Iông-chú

(Tùi Iông-tsí choán--lâi)

Bu̍t-lí-ha̍k, iông-chú (proton) sī 1 chióng chhù-goân-chú lia̍p-chú; i ū 1 tan-ūi chiàⁿ-tiān ê ki-pún tiān-hō (elementary charge, 1.602 × 10−19 coulomb); ti̍t-kèng liōng-kî-iok 1.5×10−15 m; chit-liōng 938.3 MeV/c2 (1.6726 × 10−27 kg), chha-put-to sī tiān-chú ê 1836 poē. Iông-chú chin ún-tēng, poàⁿ-kiám-kî (half-life) siōng-bô ū 1035 nî kú. Iông-chú ê bi̍t-tō͘ tāi-iok sī 2.31 × 1017 kg m−3. Iông-chú ê spin sī ½. I ê hoán-lia̍p-chú (antiparticle) hō-chò hoán-iông-chú (antiproton). Iông-chú kap tiong-chú lóng sī hu̍t-chú (nucleon). Iông-chú iū koh kiò chò chit-chú.

Iông-chú ê quark kiat-kò͘, i ū 2 ê u quark kap 1 ê d quark.