Chiúⁿ Kài-se̍k

(Tùi Chiang Kai-shek choán--lâi)

Chiúⁿ Tiong-chèng (蔣中正, 1887 nî 10 goe̍h 31 ji̍t – 1975 nî 4 goe̍h 5 ji̍t), piáu-jī Kài-se̍k (介石), Chiat-kang Hōng-hòa Khe-kháu lâng, hiān-tāi kun-sū thâu-lâng kiam to̍k-chhâi-chiá, chò koè Tiong-hôa Bîn-kok chóng-thóng (1947–1975), kiáⁿ Keng-kok soà-chiap chiáng-koân kàu 1988 nî koè-óng ûi-chí. Hu-jîn Sòng Bí-lêngHoâ-jîn téng-chân siā-hoē chhut-miâ ê jîn-bu̍t.

Chiúⁿ Tiong-chèng
蔣中正
Chiúⁿ Tiong-chèng
Tiong-hoâ Bîn-kok kok-bîn chèng-hú chú-se̍k
Jīm-kî
1943 nî 10 goe̍h 10 ji̍t – 1948 nî 5 goe̍h 20 ji̍t
tāi-lí: 1943 nî 8 goe̍h 1 ji̍t – 1943 nî 10 goe̍h 10 ji̍t
Hêng-chèng-
īⁿ-tiúⁿ
Sòng Chú-bûn
Hù chú-se̍k Sun Kho
Chêng-jīm Lîm Sim
Kè-jīm bô (kái chò chóng-thóng)
Jīm-kî
1928 nî 10 goe̍h 10 ji̍t – 1931 nî 12 goe̍h 15 ji̍t
Chóng-lí Thâm Iân-khái
Sòng Chú-bûn
Chêng-jīm Thâm Iân-khái
Kè-jīm Lîm Sim
Kok-bîn Chèng-hú Kun-sū Úi-oân-hōe chú-se̍k
Jīm-kî
1931 nî 12 goe̍h 15 ji̍t – 1946 nî 5 goe̍h 31 ji̍t
Tiong-hoâ Bîn-kok chóng-thóng
Jīm-kî
1950 nî 3 goe̍h 1 ji̍t – 1975 nî 4 goe̍h 5 ji̍t
Hù chóng-thóng Lí Chong-jîn
Tân Sêng
Giâm Ka-kàm
Hêng-chèng-
īⁿ-tiúⁿ
Giâm Sek-san
Tân Sêng
Jû Hông-kun
Giâm Ka-kàm
Chiúⁿ Keng-kok
Chêng-jīm Lí Chong-jîn (tāi-lí)
Kè-jīm Giâm Ka-kàm
Jīm-kî
1948 nî 5 goe̍h 20 ji̍t – 1949 nî 1 goe̍h 21 ji̍t
Hù chóng-thóng Lí Chong-jîn
Hêng-chèng-
īⁿ-tiúⁿ
Tiuⁿ Kûn
Ang Bûn-hō
Sun Kho
Chêng-jīm bô (goân-lâi sī kok-bîn chèng-hú chú-se̍k)
Kè-jīm Lí Chong-jîn (tāi-lí)
Tiong-hoâ Bîn-kok Hêng-chèng-īⁿ-tiúⁿ
Jīm-kî
1947 nî 3 goe̍h 1 ji̍t – 1947 nî 4 goe̍h 18 ji̍t
Chêng-jīm Sòng Chú-bûn
Kè-jīm Tiuⁿ Kûn
Jīm-kî
1939 nî 11 goe̍h 20 ji̍t – 1945 nî 5 goe̍h 31 ji̍t
Chèng-hú
chú-se̍k
Lîm Sim
Chêng-jīm Khóng Siông-hi
Kè-jīm Sòng Chú-bûn
Jīm-kî
1935 nî 12 goe̍h 9 ji̍t – 1938 nî 1 goe̍h 1 ji̍t
Chèng-hú
chú-se̍k
Lîm Sim
Chêng-jīm Ong Cheng-oē
Kè-jīm Khóng Siông-hi
Jīm-kî
1930 nî 12 goe̍h 4 ji̍t – 1931 nî 12 goe̍h 15 ji̍t
Chêng-jīm Sòng Chú-bûn
Kè-jīm Tân Bêng-chhu
Tiong-kok Kok-bîn Tóng Tiong-iong Chip-hêng Úi-oân-hōe chú-se̍k
(tāi-lí)
Jīm-kî
1936 nî 5 goe̍h 12 ji̍t – 1938 nî 4 goe̍h 1 ji̍t
Chêng-jīm Ô͘ Hàn-bîn
Kè-jīm kā-kī (kái chò chóng-chhâi)
Jīm-kî
1926 nî 7 goe̍h 6 ji̍t – 1927 nî 3 goe̍h 11 ji̍t
Chêng-jīm Tiuⁿ Chēng-kang
Kè-jīm Gô͘ Tī-hui & Lí Se̍k-chan
Tiong-kok Kok-bîn Tóng chóng-chhâi
Jīm-kî
1938 nî 4 goe̍h 1 ji̍t – 1975 nî 4 goe̍h 5 ji̍t
Hù-chhiú Ong Cheng-oē
Tân Sêng
Chêng-jīm kā-kī (goân-lâi sī tóng chú-se̍k)
Kè-jīm Chiúⁿ Keng-kok (tóng chú-se̍k)
Kò-jîn chu-sìn
Chhut-sì Chiúⁿ Chiu-thài (蔣周泰)
1887 nî 10 goe̍h 31 ji̍t(1887-10-31)
Chheng-kok Chiat-kang-séng Hōng-hoà-koān
(kin-á-ji̍t Tiong-kok Chiat-kang Lêng-pho-chhī Hōng-hoà-khu)
Kòe-sin 1975 nî 4 goe̍h 5 ji̍t (87 hòe)
Flag of the Republic of China Tâi-oân Tâi-pak-chhī Sū-lîm-khu
Bōng Flag of the Republic of China Tâi-oân Thô-hn̂g-chhī Tāi-khe-khu
Kok-che̍k Flag of the Republic of China Tiong-hoâ Bîn-kok
Chèng-tóng Tiong-kok Kok-bîn Tóng
Phoè-ngó͘
Kiáⁿ-jî Chiúⁿ Keng-kok
Chiúⁿ Hūi-kok (ióng-chú)
Chhiam-miâ
Pō͘-tūi ho̍k-e̍k
Hāu-tiong  Tiong-hoâ Bîn-kok
Ho̍k-e̍k/hun-chi Kok-bîn Kek-bēng-kun
Tiong-hoâ Bîn-kok Kok-kun
Ho̍k-e̍k sî-kan 1909 nî–1975 nî
Kun-hâm te̍k-kip siōng-chiòng (特級上將)

Chiúⁿ Kài-se̍k chá-nî bat tiàm Pó-tēng Kun-koaⁿ Ha̍k-hak kah Ji̍t-pún Chìn-bú Ha̍k-hāu ha̍k-si̍p. tī Ji̍t-pún kî-kan, Chiúⁿ Kài-se̍k ka-ji̍p Tông-bêng-hōe, chêng " jī-chhù kek-bēng " liáu-āu khai-sí kin-sûi Sun Tiong-san, bat 2-pái chí-hui Tang-cheng, mā chêng-keng chhut-jīm N̂g-phó· Kun-hāu hāu-tiúⁿ, Kok-bîn kek-bēng-kun chóng-su-lēng, Kok-bîn-tóng Tiong-iong Tóng-pō· chóng-chhâi kah Tiong-iong úi-ôan-hōe chú-se̍k chià-ê chit-bū. 1927 nî, Chiúⁿ hoat-tòng chheng-tóng, hun-Kiōng, chheng-tû Kok-bîn-tóng lōe-pō· iōng su-jîn miâ-gī ka-ji̍p Kiōng-sán-tóng ê tóng-ôan, chit-chân tāi, to̍h-sī le̍k-sú siōng ê sù-jī-it chèng-piàn. Kāng-khóan sī tī 1927 nî, Ong Cheng-ōeBú-hàn chhut-jīm Kok-bîn Chèng-hú chú-se̍k, ah Chiúⁿ Kài-se̍k khiok-sī tiàm Lâm-kiaⁿ lēng-gōa koh sêng-li̍p 1-ê Kok-bîn Chèng-hú. Chiúⁿ hā-lēng kiàn-li̍p Kun-thóng-kio̍k, jīm-iōng Kun-thóng te̍k-bū Tè Li̍p kah Mô· Jîn-hōng chià-ê lâng, sè-kè khì lia̍h Kiōng-sán-tóng-lâng pēng-chhiáⁿ kā in koaiⁿ-tī Chi̍p-tiong-iâⁿ, āu--lâi, chin-chōe Kiōng-sán-tóng lâng to̍h-sī chhám-sí tī chia, tang-tiong pau-koah tng-sî khah ū miâ-siaⁿ ê Hiōng Kèng-î(向警予) kah Png Chì-bín(方志敏). Kiú-it-pat sū-piàn liáu-āu, Ji̍t-pún hoat-tōng chhim-Hôa chiàn-cheng, tāi-seng ê sî, Chiúⁿ si̍t-hêng m̄ tí-khòng chèng-chhek, āu--lâi, Tiuⁿ Ha̍k-liông kah Iûⁿ Hó·-siâⁿ hoat-tōng Se-an sū-piàn, pek-sú Chiuⁿ hām Mô· Te̍k-tong léng-tō ê Kiōng-sán-tóng liân-ha̍p, kiōng-tông khòng-chiàn. Tī-leh tùi Ji̍t chok-chiàn ê tiong-kan, Kok-bîn-tóng kun-tūi sī Tiong-kok hong-bīn ê chú-le̍k-kun. 1945 nî, Ji̍t-pún soan-pō· bô tiâu-kiāⁿ tâu-hâng, khòng-chiàn tit-tio̍h sèng-lī. Liáu-āu, Kok-Kiōng ha̍p-chok phò-lia̍t, Tiong-kok ê lāi-chiàn iu-koh khai-sí. In-ūi Kok-bîn-tóng tī keng-chè, chèng-tī kah kun-sū kok hong-bīn lóng boe-tit jîn-sim, tì-sú tī lāi-chiàn tang-tiong su-kah lī-lī-lī. 1949 nî Kok-bîn-tóng chôan-bīn sit-lī, pī-pek thiat-lī Tāi-lio̍k, thè-peng khì-kàu Tâi-ôan. Thè-siú Tâi-ôan liáu-āu, tī Bîn-kok 39 nî (1950 nî), Chiúⁿ Kái-se̍k hoe-hok Tiong-hôa Bîn-kok chóng-thóng ê chheng-hō, iōng tōng-ôan chiàn-lōan sî-kî chòe lí-iû, thui-sak tóng-kìm, pó-kìm, soan-pō· kài-giām-lēng. Chiúⁿ hōng-hêng 1-ê Tiong-kok ê gôan-chek, bô sêng-jīn Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok, mā hóan-tūi Tâi-ôan to̍k-li̍p, i chek-kek chún-pī beh hóan-kong Tāi-lio̍k, khiok-sī bōe-tàng sūn-sim sūn-ì.

Kò-jîn kài-sú

siu-kái
  • 1887 nî chhut-sì tī Tiong-kok Chiat-kang-séng hōng-hòa-kōan khe-kháu-tìn.
  • 1927 nî, hām Sòng Kèng-lêng chò-chhin. Si̍t-hêng chheng-tóng, pek-sú Kiōng-sán-tóng sòa khì Kang-sai-séng Chéⁿ-kong-san. lêng-hàn hun-lia̍t, Kok-bîn chèng-hú hun-chòe Bú-hàn chèng-hú kah Lâm-kiaⁿ chèng-hú
  • 1931 nî lêng-o̍at hun-lia̍t, hóan Chiúⁿ sè-le̍k tī Kńg-chiu iu-koh chó·-sêng lēng-gōa 1-ê Kok-bîn chèng-hú. Kiú-it-pat sū-piàn po̍k-hoat liáu-āu, Chiúⁿ hā-lēng kun-tūi bô-kàu siong bóe ê khám-chām cho̍at-tùi boē-sái chham-chiàn, lō·-bóe Ji̍t-kun chiàm-niá Tang-pak, sêng-li̍p Bóan-chiu-kok.
  • 1936 nî 12 ge̍h 12 hō, Se-an sū-piàn, Kok-kiōng iû lāi-chiàn piàn chò-hóe khòng-chiàn.
  • 1937 nî 7 geh 7 hō, Lô·-kau-kiô sū-kiāⁿ (chhit-chhit sū-piàn).
  • 1948 nî tòng-sóan chòe Tiong-hôa Bîn-kok si̍t-hêng hiān-hoat liáu-āu, tē-it jīm ê chóng-thóng.
  • 1949 nî 12 ge̍h 27 hō, chhian-to· Tâi-pak.
  • 1975 nî 4 go̍eh 5 hō, in-ūi sim-chōng-pīⁿ hoat-chok kòe-sin. Hòe-siū 88. Hù chóng-thóng Giân Ka-kàm kè-jīm chóng-thóng.

Gōa-pō· liân-kiat

siu-kái


Chiúⁿ Kài-se̍k
  Tiong-hôa Bîn-kok--ê koaⁿ-liâu
chêng-jīm:
Thâm Iân-khái
(kok-bîn chèng-hú chú-se̍k)
Tiong-hoâ Bîn-kok kok-bîn chèng-hú chú-se̍k
1928 nî - 1931 nî
kè-jīm:
Lîm Sim
chêng-jīm:
Lîm Sim
Tiong-hoâ Bîn-kok kok-bîn chèng-hú chú-se̍k
1943 nî - 1948 nî
kái miâ chóng-thóng
iû kok-bîn chèng-hú chú-se̍k kái miâ Tiong-hoâ Bîn-kok chóng-thóng
1948 nî - 1949 nî
kè-jīm:
Lí Chong-jîn
chêng-jīm:
Lí Chong-jîn
Tiong-hoâ Bîn-kok chóng-thóng
1950 nî - 1975 nî
kè-jīm:
Giân Ka-kàm
chèng-tóng chit-bū
chêng-jīm:
Ô͘ Hàn-bîn
Tiong-kok Kok-bîn Tóng chóng-chhâi
1938 nî - 1975 nî
kè-jīm:
Chiúⁿ Keng-kok
(chú-se̍k)