"Jawi" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
~ bot ka-thiam: jv:Aksara Jawi
Xqbotthó-lūn | kòng-hiàn
~ bot ka-thiam: bjn:Huruf Jawi; 細部更改
Tē 1 chōa:
[[ImageFile:Jawi_alphabet.png|thumb|300px|right|Jawi jī-bó. Ài ùi chiàⁿ-pêng tha̍k kaù tò-pêng, téng-koân tha̍k kaù ē-kha.]]
 
'''Jawi''' sī 1 chióng ēng lâi siá [[Malay-gí]] ê [[Arabic jī-bó]]. I sī [[Brunei]] 2 chióng koaⁿ-hong bûn-jī ê 1 chióng. Tī [[Má-lâi-se-a]], [[Hui-li̍p-pin]], [[Indonesia]], [[Thài-kok]] lâm-pō͘ ê [[Patani]], kap [[Sin-ka-pho]] lóng ū leh ēng, te̍k-pia̍t sī chong-kaù hong-bīn.
 
== Siāu-kài ==
Jawi jī-bó tī [[Malay sè-kài]] (Nusantara) ēng kúi-nā pah tang a. I kap [[Islam]] kāng-chê hoat-tián. Tû-liáu goân-té ê [[Arabic jī-bó]], i mā ū chi̍t-koá choan-kang hō͘ Jawi ēng ê jī-bó.
 
Jawi jī-bó chin chá tō ēng lâi siá Malay-gí. Ùi [[Pasai]] sî-kî kaù kah [[Malacca]] [[So͘-tan-kok]] (Sultanate), [[Johor]] So͘-tan-kok, kap [[17 sè-kí]] ê [[Acheh]] So͘-tan-kok lóng ū leh ēng. 1303 nî (Islam 702 nî) ê [[Terengganu]] [[jī-pán]] (Terengganu Tablet) tō khoàⁿ ē tio̍h. Ah nā [[Latin jī-bó]] ài kaù kah [[19 sè-kí]] boé-kî chiah khai-sí ēng.
 
== Jī-bó ==
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="text-align: center;"
|- style="background-color: #cccccc;"
!Jī-bó!!Tan-tok!!Thaû-chêng!!Tiong-kan!!Aū-piah!!Miâ-chheng
|-
|اا||ﺍ|| || ||ﺎ||alif
|-
|بب||ﺏ||ﺑ||ﺒ||ﺐ||ba
|-
|تت||ﺕ||ﺗ||ﺘ||ﺖ||ta
|-
|ثث||ﺙ||ﺛ||ﺜ||ﺚ||tha
|-
|جج||ﺝ||ﺟ||ﺠ||ﺞ||jim
|-
|حح||ﺡ||ﺣ||ﺤ||ﺢ||ha
|-
|چچ||ﭺ||ﭼ||ﭽ||ﭻ||cha
|-
|خخ||ﺥ||ﺧ||ﺨ||ﺦ||kha
|-
|دد||ﺩ|| || ||ﺪ||dal
|-
|ذذ||ﺫ|| || ||ﺬ||dzal
|-
|رر||ﺭ|| || ||ﺮ||ra
|-
|زز||ﺯ|| || ||ﺰ||zai
|-
|سس||ﺱ||ﺳ||ﺴ||ﺲ||sin
|-
|شش||ﺵ||ﺷ||ﺸ||ﺶ||shin
|-
|صص||ﺹ||ﺻ||ﺼ||ﺺ||sad
|-
|ضض||ﺽ||ﺿﺿ||ﻀ||ﺾ||dhad
|-
|طط||ﻁ||ﻃ||ﻄ||ﻂ||tho
|-
|ظظ||ﻅ||ﻇ||ﻈ||ﻆ||dzo
|-
|عع||ﻉ||ﻋ||ﻌ||ﻊ||ain
|-
|غغ||ﻍ||ﻏ||ﻐ||ﻎ||ghain
|-
|ڠڠ|| || || || ||nga
|-
|فف||ﻑ||ﻓ||ﻔ||ﻒ||fa
|-
|ڤڤ||ﭪ||ﭬ||ﭭ||ﭫ||pa
|-
|قق||ﻕ||ﻗ||ﻘ||ﻖ||qaf
|-
|كك||ﻙ||ﻛ||ﻜ||ﻚ||kaf
|-
|ڬڬ|| || || || ||gaf
|-
|لل||ﻝ||ﻟ||ﻠ||ﻞ||lam
|-
|مم||ﻡ||ﻣ||ﻤ||ﻢ||mim
|-
|نن||ﻥ||ﻧ||ﻨ||ﻦ||nun
|-
|وو||ﻭ|| || ||ﻮ||wau
|-
|ۏۏ|| || || || ||va
|-
|هه||ﻩ||ﻫ||ﻬ||ﻪ||ha
|-
|يي||ﻱ||ﻳ||ﻴ||ﻲ||ya
|-
|ڽڽ|| || || || ||nya
|}
 
== Chham-khó ==
* H.S. Paterson (& C.O. Blagden), 'An early Malay Inscription from 14th-century Trengganu', ''Journ. Mal. Br.R.A.S.'', II, 1924, pp. 258-263.
* R.O. Winstedt, ''A History of Malaya'', revised ed. 1962, p. 40.
* J.G. de Casparis, ''Indonesian Paleography'', 1975, p. 70-71.
 
== Goā-pō͘ liân-kiat ==
* [http://www.omniglot.com/writing/malay.htm Omniglot article about written Malay]
 
[[Category:bûnBûn-jī]]
[[Category:Malaysia ê gí-giân]]
 
[[ar:خط جاوي]]
[[bjn:Huruf Jawi]]
[[ca:Jawi]]
[[de:Jawi]]