Un-sek hāu-èng

Un-sek hāu-èng sī Joseph Fourier tī 1824-nî tāi-seng hoat-hiān--ê, tāi-khì tō-sī thàu-kòe chit-ê hāu-èng, lâi hō͘ he̍k-chhiⁿ pìⁿ kah lú lâi lú sio-joa̍h.

Hóe-chhiⁿ, Kim-chhiⁿ téng-téng kî-thaⁿ ū tāi-khì ê chhiⁿ-kiû lóng ū un-sek hāu-èng, m̄-koh ūi-tio̍h beh kán-séng, ē-kha ê soat-bêng kan-taⁿ the̍h tē-kiû chò lē.

Un-sek hāu-èng chit-ê sû ū khó-lêng sī chí 2-kiāⁿ bô-kāng-khóan ê tāi-chì, 1-kiāⁿ sī seⁿ-sêng ū ê un-sek hāu-èng, che sī tē-kiû-téng chū-jiân hoat-seng ê un-sek hāu-èng, nā koh 1-chióng sī ke-thiⁿ ( jîn-ûi ) ê un-sek hāu-èng, che sī in-ūi jîn-lūi ê o̍at-tōng chiah ū--ê.

Thâu-chêng kóng ê tē-it-chióng un-sek hāu-èng sī thong-lâng chiap-siū--ê, nā tē-jī-chióng mā hō· tōa-hūn ê kho-ha̍k-ka só͘ sêng-jīn, chóng--sī mā iáu ū chi̍t-kóa teh tak-kháu ê só͘-chāi.