"Hâng-khong-ki" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
A-kun--athó-lūn | kòng-hiàn
A-kun--athó-lūn | kòng-hiàn
Tē 36 chōa:
 
===Tōng-le̍k hui-hêng ê chhì-giām===
George Cayley sūi-bóng phah-hā chin tiōng-iàu ê ki-chhó͘chhó·, m̄-koh i ê sêng-chiū tī hit-tong-sî bô siū-tio̍h tiōng-sī. Chi̍t-kóa-á āu-lâi ê hui-hêng-khì siat-kè-chiá, ū chham-khó tio̍h Cayley ê lí-lūn, soah bô it-tēng chai-iáⁿ chia-ê lí-lūn sī Cayley só͘só· gián-kiù--chhut-lâi-ê.
 
Kap George Cayley kāng sî-tāi ê [[William Samuel Henson]] (1812-1888), tī 1843-nî siat-kè liáu chi̍t-khóan lī-iōng [[cheng-khì-ki]] tài-tōng nn̄g-ê [[phiat-á]] ê kò͘-tēng-e̍k hui-hêng-ki. Chit-ê siat-kè hō-chò [[khong-tiong cheng-khì-chhia]] (en: aerial steam carriage), chú-iàu sī í Cayley ê gián-kiù chò ki-chhó͘chhó· lâi siat-kè--ê. Sui-jiân miâ-siaⁿ bē-sió, m̄-koh chit-ê mi̍h-kiāⁿ kan-na ū siat-kè, pēng bô si̍t-chè ê chè-chok sêng-phíⁿ, tong-jiân iā bô chìn-hêng jīn-hô ê chhì-poe.
 
Henson ê pêng-iú [[John Stringfellow]], chè-chō sió-hêng ê [[cheng-khì]] [[iân-jín]] tàu tī mô͘-hêng-ki téng-bīn. Sui-bóng i ê chhì-giām mā bô sêng-kong, m̄-koh i ê mi̍h-kiāⁿ tùi āu-lâi ê lâng ū bē-sió ê éng-hióng.
 
Tī [[Hoat-kok]] mā ū siong-koan ê si̍t-giām kap hoat-tián. 1857-nî kàu 1858-nî, ū 1-ūi miâ-kiò [[Félix Du Temple]] ê [[hái-kun]] kun-koaⁿ (iā sī kang-thêng-su), sêng-kong chhì-poe tē-1-chiah ū tōng-le̍k ê tan-e̍k mô͘mô·-heng-ki. Chit-chiah hui-hêng-ki ê tōng-le̍k sī sú-iōng [[sî-cheng]] ê ki-hâi [[hoat-tiâu]]. 1874-nî ê sî, i chìn-1-pō͘pō· sêng-kong chhì-poe lī-iōng mó͘mó· 1-khóan jia̍t-khì iân-jín ê chài-lâng hui-hêng-ki. Chit-chiah iû 1-ūi siàu-liân [[kiâⁿ-chûn-lâng]] só͘só· kà-sú ê hui-hêng-ki, kan-na khí-poe 1-ē-á, pēng bô î-chhî hui-hêng ê sè-bīn.
 
Tē 2-kiāⁿ lūi-sū ê hui-hêng kì-lo̍͘klo̍k, sī tī 1884-nî ê [[Lō·-se-a]], iû [[Alexander F. Mozhaiski]] (ru: Александр Фёдорович Можайский) tī [[Leningrad]] (ru: Ленинград) só͘só· chìn-hêng--ê. I ê siat-kè chú-iàu sī án-chiàu Henson ê khong-tiong cheng-khì-chhia. Kap Du Temple kāng-khóan, i ê hui-hêng-ki mā kan-na lî-khui tē-bīn 1-sî-á niâ, bô-hoat-tō͘ tō· î-chhî chìn-1-pō͘pō· ê hui-hêng.
 
Tē 2-kiāⁿ lūi-sū ê hui-hêng kì-lo̍͘k, sī tī 1884-nî ê [[Lō·-se-a]], iû [[Alexander F. Mozhaiski]] (ru: Александр Фёдорович Можайский) tī [[Leningrad]] (ru: Ленинград) só͘ chìn-hêng--ê. I ê siat-kè chú-iàu sī án-chiàu Henson ê khong-tiong cheng-khì-chhia. Kap Du Temple kāng-khóan, i ê hui-hêng-ki mā kan-na lî-khui tē-bīn 1-sî-á niâ, bô-hoat-tō͘ î-chhî chìn-1-pō͘ ê hui-hêng.
===Phiau-hêng-ki ê sêng-kong===
[[image:Otto-lilienthal.jpg|thumb|150px|left|Otto Lilienthal. Tē-1-ūi sêng-kong chho-chok phiau-hêng-ki poe chiūⁿ thiⁿ ê lâng]]1848-nî chhut-sì tī [[Prussia]] ([[Tek-kok]]) ê [[Otto Lilienthal]], sī le̍k-sú siōng tē-1-ūi sêng-kong kà-sú phiau-hêng-ki ê lâng. I ê phiau-hêng-ki sī ē-tàng chho-chok--ê, ē-sái khòng-chè hong-hiòng.