jia̍t 114.1 kJ·mol−1
Jia̍t-iông-liōng 25.73 J·mol−1·K−1
cheng-khì-ap
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
tī T (K)   (775) (888) 1042 1266
Goân-chú sèng-chit
Sng-hòa-sò͘ 6, 5, 4, 3, 2, 1, −1, −2 ​(a mildly acidic oxide)
Tiān-hū-tō͘ Pauling scale: 2.1
Tiān-lī-lêng 1st: 869.3 kJ·mol−1
2nd: 1790 kJ·mol−1
3rd: 2698 kJ·mol−1
Goân-chú pòaⁿ-kèng empirical: 140 pm
Kiōng-kè pòaⁿ-kèng 138±4 pm
Van der Waals pòaⁿ-kèng 206 pm
Cha̍p-lio̍k
Chiⁿ-thé kò͘-chōhexagonal
Hexagonal crystal structure for tellurium
Siaⁿ-sok (sòe kùn-á) 2610 m·s−1 (at 20 °C)
Jia̍t-phòng-tiòng 18 µm·m−1·K−1[2] (at r.t.)
Jia̍t-thoân-tō-lu̍t 1.97–3.38 W·m−1·K−1
Chû-sèng diamagnetic[3]
Young hē-sò͘ 43 GPa
Shear hē-sò͘ 16 GPa
Bulk hē-sò͘ 65 GPa
Mohs ngē-tō͘ 2.25
Brinell ngē-tō͘ 180–270 MPa
CAS teng-kì pian-hō 13494-80-9
Le̍k-sú
Hō-miâ after Roman Tellus, deity of the Earth
Hoat-hiān Franz-Joseph Müller von Reichenstein (1782)
Siōng chá hû-lî Martin Heinrich Klaproth
Chòe ún-tēng ê tông-ūi-sò͘
Chú bûn-chiong: tellurium ê tông-ūi-sò͘
iso NA half-life DM DE (MeV) DP
120Te 0.09% >2.2×1016 y (β+β+) 1.701 120Sn
121Te syn 16.78 d ε 1.040 121Sb
122Te 2.55% (SF) <30.974
123Te 0.89% >9.2×1016 y[4] (ε) 0.051 123Sb
124Te 4.74% (SF) <28.221
125Te 7.07% (SF) <26.966
126Te 18.84% (SF) <26.011
127Te syn 9.35 h β 0.698 127I
128Te 31.74% 2.2×1024 y ββ 0.867 128Xe
129Te syn 69.6 min β 1.498 129I
130Te 34.08% 7.9×1020 y ββ 2.528 130Xe
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed

Chham-khó

siu-kái
  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. http://www.owlnet.rice.edu/~msci301/ThermalExpansion.pdf
  3. Lide, D. R., pian. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th pán.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5. Archived from the original on 2011-03-03. 2016-06-09 khòaⁿ--ê. 
  4. Alessandrello, A.; Arnaboldi, C.; Brofferio, C.; Capelli, S.; Cremonesi, O.; Fiorini, E.; Nucciotti, A.; Pavan, M.; Pessina, G.; Pirro, S.; Previtali, E.; Sisti, M.; Vanzini, M.; Zanotti, L.; Giuliani, A.; Pedretti, M.; Bucci, C.; Pobes, C. (2003). "New limits on naturally occurring electron capture of 123Te". Physical Review C. 67: 014323. Bibcode:2003PhRvC..67a4323A. doi:10.1103/PhysRevC.67.014323.