|
[[Image:Death Penalty World Map.png|thumb|300px|Death Penalty World Map]]
'''Sí-hêng''', jîn-kan siāng kó•-ló ê [[hêng-ho̍at]] chi-it. Ū kôan tāng-hêng(Hàn-jī:動刑) ê lâng, àn-chiàu [[hoat-lu̍t]] ê hí-khó, chip-hêng hoat-lu̍t ê kui-tēng, thèng-hó kiat-sok 1-ê hōan-lâng ê sèⁿ-miā, tong-jiân chit-ê hōan-lâng tiāⁿ-tio̍h sī í-keng hōan liáu giām-tiōng ê chōe-hēng (chōe-hêng). Kàu-taⁿ, sè-kan lâng tùi-thāi “giâm-tiōng chōe-hêng” ê tēng-gī, khòaⁿ-hoat bô-it-tēng siô-siâng, iā-to̍h-sī kóng koh chûn-chāi cheng-gī. Put-jî-kò, tùi hiah-ê kàu-taⁿ iáu-koh pó-liû “sí-hêng” ê kok-ka lâi-kóng, “thâi-lâng—chiá pôe lâng sèⁿ-miā” chit-tiâu kui-lu̍t it-kòan sī si̍t-si “sí-hêng” ê 1-ê kài ki-pún ê tiâu-kiāⁿ.
Ùi [[nô•-lē siā-hōe]] khai-sí to̍h ū sí-hêng, kàu-taⁿ, ū bōe-chió kok-ka iu gôan pó-liû chit-hāng hêng-hoat, pí-lūn-kóng [[Bí-kok]], [[Ji̍t-pún]], [[Sin-ka-pho]] chit-khóan ê [[hoat-ta̍t kok-ka]], í-ki̍p chi̍t-kóa-á [[siā-hōe chú-gī]] kok-ka hām [[I-su-lân]] kok-ka. Che í-gōa, tōa-to-sò• ê [[hoat-tián-tiōng kok-ka]] lóng-ū sí-hêng. Put-jî-kò, [[Au-chiu]] kok-ka thàu-té í-keng hòe-tû sí-hêng, gôan-in û 2 hong-bīn, tē-it sī [[chong-kàu]] sìn-gióng ê éng-hiáng, àn-chiàu [[Kū-iok Sèng-keng]] ê kóng-hoat, it-chhè hōan-chōe ê lâng lóng-ū kái-kò chū-sin ê ki-hōe, bô èng-kai iōng sí-hêng lâi kiat-sok in ê sìⁿ-miā; tē-jī chióng gôan-in thiaⁿ-kóng sī kah “bîn-chú chè-tō•, hoat-chè kiàn-siat, í-ki̍p [[jîn-tō chú-gī]] ê hoat-tián” ū koan-hē. ▼Ùi [[nô•-lē siā-hōe]] khai-sí to̍h ū sí-hêng, kàu-taⁿ, ū bōe-chió kok-ka
▲ iu gôan pó-liû chit-hāng hêng-hoat, pí-lūn-kóng [[Bí-kok]], [[Ji̍t-pún]], [[Sin-ka-pho]] chit-khóan ê [[hoat-ta̍t kok-ka]], í-ki̍p chi̍t-kóa-á [[siā-hōe chú-gī]] kok-ka hām [[I-su-lân]] kok-ka. Che í-gōa, tōa-to-sò• ê [[hoat-tián-tiōng kok-ka]] lóng-ū sí-hêng. Put-jî-kò, [[Au-chiu]] kok-ka thàu-té í-keng hòe-tû sí-hêng, gôan-in û 2 hong-bīn, tē-it sī [[chong-kàu]] sìn-gióng ê éng-hiáng, àn-chiàu [[Kū-iok Sèng-keng]] ê kóng-hoat, it-chhè hōan-chōe ê lâng lóng-ū kái-kò chū-sin ê ki-hōe, bô èng-kai iōng sí-hêng lâi kiat-sok in ê sìⁿ-miā; tē-jī chióng gôan-in thiaⁿ-kóng sī kah “bîn-chú chè-tō•, hoat-chè kiàn-siat, í-ki̍p [[jîn-tō chú-gī]] ê hoat-tián” ū koan-hē.
Hông phòaⁿ sí-hêng ê hōan-lâng, thàu-té hō•-chòe “sí-lâng-hōan” a̍h-sī “phah-chhèng-phoe”. Leh-beh tāng-hêng chin-chêng, thàu-té lóng-ē ah-khì koaiⁿ 1-keng te̍k-sû ê kaⁿ-lô tan-to̍k koaiⁿ 1-chām. Kàu kah chit-khóan khám-chām, su-hoat ki-koan beh chò ê khang-khòe sī siu-chi̍p chèng-kù, chún-pī tāng-hêng, iah hōan-lâng mā thèng-hó thê-chhut chòe-āu ê siōng-sò•.
|
