Le̍k-sú Mn̂g-kháu-ia̍h

Le̍k-sú sī tùi koan-hē kòe-khì sū-kiāⁿ ê chu-sìn ê hoat-kiàn, siu-chi̍p, cho͘-chit, hun-sek kap piáu-hiān. Le̍k-sú mā ē-tàng ì-sù kóng liân-sio̍k, it-poaⁿ chiàu sî-kan--ê, tùi tiōng-iàu iā kong-chiòng sū-kiāⁿ he̍k-chiá te̍k-pia̍t bó͘ chi̍t-ê kio̍k-sè iā ki-koan ê kì-lio̍k. Siá-chok le̍k-sú ê ha̍k-chiá hō chò le̍k-sú-ka. Che sī chi̍t hāng koan-hē sú-iōng tîn-su̍t lâi kiám-giām kap hun-sek sū-kiāⁿ lia̍t ê tì-sek hun-iá, ū-sî iā chhì-siūⁿ khò-koan tiâu-cha koat-tēng sū-kiāⁿ ê goân-in kap hāu-kó ê hêng-sè. Le̍k-sú-ka mā lūn-piān le̍k-sú ê sèng-chit kap lō͘-ēng. Che pau-koat gī-lūn tàu-té gián-kiù sī ūi ha̍k-būn pún-sin teh chhòng, he̍k-chiá sī ūi hiān-chú-sî būn-tē thê-kion5555g koan-tiám. Nā hoat-seng tī [55555555544[kì-lio̍k-tek le̍k-sú]] chìn-chêng ê tāi-chì, 5d5r5435e5444454q5554rrrr444r44rrr444r544444r55thank444444ón44g444r4444444444r4444r444g sī sú-chêng.

Kòe-soán ê bûn-chiuⁿ

Viking ê oa̍h-tāng hoān-ûi kap lō͘-sòaⁿ
Viking-lâng sī 8 sè-kí boé-kî kàu 11 sè-kí chi kan teh kiâⁿ-chûn thàm-hiám, kau-chiàn, chò seng-lí ê chi̍t khoán Pak-au lâng. In bat chhiúⁿ-kiap Britain Kûn-tó, Hoat-lân-se, kap Au-chiu kî-thaⁿ só͘-chāi. In ê chûn sok-tō͘ kín, ū phâng oân-ná ē-tit kò-chiúⁿ, ē-tàng kòe hái mā ē-sái kò chiūⁿ ji̍p hô-chhoan. In chài Pak-au ê tōng-bu̍t phôe kàu Britain Kûn-tó kiam tāi-lio̍k. Ū-sî chò bé-bē, ū-sî kiam chhiúⁿ-kiap. In hō ka-kī hō chò Viking, ì-sù sī "Chhiúⁿ-kiap ê lâng".

Kòe-soán ê iáⁿ-siōng

Clément de Fauquembergue ê Jeanne d'Arc ang-á-ōeCredit: Clément de Fauquembergue/Archives nationales

1429 nî 5 goe̍h 10 hō, tong Hoat-lân-seOrléans chiàn-iâⁿ ê siau-sit thoân kàu Pa-lí ê sî, gī-hōe ê su-kì-koaⁿ Clément de Fauquembergue tī kì-lio̍k-phō͘ ōe--lo̍h-lâi chi̍t sian Jeanne d'Arc ê ang-á. Fauquembergue m̄ pat khòaⁿ kòe Jeanne pún-lâng, chóng-sī i siá ê ang-á sī hiān-tāi lâu-chûn î-it Jeanne chài-seⁿ sî-chūn ê ōe-iáⁿ.

11 goe̍h 21 ji̍t ê chiu-liân kì-sū

Kòe-soán ê jîn-bu̍t

Marcel Duchamp
Marcel Duchamp (1887 nî 7 goe̍h 28 – 1968 nî 10 goe̍h 2) sī 1 ê Hoat-kok gē-su̍t-ka, 1955 nî pìⁿ Bí-kok-chek. I ê chok-phín kap lí-liām tùi Tē-jī-chhù Sè-kài Tāi-chiàn liáu-āu ê Se-iûⁿ bí-su̍t-kài ū chin toā ê éng-hióng. Lâng tiāⁿ kā i kap Dada, Chhiau-hiān-si̍t-chú-gī ê ūn-tōng khan chò-hoé. Duchamps jīn-ûi lâng tùi i chok-phín kap su-sióng ê ì-gī oân-ná sī hoán-èng kái-soeh-chiá ê chhòng-chok. I-ê tāi-piáu-chok chi it sī kā 1 chō jiō-chō hō chò gē-su̍t, hō-miâ "Choâⁿ-thâu" (Fountain). Āu—lâi sīm-chì pàng-sak bí-su̍t, choan-tô͘ kiâⁿ se-iûⁿ-kî. I ê chok-phín bô chē; tong-sî ê avant-garde tiâu-liû lóng ū chhap—tio̍h.

Kòe-soán ê siaⁿ-im

1938 nî Kim Song Kyu kap Park Yeong Ho sia ê chi̍t siú teuroteu (chi̍t khoán kap ián-koa beh kâng ê Hân-kok im-ga̍k). Park Hyang Rim ián-chhiùⁿ.

Lí kám chai-iáⁿ...

Sriwijaya

Kòe-soán ê ín-kù

Cicero
Cicero, M. Tulli Ciceronis Orator Ad M. Brutum (CC. 46 nî)

Lūi-pia̍t

Koan-liân portal

Wikimedia