Hòa-ha̍k pêng-hêng

(Tùi Chemical equilibrium choán--lâi)

Hòa-ha̍k pêng-hêng (化學平衡) sī kóng tī hông-koan tiâu-kiāⁿ it-tēng ê khó-ge̍k hoán-èng tiong, hòa-ha̍k hoán-èng chèng-ge̍k hoán-èng sok-lu̍t kāng-khoán, hoán-èng-bu̍t kap seng-sêng-bu̍t ê lông-tō͘ put-chài kái-piàn ê chōng-thài. Ē-tàng ēng ΔrGmνΑμΑ=0 lâi phòaⁿ-toān, μA sī hoán-èng tiong A bu̍t-chit ê hòa-ha̍k-sè. Iā-chiū-sī kóng, hòa-ha̍k hoán-èng kàu pêng-hêng chōng-thài sî, ì-bī tio̍h seng-sêng-bu̍t ê Gibbs chū-iû-lêng G sī siōng-sè. Lí-lūn lâi kóng, tùi í-keng chai-iáⁿ sán-bu̍t ê hòa-ha̍k hoán-èng, ēng Gibbs siōng-sè chū-iû-lêng hong-hoat, kiat-ha̍p hoán-èng-bu̍t kap seng-sêng-bu̍t ê jia̍t-le̍k-ha̍k sò͘-kì, chiū ē-sái kè-sǹg chhut pêng-hêng sán-bu̍t.

Hòa-ha̍k hoán-èng bô it-tēng lóng ē-tàng ta̍t-kàu pêng-hêng chōng-thài, pí-lūn sûn hòa-ha̍k hoán-èng-bu̍t chi-kan seng-sêng sûn ê sán-bu̍t chiū bô-hoat-tō͘ ta̍t-kàu pêng-hêng, ti̍t-kàu hoán-èng-bu̍t siau-hô͘ⁿ liáu ûi-chí. Lí-lūn lâi kóng, jīm-hô hòa-ha̍k hoán-èng lóng sī khó-ge̍k hoán-èng, chí-put-kò tùi pêng-hêng tēng-sò͘ hui-siông tōa ê hòa-ha̍k hoán-èng lâi kóng, in-ūi hoán-èng chìn-hêng liáu chin thiat-té, chiū jīn-ûi hit-khoán hoán-èng put-khó-ge̍k.

Tī bô-kāng ê tiâu kiāⁿ (lông-tō͘, un-tō͘, ap-kiông téng) hā, hòa-ha̍k pêng-hêng ē-tàng pó-chhî bô-kāng ê pêng-hêng koan-hē (lông-tō͘ téng). Chi̍t-ê hòa-ha̍k hoán-èng ta̍t-kàu hòa-ha̍k pêng-hêng liáu-āu, nā-sī tiâu-kiāⁿ (lông-tō͘, un-tō͘, ap-kiông téng) hoat-seng piàn-hòa, pêng-hêng ē pī táⁿ-phòa, ti̍t-kàu ta̍t-sêng sin ê pêng-hêng. Kin-kì Le Chatelier ê gôan-lí, nā chi̍t-ê í-keng ta̍t pêng-hêng ê hē-thóng pī kái-siān, hit-ê hē-thóng ē sûi-chi kái-siān lâi khòng-hêng hit-ê kái-siān.

Siong-koan

siu-kái