Le̍k-sú Mn̂g-kháu-ia̍h

Le̍k-sú sī tùi koan-hē kòe-khì sū-kiāⁿ ê chu-sìn ê hoat-kiàn, siu-chi̍p, cho͘-chit, hun-sek kap piáu-hiān. Le̍k-sú mā ē-tàng ì-sù kóng liân-sio̍k, it-poaⁿ chiàu sî-kan--ê, tùi tiōng-iàu iā kong-chiòng sū-kiāⁿ he̍k-chiá te̍k-pia̍t bó͘ chi̍t-ê kio̍k-sè iā ki-koan ê kì-lio̍k. Siá-chok le̍k-sú ê ha̍k-chiá hō chò le̍k-sú-ka. Che sī chi̍t hāng koan-hē sú-iōng tîn-su̍t lâi kiám-giām kap hun-sek sū-kiāⁿ lia̍t ê tì-sek hun-iá, ū-sî iā chhì-siūⁿ khò-koan tiâu-cha koat-tēng sū-kiāⁿ ê goân-in kap hāu-kó ê hêng-sè. Le̍k-sú-ka mā lūn-piān le̍k-sú ê sèng-chit kap lō͘-ēng. Che pau-koat gī-lūn tàu-té gián-kiù sī ūi ha̍k-būn pún-sin teh chhòng, he̍k-chiá sī ūi hiān-chú-sî būn-tē thê-kion5555g koan-tiám. Nā hoat-seng tī [55555555544[kì-lio̍k-tek le̍k-sú]] chìn-chêng ê tāi-chì, 5d5r5435e5444454q5554rrrr444r44rrr444r544444r55thank444444ón44g444r4444444444r4444r444g sī sú-chêng.

Kòe-soán ê bûn-chiuⁿ

Viking ê oa̍h-tāng hoān-ûi kap lō͘-sòaⁿ
Viking-lâng sī 8 sè-kí boé-kî kàu 11 sè-kí chi kan teh kiâⁿ-chûn thàm-hiám, kau-chiàn, chò seng-lí ê chi̍t khoán Pak-au lâng. In bat chhiúⁿ-kiap Britain Kûn-tó, Hoat-lân-se, kap Au-chiu kî-thaⁿ só͘-chāi. In ê chûn sok-tō͘ kín, ū phâng oân-ná ē-tit kò-chiúⁿ, ē-tàng kòe hái mā ē-sái kò chiūⁿ ji̍p hô-chhoan. In chài Pak-au ê tōng-bu̍t phôe kàu Britain Kûn-tó kiam tāi-lio̍k. Ū-sî chò bé-bē, ū-sî kiam chhiúⁿ-kiap. In hō ka-kī hō chò Viking, ì-sù sī "Chhiúⁿ-kiap ê lâng".

Kòe-soán ê iáⁿ-siōng

Clément de Fauquembergue ê Jeanne d'Arc ang-á-ōeCredit: Clément de Fauquembergue/Archives nationales

1429 nî 5 goe̍h 10 hō, tong Hoat-lân-seOrléans chiàn-iâⁿ ê siau-sit thoân kàu Pa-lí ê sî, gī-hōe ê su-kì-koaⁿ Clément de Fauquembergue tī kì-lio̍k-phō͘ ōe--lo̍h-lâi chi̍t sian Jeanne d'Arc ê ang-á. Fauquembergue m̄ pat khòaⁿ kòe Jeanne pún-lâng, chóng-sī i siá ê ang-á sī hiān-tāi lâu-chûn î-it Jeanne chài-seⁿ sî-chūn ê ōe-iáⁿ.

12 goe̍h 23 ji̍t ê chiu-liân kì-sū

Kòe-soán ê jîn-bu̍t

Bān Chin-chu (siāng chiàⁿ-pêng) kap Tâi-lâm Lú-ha̍k ê ha̍k-seng.
Bān Chin-chu (1862 nî 12 goe̍h 16 ji̍t – 1933 nî 3 goe̍h 8 ji̍t), goân-miâ Margaret Barnett, mā siū chun-chheng Bān Ko͘-niû, sī So͘-kat-lân chhut-sin ê Ki-tok-kàu soan-tō-su, i ùi 1888 nî ê sî kòe Tâi-oân, tī Tâi-lâm-hú-siâⁿ chhōa lú-ha̍k-hāu. Bān--sī o̍h liáu Tâi-oân chāi-tē ê gí-giân liáu-āu, kap chá-chêng khì kàu Tâi-lâm chhòng-siat lú-ha̍k-hāu ê Chu Iok-an chham Bûn An chò-hóe kà Lú-o̍h, jî-chhiá lûn-liû sûn kàu-hōe kap kà hū-lú, kiam tī Sin-lâu Pēⁿ-īⁿ ùi-būn pēⁿ-lâng. In ùi 1895 nî ê sî sin-siat Hū-lú Sèng-keng Ha̍k-hāu. Kàu 1926 nî, Bān--sī tùi So͘-kat-lân ê Lú Soan-tō-hōe sî-jīm, sin-thé khah khòaⁿ-oa̍h ê sî-chūn mā ke-kiám kà lâng Lô-má-jī.

Kòe-soán ê siaⁿ-im

1938 nî Kim Song Kyu kap Park Yeong Ho sia ê chi̍t siú teuroteu (chi̍t khoán kap ián-koa beh kâng ê Hân-kok im-ga̍k). Park Hyang Rim ián-chhiùⁿ.

Lí kám chai-iáⁿ...

Husaria

Kòe-soán ê ín-kù

Cicero
Cicero, M. Tulli Ciceronis Orator Ad M. Brutum (CC. 46 nî)

Lūi-pia̍t

Koan-liân portal

Wikimedia