Chhiau-oa̍t-chú-gī

Chhiau-oa̍t-chú-gī (Eng-gí: transcendentalism) sī 19 sè-kí tī Bí-kok Sin England tē-tài hêng-sêng ê 1-ê chong-kàu tiat-ha̍k kiam bûn-ha̍k ūn-tōng. Khim-hióng kiông-tiāu it-chhè sū-bu̍t ū sîn-sèng (hoān-sîn-sèng), lâng ê lêng-hûn pún-sin hoán-èng sè-kan it-chhè, lâng eng-tong kòe kán-tan, chū-li̍p, tàu-chò-tīn ê seng-oa̍h hong-sek.

1836 nî 1-tīn tì-sek hūn-chú tiàm Boston chó· 1-ê hō-chò Transcendental Club (Chhiau-oa̍t-te̍k--ê Club) ê kho·-á. In ê thâu-lâng sī Ralph Waldo Emerson. Ki-koan khan-bu̍t hō-chò The Dial. Kî-thaⁿ ka-ji̍p chit-ê ūn-tōng ê lâng pau-koah Henry David Thoreau, W. E. Channing, Bronson Alcott téng-jîn.

Chhiau-oa̍t-chú-gī chhim-chhim siū-tio̍h Tek-kok-phài ê lí-sióng-chú-gī kap Roman-chú-gī éng-hióng. Immanuel Kant ê chhiau-oa̍t lí-sióng-chú-gī sī chhiau-oa̍t-chú-gī ê goân-thâu.

Chham-khó chu-liāu

• Blackburn, Simon. 1994. The Oxford Dictionary of Philosophy. New York: Oxford University Press.