Newton ê iô-kô sī 1 khoán kàu-io̍k sèng-chit ê chhit-thô-mi̍h, kà lâng kó·-tián bu̍t-lí-ha̍k ê ūn-tōng kap lêng-goân ê pó-chûn tēng-lu̍t (siú-hêng-tēng-lu̍t). Siāng tián-hêng ê siat-kè ū 5-cho· hàiⁿ-á, múi-1-ê hàiⁿ-á ū 2 tiâu pêⁿ tn̂g ê iù soh-á pa̍k chò V-hêng, ē-kha tiàu 1 lia̍p thih kiû, 5 lia̍p thih kiû tú-tú pâi 1 pâi. Chí-iàu ni gōa-kháu ê 1~2 lia̍p kiû, pàng tiāu liáu-āu 5 lia̍p kiû tō ē tī kāng 1-ê pêng-bīn sio-khok put-chí-á kú.

Thoân-thóng-sek ê Newton ê iô-kô

Newton ê iô-kô chū 1970 nî-tāi khai-sí sî-kiâⁿ--khí-lâi, chin chē lâng kā chhāi tòa toh-á-téng khòaⁿ chhù-bī. Siat-kè mā ke chin chē khoán-sek chhut-lâi.

Siong-koan ê bûn-chiuⁿ siu-kái

Gōa-pō· liân-kiat siu-kái

 

Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: Newton's cradle