Ho̍k-kiōng-tam

(Tùi Ho̍k-kiōng-taⁿ choán--lâi)

sò͘-ha̍k tiong, chi̍t ê ho̍k-cha̍p-sò͘ ê ho̍k-kiōng-tam (Hàn-jī: 複共擔, Eng-gí: complex conjugate) [1] mā sī chi̍t ê ho̍k-cha̍p-sò͘, ê si̍t-pó͘ kah sio-kâng, hi-pō͘ kah pêⁿ-tōa tān-sī hû-hō tùi-hoán ê sò͘. Khiā-sǹg-kóng, nā-chún   kap  sī si̍t-sò͘, ê ho̍k-kiōng-tam tiō sī . Pí-lūn-kóng,

(si̍t-sò͘ ê ho̍k-kiōng-tam sī i ka-kī)
(sûn hi-sò͘ ê ho̍k-kiōng-tam sī i ê tùi-hoán sò͘)

Lán nā iōng-tio̍h ke̍k-chò-piau piáu-sī, ē-sái án-ne tēng-gī ho̍k-kiōng-tam:

kî-tiong in ê hok-kak hû-hō tùi-hoán. Che ē-sái iōng Euler kong-sek lâi chèng-bêng.

Miâ-chheng siu-kái

Eng-gí conjugate goân-chū Latin-gí ê coniugāre (“liân chò-hóe, gû-taⁿ”), iû con- (“chò-hóe”) +‎ iugāre (“ chiap, pa̍k, liân”) kò͘-sêng.

Tiong-kok-ōe kā e̍k-chò 共軛. Ji̍t-pún-ōe e̍k-chò 共役. Tâi-oân-ōe e̍k-chò 共擔.

Kì-hō siu-kái

Ho̍k-kiōng-tam ê kì-hō ū nn̄g chióng: vinculum   kap chheⁿ-tiám  .

Tē 1 chióng sò͘-ha̍k-ka khah ài iōng.

Tē 2 chióng bu̍t-lí-ha̍k, tiān-ki kang-têng, tiān-náu kho-ha̍k téng-téng léng-he̍k khah ài iōng.

It-poaⁿ-hòa siu-kái

Chi̍t ê ho̍k hâng-lia̍t ê ho̍k-kiōng-tam tiō sī ta̍k-ê iàu-sò͘ lóng ka i piàn-chò ho̍k-kiōng-tam. Pí-lūn-kóng,

 

Sèng-chit siu-kái

Tùi jīm-hô nn̄g ê ho̍k-cha̍p-sò͘   kap  , lán ū

  •  .
  •  .
  •  .
  •  .
  •  , chún-kóng  .
  •  .
  •  .
  •  , chún-kóng  .
  •  , tùi só͘-ū ê  
  •  
  •  , chún-kóng  .

See also siu-kái

Chù-kái siu-kái

  1. ēng Eng-gí tha̍k-chò “z bar”.