Kho-ha̍k siáu-soat

Kho-ha̍k siáu-soat (Eng-gí: science fiction "kho-ha̍k hi-kò͘"; kán-lio̍k: SF iā sci-fi), mā kiò kho-ha̍k hoàn-sióng ("kho-hoàn"), chí tī 20 sè-kí hêng-sêng ê 1 khóan hoàn-sióng sió-soat. I ê tê-châi thàm-thó chin-chiàⁿ a̍h-sī sióng-siōng ê kho-ha̍k kap kho-ha̍k ki-su̍t tùi siā-hōe, kò-jîn ê éng-hióng.

Kho-hoàn sió-soat ê chhut-hoat-tiám pō·-hūn tiàm-tī kho-ha̍k ki-chhó· téng-kôan, tùi hia chhui-lí chhut khó-sìn ê tê-châi, pō·-hūn bô kò· kho-ha̍k gôan-lí ká-siat 1-ê chōng-hóng. Bô-lūn pōe-āu ê kho-ha̍k chin a̍h ké, ū kin-kù a̍h bô, lóng tio̍h ū i ê khó-sìn-sèng tī teh.

Iōng-gí

Kho-ha̍k siáu-soat tāi-seng sī chí 1920 nî-tāi bóe chi̍t lūi hoat-piáu tī Bí-kok chhan-chhiūⁿ Amazing Stories iā Astounding Stories of Super-Science téng khoán pulp cha̍p-chì téng-bīn ê kò͘-sū. Té-bé chit-ê ēng-gí, mā hông ēng lâi chí chá-chêng kap kâng sî-tāi ê kok khoán tê-ba̍k óa-kīn, te̍k-pia̍t sī tùi ki-su̍t ū sian-ti-sèng kì-su̍t ê bûn-ha̍k, pí-lūn Jules Verne, H. G. Wells, iā Edgar Rice Burroughs téng chok-chiá ê bō͘-hiám, "kho-ha̍k lô-bān-suh" (scientific romances), he̍k-chiá sī tùi kî-tha sè-kài ê khong-sióng kò͘-sū.

Tê-ba̍k

Ū chi̍t kóa kho-ha̍k siáu-soat tê-ba̍k í-keng chûn-chāi chin kú-têng ê sî-kan, pí-lūn chū-jiân chai-hō, khoàn he̍k-chheⁿ lú-hêng, utopia iā dystopia ê bī-lâi. Tùi chū-jiân chāi-hō ê piáu-hiān, hoán-èng chhut hiān-tāi kho-ha̍k tùi bûn-hòa ê chi-phòe. Bô chhiūⁿ kó͘-chá ê kò͘-sū it-poaⁿ ēng chhiau-chū-jiân le̍k-liōng ké-soeh chū-jiân, hiān-tāi ê chok-phín tiāⁿ ēng kho-ha̍k lâi ké-soeh.