"Eng-lân" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng
刪去的內容 新增的內容
無編輯摘要 |
|||
Tē 39 chōa:
{{main|Eng-lân ê le̍k-sú}}
Lô-má-lâng tī Ch. 55 nî ê sî thâu chi̍t pái chhim-ji̍p Eng-lân. Tong-sî Eng-lân pō͘-cho̍k ê chi̍t ūi siú-léng sī [[Cassivellaunus]]. [[Caesar]] niá kun-tūi hiòng [[Britain]] chìn-peng, tāi-seng tī [[Deal]] hū-kīn chiūⁿ-hōaⁿ, keng-kòe chē pái chiàn-tò͘ liáu-āu thè-kun. Chóng-sī chit chūn Britain lâm-pō͘ chi̍t kóa pō͘-cho̍k mā khai-sí Lô-má-hòa. Kàu [[Claudius]] chò Lô-má hông-tè ê sî, chiong-kun [[Aulus Plautius]] tī Āu 43 nî niá tāi-iok 2 bān lâng ê kun-tūi kòe Eng-lân. Ùi [[Medway Khe Chiàn-tò͘]], [[Caratacus]] chhōa-thâu ê chāi-tē kun-tūi hō͘ Lô-má phah-pāi. Liáu-āu Claudius niá peng lâi kàu Eng-lân hiòng chāi-tē siâⁿ-chhī [[Camulodunum]] chò siāng bóe ê kong-kek. Chit kái ê chiàn-sū, hō͘ Lô-má khai-sí liáu tùi Eng-lân ê cheng-ho̍k. Āu 47 nî, [[Boudicca]] niá-chhōa ê [[Iceni]] pō͘-cho̍k hiòng Lô-má ê thóng-tī hoat-tōng hoán-khòng, chhim-ji̍p liáu pau-koat Tè-kok tē-hng siú-hú [[Colchester]] chāi-lāi ê só͘-chāi. Kàu-bé Boudicca tī [[Watling Tōa-ke Chiàn-tò͘]] chiàn su Lô-má chiong-kun [[Suetonius Paulinus]] ê kun-tūi. Tī Lô-má sî-kî, Eng-lân ê káng-kháu, kim-sio̍k kap cho͘-sòe ū pang-chō͘ Lô-má siong-gia̍p ê chok-iōng. Āu--lâi chia mā piàn chò sī Au-chiu ê lông-sán-tē.<ref name="Ackroyd2012ch2">{{Harvnb|Ackroyd|2012|loc=2. The Roman way}}</ref>
Tē 49 chōa:
Eng-lân ê [[Alfred Tāi-ông]] to̍h sī tī chit chūn tek-sè. Keng-kòe chē pái chiàn-su liáu-āu, i ēng chîⁿ siu-bé Tan-be̍h kun-tūi, hō͘ hia Tan-be̍h-lâng thè tńg Lûn-tun, chit-ê sî-kî Alfred sǹg sī Tan-be̍h sè-le̍k ê phoan-chú. Liáu-āu Alfred koh tī [[Chippenham]] chiàn-pāi, liû-bông kòe [[Somerset]] tē-hng. I ùi [[Athelney]] khí siat chi̍t chō iàu-sài. 878 nî ê chhun-thiⁿ, Alfred Tāi-ông niá Somerset, [[Wiltshire]], kap pō͘-hūn [[Hampshire]] ê kun-tūi khì kàu chi̍t-ê hō chò "[[Egbert ê Chio̍h-thâu]]" (''Egbert’s Stone'') ê só͘-chāi. Tī Wiltshire ê [[Edington]] i kap Tan-be̍h thâu-lâng [[Guthrum]] ê kun-tūi khí [[Edington Chiàn-tò͘]], lo̍h-bé phah iâⁿ. Liáu-āu Guthrum chiap-siū kiat-kó jî-chhiá kap chē-ê chí-hui-koaⁿ siū-sé ji̍p Ki-tok-kàu.<ref name="Ackroyd2012ch5"/>
Tan-be̍h-lâng, mā hō chò [[Viking lâng]], tī 10 sè-kí bóe oa-ná koh tī Eng-lân oa̍h-tāng. Eng-lân ê kun-chú [[Ethelred]] chū [[Maldon Chiàn-tò͘]] chiàn-pāi liáu-āu to̍h chē pái hiòng Tan-be̍h-lâng ê sè-le̍k
== Chù-kái ==
|