Abugida
(Tùi Abugida bûn-jī choán--lâi)
Chi̍t thò abugida (goân chū Ge'ez-gí አቡጊዳ ’abugida), sī chi̍t cho͘ siá-jī hē-thóng, kā sio-chiap ê chú-im chham bó-im siá chò chi̍t-ê tan-goân. Ta̍k-ê tan-goân ê ki-pún hêng-thé sī piáu-sī chú-im, lēng-gōa tàu kì-hō lâi piáu-sī bó-im. Pí-kàu kî-tha hē-thóng, bô chhiūⁿ goân-choân ê alphabet (it-poaⁿ kóng ê jī-bó hē-thóng), sī kā chú-im kap bó-im pêng-téng piáu-hiān; nā abjad, sī bó-im thang bô siá iā sī taⁿ siá pō͘-hūn; kap bē-tàng pun chhut chú-im kap bó-im ê im-chat bûn-jī mā bô kâng.
Sǹg sī abugida hē-thóng ê bûn-jī, ū Lâm A-chiu kap Tang-lâm A-chiu ê Brahmi-hē bûn-jī, Semite-hē ê Ethiopia bûn-jī, kap Ka-ná-tah Goân-chū-bîn im-chat-jī (pún-sīn sī ēng Brahmi-hē chò ki-chhó͘).
Pún bûn-chiuⁿ sī chi̍t phiⁿ phí-á-kiáⁿ. Lí thang tàu khok-chhiong lâi pang-chō͘ Wikipedia. |