"Hong-giân" ê kî-tha ì-sù, chham-khó hong-giân (khu-pia̍t-ia̍h).

Hong-giân (方言; Eng-gí: dialect) it-poaⁿ iā kiò chò thó͘-ōe (土話)[1], tī giân-gú-ha̍k siōng sī chi̍t ê giân-gú tī bô-kāng só͘-chāi he̍k-chiá jîn-kûn ê piàn-hêng.

Tēng-gī

siu-kái

Hong-giân kan-tán ê tēng-gī sī chí chi̍t-ê gián-gí lāi ū hō͘-siōng khó-lí-kái-sèng (mutual intelligibility) ê chi̍t kóa kiōng-chûn piàn-chéng (variety); chóng-sī chit khoán tēng-gī sī ū būn-tê--ê, in-ūi ū-sî bô-kâng gián-gí chi kan oa-na ū it-tēng thêng-tō͘ ê hō͘-siōng lí-kài khó-lêng (pí-lūn Sūi-tián-gí kap Nô͘-ui-gí).[2]

Nā beh kui-la̍p chhut chi̍t-ê hong-giân, tāi-seng su-iàu jīn-tēng chhut chi̍t-ê hâm chē chióng piàn-chéng ê giân-gí. Ùi pún giân-gí ē-té ê ta̍k-ê piàn-chéng chi kan ū ho͘-im, sû-lūi, kap bûn-hoat ê cheng-chha. Hong-giân chi kan ê pian-kài sī hâm-hô͘--ê, liân-sòa ê tē-khu-sèng hong-giân ū khó-lêng sán-seng chi̍t tiâu hong-giân liān (dialect chain), he̍k-chiá kiò hong-giân liân-sio̍k-thé (dialect continuum),[3] tang-tiong sio-óa ê nn̄g khoán hong-giân beh-kâng ê thêng-tō͘ pí bô sio-óa--ê khah koân.[2]

Hong-giân chha-pia̍t

siu-kái

Hong-giân chi kan ê chha-pia̍t thang hun sò͘-liōng-sèng (quantitative) kap sèng-chit-sèng (qualitative) nn̄g-ê hong-bīn lâi liáu-kái.[2]

Hong-giân chûn-chāi ê hêng-sek

siu-kái

Hong-giân thang hun chò tē-hng-seǹg hong-giân kap siā-hòe-sèng hong-giân (social dialect). Tē-hng-sèng ê hong-giân sī chiàu té-lí ê khu-he̍k lâi koat-tēng; nā siā-hòe-sèng ê hong-giân, sī chí san-seng tī sèng-pia̍t, nî-hòe kap cho̍k-hē téng in-sò͘ chi kan ê hong-giân.[2]

Chham-khó

siu-kái
  1. Carstairs Douglas (1873). Chinese English dictionary of Vernacular or Spoken Language of Amoy. 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Richard Cameron (2010). "Dialect". Chū Patrick Colm Hogan. The Cambridge Encyclopedia of the Language Sciences. Cambridge University Press. ISBN 9780521866897. 
  3. Carmen Llamas; Louise Mullany; Peter Stockwell, pian. (2006). "Glossary". The Routledge Companion to Sociolinguistics. Routledge. ISBN 9781134303489. 

Khòaⁿ lēng-gōa

siu-kái