Tēng-hiòng-hêng-tōng

Tēng-hiòng-hêng-tōng(Eng-gí: Orientation and Mobility, sok-siá:O&M)sī chı̍t-mn̂g choan-gia̍p, koan-hē án-chóaⁿ pang-chān sī-kak-chiòng-gāi-chiá lâi pôe-ióng, tiông-kiàn in kiâⁿ-sóa ê lêng-le̍k. Tēng-hiòng-hêng-tōng ōe-tàng hùn-liān sī-kak-chiòng-gāi-chiá lī-iōng kám-koan-ti-kak, hō͘ in siu-chi̍p, phòaⁿ-toàn, soán-te̍k in sì-kho͘-ûi ê chu-sìn, tō thang chai-iáⁿ chū-sìn ê ūi-tì, tō thang kè-e̍k beh án-chóaⁿ ūn-iōng ha̍h-su ê ke-si kap chhek-lio̍k, ē-tàng an-choân koh ū hāu-lut lâi kiâⁿ-sóa khì kàu bo̍k-tek-tē.

Tēng-hiòng-hêng-tōng sam-put-sî chiū hō͘ lâng siūⁿ-tio̍h "kà sī-chiòng-chiá sú-iōng pe̍h chhiú-koái-á". Si̍t-chè-siōng, tēng-hiòng-hêng-tōng kà án-chóaⁿ iōng pe̍h chhiú-koái-á kan-ta sī kî-tiong ê chi̍t-hāng, kî-tha koh pau-koa kám-koan-ti-kak hùn-liān, kiàn-li̍p tùi khoân-kéng ê sim-lí-tē-tô͘, jîn-tō-hoat, khang-chhiú pó-hō͘-hoat, chhiú-koái-á ki-khá, lō͘-kháu/hāng-á-kháu tēng-ūi kap an-choân chhǹg--kè, sêng-tah tāi-chiòng kau-thong ūn-su kang-kū, chhōe-kiû hia̍p-chō͘, í-kip án-chóaⁿ kap lâng hō͘-tōng ê ki-khá...téng-téng.[1]

Tēng-hiòng-hêng-tōng tùi sī-kak-chiòng-gāi-chiá ê tiōng-iàu-sèng siu-kái

Bô-lūn sī sian-thian iah-sī hō͘-thian ê sī-kak-chiòng-gāi-chiá, án-chóaⁿ an-choân iú-hāu--ê î-tōng sī siú-sian ài khek-ho̍k ê lân-tê. Sī-chiòng-chiá ha̍k-sip tēng-hiòng-hêng-tōng kài-liām kap ki-lêng, tī ē-kha kok hong-bīn lóng ū pang-chān:[2]

  • Sim-lí an-choân-kám kap thê-seng chū-sìn
  • Sin-thé kong-lêng hām kiān-khong ê î-chhî kap chhiok-chìn
  • Ko͘-thong hām siā-kau ki-khá ê î-chhî kap chhiok-chìn
  • Keng-chè lêng-le̍k ê chhú-tek iah-sī hoe-ho̍k
  • Sī-chiòng-chiá thê-seng to̍k-li̍p chū-chú ê lêng-le̍k, kiám-chió i-lāi, kâng-sî kiám-khin chhù-lāi-lâng ê hū-tam kap siā-hōe-sêng-pún ê chi-chhut
  • Sī-chiòng-chiá thê-seng to̍k-li̍p chū-chú ê lêng-le̍k, cheng-ka chú-tōng-sèng, chek-ke̍k chham-ú siā-hōe, lí-hêng kong-bîn gī-bū

Kong-lêng-sèng sī-kak phêng-kó͘ siu-kái

Chit-ê phêng-kó͘ sī iû choan-gia̍p tēng-hiòng-hêng-tōng hùn-liān-jîn-oân lâi si-hêng chhek-giām, bo̍k-tek sī beh liáu-kái sī-chiòng-chiá án-chóaⁿ ūn-iōng hiān-chú-sî ū ê sī-kak lêng-le̍k tī in ê ji̍t-siông seng-oa̍h tiong, kap i-liâu-jîn-oân ê sī-le̍k kiám-cha kap sī-kak-hùn-liān bô sio-kāng. Kong-lêng sèng sī-kak phêng-kó͘ kiông-tiāu ê sī ji̍t-siông seng-oa̍h tiong sī-kak ūn-iōng ê kong-lêng-sèng. Tēng-hiòng-hêng-tōng hùn-liān-su kin-kì phêng-kó͘ kiat-kó kap sī-chiòng-chiá chòe-hé thó-lūn, tèng-tēng sek-chhiat ê kàu-ha̍k kè-ōe kap si̍t-si kò-pia̍t-hòa kàu-ha̍k.[3]

Chham-khó chu-liāu siu-kái

  1. "Orientation and Mobility Instructors: Resources from the American Foundation for the Blind". 
  2. Rev. Tomas J. Carroll. Ying jie shi mang mang shi jie : mang de yi yi . ying xiang ji mian dui (Chu ban pán.). Ya ge. ISBN 957-8763-57-3. 
  3. Tiuⁿ Chhian-hūi. "Kong-lêng-sèng sī-kak phêng-kó͘".