Ho̍h-ló bîn-kan im-ga̍k

Tâi-ôan Ho̍h-ló phài bîn-kan im-ga̍k, pau-koat Ho̍h-ló bîn-koa kah khì-ga̍k nn̄g pō͘-hūn.

Ho̍h-ló bîn-koa

Ho̍h-ló bîn-koa, ki-pún-siōng sī teh kóng Tâi-ôan bîn-kan ê Ho̍h-ló koa-iâu, iōng Bân-lâm-gí (Ho̍h-ló-ōe) ián-chhiùⁿ, sī ùi kòe-khì chi̍t tāi sòa chi̍t tāi siong-thôan--lo̍h-lâi ê bin-kan koa-iâu.

Àn-chiàu sán-seng kah liû-thong hun-pō͘ hun-lūi

Tâi-ôan Ho̍h-ló bîn-koa, àn-chiàu sán-seng kah liû-thong hun-pō͘ ê chōng-hóng, liōng-ki-iok ē-sái pun-chòe saⁿ ê khah tōa ê phìⁿ, che to̍h-sī: sai-pō͘ pêng-gôan, Hêng-chhun tē-khu kah pak-pō͘ Gî-lân tē-khu. Chit saⁿ ê khu-he̍k, tú-tú-hó mā-sī Bân-lâm-lâng tēng-ku khai-hoat siāng-kài chi̍p-tiong ê só͘-chāi.

Àn-chiàu koa-sû biâu-siá ê chú-tê

Àn-chiàu koa-sû biâu-siá ê hong-keh, tāi-khài pun-chòe ē-kha kok-chióng ê lūi-hêng:

Ka-têng lûn-lí lūi (pí-lūn: Pēⁿ-kiáⁿ-koa)
Lô-tōng lūi (pí-lūn: Gû-lê-koa)
Ài-chêng lūi (pí-lūn: La̍k-ge̍h bo̍at-lī)
Chè-sī lūi (祭祀類, pí-lūn: Khan-bông-koa)
Káng-sū lūi (敘事類, pí-lūn: Soat-mûi su-kun)
Ngô͘-lo̍k lūi (娛樂類, pí-lūn: Lim-chiu-koa)

Put-lī-kò, in-ūi koa-sû óng-óng khan-liân chin-chōe chióng ê ì-gī, ū-sî mā chin oh-tit kā Ho̍h-ló bîn-koa chòe tan-sûn ê hun-lūi. Ho̍h-ló bîn-koa ê ián-chhiùⁿ tōa-to-sò͘ sio̍k-î toaⁿ-im khiok-tiāu ê ián-chhiùⁿ, mā-ū sio-po tùi-chhiùⁿ--ê, pí-lūn Thô-hoe tah-tō͘ kah Tō͘-ún-á koa. Che í-gōa, koh-ū gîm-siōng sek ê ián-chhiùⁿ hong-hoat, put-kò khah hán-kiàn. Ho̍h-ló bîn-koa ê choh-sû choh-khek chin sû-phok, i ê sôan-lu̍t bí-biāu, chhiong-bóan hiong-thó͘-bī, koa-sû it-poaⁿ sī sì kù chhit jī, lâng kóng “sì-kù-liân-á”.

Ho̍h-ló bîn-kan khì-ga̍k

Tâi-ôan Ho̍h-ló bîn-kan khì-ga̍k, àn-chiàu im-ga̍k te̍k-sek, ē-tàng pun-chòe lâm-kóan ga̍k kah pak-kóan ga̍k nn̄g ê phài-pia̍t, chóng--sī khah-chē ha̍p-chàu, to̍k-chàu khah-chió. To̍k-chàu im-ga̍k ê ga̍k-khì thong-siông sī hiân-á chit-lūi--ê, chhan-chhiūⁿ tōa-kóng-hiân, jī-hiân, ah sio̍k-î phoah-hiân ga̍k-khì ê go̍eh-khîm, ū-tang-sî-á mā-ē iōng--tio̍h.

Ha̍p-chàu khì-ga̍k chhái-iōng ê ga̍k-khì, pau-koah “kim (金), chio̍h (石), thó͘ (土), phôe-kek (革), si-sòaⁿ (絲), tek (竹), phû (匏)” kok-chióng lūi-hêng--ê, àn-chiàu ga̍k-khì bô-kâng ê pian-chè, koh ē-tàng pun-chò ē-kha sì chióng lūi-hêng:

lô-kó͘ ga̍k
kó͘-chhoe ga̍k
sī-tek ga̍k (lâm-kóan chò tāi-piáu )
hūn-hap ga̍k (chhan-chhiūⁿ teh chè-sī ah-sī khèng-tián ê sî, ián-chhut ê “cha̍p-saⁿ-khiuⁿ”)

Sin hoat-tián

Che-í-gōa, chi̍t-kóa-á iû-tio̍h Tâi-ôan kīn-nî-lâi gē-kài só͘ chhòng-chok--ê, iu-siù ê Bân-lâm-gí chhiò-khoe-kio̍k, mā hō͘-lâng khòaⁿ-chòe sī Ho̍h-ló im-ga̍k tiōng-iàu ê chó͘-sêng pō͘-hūn. Chit-khóan chhiò-khe kio̍k tōa-to-sò͘ sī iau-chhiáⁿ gē-kài ê chhiò-khoe ián-ôan lâi lio̍k-chè--ê, i ê te̍k-tiám sī chhiong-bóan chhù-bī kah hàm-kó͘, gí-giân tùi-pe̍h cha̍p-chiok chhiò-khoe, iu-kî siū-tio̍h bîn-chiòng ê hí-ài kah phâng-tiûⁿ.