Thài-pêng-iûⁿ
| 這篇文章有漢字兮版本。 參考這篇文章兮漢字版本。 |
| Tē-kiû ê 5 Tōa-iûⁿ: |
Thài-pêng-iûⁿ (tùi Se-pan-gâ-gí Pacífico lâi--ê) sī choân-sè-kài siōng tōa ê "chúi-sin", só· chiàm ê bīn-chek sī 1.797 ek km², ia̍h-tō-sī tē-kiû ê saⁿ-hun-chi-it. I ê lâm-pak-tn̂g iok-lio̍k 15,500 km, tùi Pak-ke̍k ê Bering-hái kàu Lâm-ke̍k Ross-hái ê kîⁿ. Tang-se-hiòng siōng khoah sī tī 5-tō· latitude, ū 19,800 km, tùi Ìn-nî kàu Colombia. Sai-pêng ê ke̍k-tiám it-poaⁿ jīm-tēng sī Malacca Hái-kiap. Tē-kiû piáu-bīn siōng-kài kē ê só·-chāi (Mariana Hái-kau) tī Thài-pêng-iûⁿ hái-té.
Thài-pêng-iûⁿ ū 25,000 lia̍p tó-sū, pí kî-tha tōa-hái ha̍p--khí-lâi keng-ka chē ê. Tōa-pō·-hūn tī chhiah-tō í-lâm.
Thài-pêng-iûⁿ bô-chê ê kîⁿ chiâⁿ-chò chin chē hái, kî-tiong siōng tōa--ê sī Celebes-hái, Coral-hái, Tang-hái, Ji̍t-pún-hái, Sulu-hái, Tasman-hái kap N̂g-hái. Sai-pêng ê Malacca Hái-kiap hām Thài-pêng-iûⁿ, Ìn-tō· Hái sio-chiap; tang-pêng ê Magellan Hái-kiap kā Thài-pêng-iûⁿ kap Tāi-se-iûⁿ sio-chiap.
Thài-pêng-iûⁿ ê miâ sī Phû-tô-gâ phâng-hái-ka Ferdinand Magellan hō--ê. I tùi Magellan Hái-kiap kàu Hui-li̍p-pin chit chōa chúi-lō· kiâⁿ tio̍h chin sūn-lī. Chóng--sī, Thài-pêng-iûⁿ pēng m̄-sī lóng hiah-ni̍h-á pêng-hô. Chē-chē tó-sū siū hong-thai chau-that; Thài-pêng-iûⁿ-kîⁿ ê lio̍k-tē mā kāu hóe-soaⁿ koh sî-siông ē tē-tāng. Hái-té tē-tāng ín-khí ê hái-tiòng bat húi-bia̍t chiâⁿ chē lia̍p hái-tó, chō-sêng chū-bîn ê chai-lān.
