Thó-lūn:Hàn-cho̍k

漢族

漢族

漢族，一个由漢人組成的民族。佇中國以外的所在，有時嘛號做華族。

漢族kán-kài

漢族的歷史，siōng chá ē-tàng tui-kiù kàu 黃帝的時代, keng-kòe 夏, 商, 周3個朝代, tī Chun-chiu Chiàn-kok, 秦, 漢 sî-kî bān-bān tēng-hêng--lo̍h-lâi. 漢族 kàu-taⁿ í-keng 有5000年欸bûn-bêng, "漢族" chit-ê miâ-chheng, chū 漢朝 khai-sí chiah chhut-hiān.

人口

漢族是Tiong-kok的chú-thé bîn-cho̍k, kàu-kah 20世紀bóe ê sî-chūn, jîn-khàu chóng-sò· chhiau-kòe 12億, mā sī sè-kài siōng jîn-kháu siōng-chōe ê bîn-cho̍k.

宗教

道教是漢族tī歷史siōng hêng-sêng ê chong-kàu. Che í-gōa, Hàn-cho̍k mā chiap-siū gōa-lâi chong-kàu ê éng-hiáng, chú-iàu sī 佛教, 天主教佮基督教.

Gí-giân bûn-jī

漢族有ka-tī ê gí-giân kah bûn-jī, Hàn-gí-giân (Hàn-gí) sio̍k-î Hàn-Chōng gí-hē, pun-chòe 8-tāi hong-giân, in sī: Pak-hng hong-giân ( koaⁿ-ōe hong-giân ), Ngô͘-gí, Siong-gí, Kàm-gí, Kheh-ka-ōe (Kheh-lâng-ōe), Bân-lâm-gú, Bân-pak-gí kah Oa̍t-gú (Kńg-tang-ōe). Kok-chióng hong-giân chi-kan, chha-pia̍t chiok tōa--ê, ū-ê hō͘-siong chi-kan bô hoat-tō͘ thong-ōe. Hàn-cho̍k ê kiōng-thong gí-giân sī Pó͘-thong-ōe. Hàn-cho̍k phó͘-piàn sú-iōng ê bûn-jī sī Hàn-jī.

漢族lōe-pō· hiat-thóng ê cheng-chha

Tiong-kok ûi-thôan gián-kiù ha̍k-chiá chòe-kūn ū " tiōng-tāi hoat-hiān ", tang-sî-á it-hiòng hō· sè-jîn khòaⁿ-chòe kū-iú kiōng-tông hiat-thóng ê Hàn-cho̍k, kî-si̍t lâm, pak chi-kan ê hoeh-thóng chha-pia̍t put-lí-á tōa, sīm-chì koh pí sió-sò· bîn-cho̍k khah tōa. Chit-hāng gián-kiù " hoat-hiān ", ùi Seng-bu̍t Ûi-thôan-ha̍k ê kak-tō· lâi kóng, Tiong-kok ê Hàn-cho̍k chí-put-kò sī 1-ê tī bûn-hòa hong-bīn ôan-chéng ê cho̍k-kûn, ah nā hoeh-thóng to̍h m̄-sī án-ne.

Kî-si̍t tī kong-gôan 1929年 hit-chūn, to̍h bat ū 1-kóa-á Tiong-kok ê ha̍k-chiá hoat-hiān-kóng Hàn-cho̍k ê hoeh-hêng, tī lâm-hong kah pak-hong ū cheng-chha. Chòe-kīn, Pak-kiaⁿ Tiong-kho-īⁿ Ûi-thôan Kah Hoat-tián-seng-but-hak Gián-kiù-sò· hù gián-kiù-ôan Ôan Gī-ta̍t, tī i chòe-kīn ê tù-chok Tiong-kok sìⁿ-sī: kûn-thé ûi-thôan kah jîn-kháu hun-pò· tang-tiong chí-chhut, lam, pak Hàn-jîn chi-kan, tī ûi-thôan kiat-kò· chit hong-bīn chûn-chāi chha-pia̍t.

Ôan Gī-ta̍t chí-chhut, chiong Tiong-kok lâm-hong ê 武夷山佮南岭 tong-chò hun-kài-sòaⁿ lâi kóng, lâm, pak 2-pêng Hàn-jîn hoeh-thóng chha chin-chōe, sīm-chí chhiau-kòe kok-chū hām tng-tē sió-sò· bîn-cho̍k chi-kan ê chha-kū. Ká-sú àn Seng-but Ûi-thôan-ha̍k ê koan-tiám lâi kóng, Tiong-kok ê Hàn-cho̍k siāng-ke chí-sī 1-chióng bûn-hòa siōng ê ôan-chèng kûn-thé.

Ū lâng kun-kù Pak-kiaⁿ Tiong-kho-īⁿ ê gián-kiù jîn-ôan só· siu-chi̍p ê Hàn-cho̍k A,B,O hoeh-hêng sò·-kù, ōe chhut 1-tiuⁿ 漢族地域親原圖 . Chit-tiuⁿ tô· piáu-bêng, lâm-hng ê Hàn-jîn (pau-koat 福建, 台灣, 廣東, 香港, 澳門, 廣西, 海南 7-ê só·-chāi ) kah pak-hng漢人( thâu-chêng kóng--ê hia 7-ê só·-chái í-gōa ê so·-chāi ), in ê seng-bu̍t ûi-thôan kū-lī, pí sè-kan-lâng sióng-siōng--ê khah tōa chin-chōe.

Chiam-tùi chit-hāng gián-kiù sêng-kó, Ôan Gī-ta̍t tī-leh chiap-siū Pak-kiaⁿ Kho-ki-po hóng-mn̄g ê sî piáu-sī kóng, lâm kah pak chi-kan hoeh-iân ê chha-pia̍t tī Sòng-tiâu ê sî-tāi to̍h í-keng hêng-sêng, hit-chūn hun-pò· ê kui-lu̍t kah hiān-chú-sî ki-pún kāng-khóan.

Lâm, pak chit-2-ê khu-he̍k ê Hàn-cho̍k sī án-chóaⁿ hun-hòa--ê neh ? Ôan Gi-ta̍t jīn-ûi, Hôa-ha bîn-cho̍k tn̂g-kî í-lâi, tī-leh chhian-î kah chìn-hòa ê kòe-thêng tang-tiong, lâm pak chi-kan put-tōan teh hun-hòa. Pì-jû-kóng, pak-hng-lâng chú-iàu chham pek-pêng ê sió-sò· bîn-cho̍k kau-óng, pek-hng ê sió-sò· bîn-cho̍k ū 匈奴, 鮮卑, 突厥, 羌族, 蒙古族 chia-ê sio̍k-î 北蒙古人種 ê bîn-cho̍k. Lâm-hng ê Kńg-tang, Kńg-sai, Hok-kiàn, Tâi-ôan chia-ê só·-chāi ê Hàn-cho̍k, chú-iàu chham lâm-hng ê sió-sò· bîn-cho̍k seng-o̍ah chò-hóe, lam-hng ê sió-sò· bîn-cho̍k lóng-chóng sio̍k-î lâm Bông-kó· lâng-chéng.

Tiong-kok ê pak-hong, thó·-tē pêⁿ-tháⁿ, jîn-lūi ê chhian-î khah kōe, khah chia̍p. Mā si in-ūi án-ne, pak-hong kok bîn-cho̍k chi-kan hō·-siong tông-hòa ê sok-tō· pí lam-hong khah kín, pak-hong ê gí-giân thóng-it mā iâⁿ-kòe lâm-hong chin-chōe. Tiong-kok lâm-hong tē-khu, te̍k-pia̍t sī Bú-î-soaⁿ kah Lâm-niá ê lâm--sì, soaⁿ-kôan niá-kiā, khe hô kau-chhap, tē-hêng hui-siông ho̍k-cha̍p, jîn-kháu chhian-î khah bô hiah-nī kán-tan, cho̍k-kûn chi-kan ê tông-hòa sok-tō· mā khah bān, lâm-hong kok cho̍k-kûn chi-kan ê gí-giân chha-pia̍t to̍h koh-khah tōa.

Ôan Gī-ta̍t chí-chhut, kúi-nā-chheng nî lâi, Hàn-cho̍k chìn-hòa ê le̍k-sú mā chèng-bêng lâm, pak chi-kan ê chha-pia̍t, che sī 1-chióng kûn-thé ûi-thôan ki-in ê bô-kâng. Bûn-hòa ê chha-pia̍t, pau-koat gí-giân ê bô-kâng, lóng-chóng ē-tàng thong-kòe kok-ka ê chèng-chhek kah hoat-lēng, tī bô-lōa-kú liáu-āu sok-sè chha-pia̍t, put-jī-kò, kúi-chheng-nî lâi chō-sêng ê ûi-thôan ki-in chi-kan ê chha-pia̍t khiok-sī bô hoat-tō· thang kái-piàn, che sī pún-chit ê chha-pia̍t.