Chaitén hué-suañ (volcán Chaitén; Chaitén (volcano)) sī tsi̍t-ê ū hué-suañ-khū (phuà hué-suañ khàu; caldera) ê hué-suañ, Chile ê tiong-pōo Los Lagos khu Palena séng Chaitén. Sóo-tsāi sī teh ping-hong (snowball earth) ê Michinmahuida hué-suañ (volcán Minchinmávida) ê sai-pîng, Golfo Corcovado uān (Golfo Corcovado) Chaitén ê pak-pîng 10-km (6 ing-lí) hit-tá-uī-á. Hué-suañ-kháu (volcanic crater) ê ti̍t-kìng tāi-iok (approximation) 3-km (1.9 ing-lí), hué-suañ-kháu ê guā-kuan tsú-iàu sī hōo oo-iáu giâm (obsidian) liû-bûn giâm (rhyolite) iâm-khàm ê hué-suañ lūn-á (lava dome),[1] hué-suañ lūn-á ta̍t-kàu hái-pua̍t 962-m (3,156 īng-tshiò); pōo-hūn tē-khu ping-bô si̍t-phuē, hué-suañ-kháu ê sai-pak-pîng kah pak-pîng kok-iú tsi̍t-ê sió-ôo.

Chaitén hué-suañ

2003 photograph from the International Space Station.
The caldera is the circular feature visible in the lower part of the image. The town of Chaitén is to the top. (This image is aligned roughly southwest, around 220°.)
Highest point
Elevation 1,122 m (3,681 ft)
Geography
Chaitén hué-suañ is located in Chile
Chaitén hué-suañ
Chaitén hué-suañ
Chaitén ê ūi-tì
teh Chile
Location 10 kilometres (6 mi) Chile Los Lagos khu Palena séng Chaitén ê tòng-pak hong-hiòng
Parent range Andes
Geology
Mountain type Caldera
Volcanic belt Lâm-pōo hué-suañ tuà (Southern Volcanic Zone)
Last eruption 2008-nî tsì 2011-nî
Image of the rhyolitic lava dome of Chaitén Volcano during its 2008-2010 eruption.

In-tē-àn lîn sí-kî, tong-tē sóo sing-sán ê phú-sik puàñ(one half)-thàu-bîng (transparency and translucency) ê oo-iáu giâm (obsidian), tiāñ-tiāñ hōo-lâng iōng-lâi tsè-tsō tshiú-kang kē-phìñ. Teh 2008-nî 5-gue̍h tshē, Chaitén hué-suañ koh-tsài phùn-huat. Kin-kù tsuân-kiû hué-suañ kè-uē (Global Volcanism Program) tsóo-tsí kóng-kò ê hong-siâ-suàñ thuàñ-tíng nî-huat (Radiocarbon dating) phuan-tuāñ, tíng-tsit-piàn ê phùn-huat sî-kan sī-teh kong-guân tsîng 7,4200-nî tsiân-āu 75-nî tsi-kan.[1] Chile tsìng-hú (Politics of Chile) sóo-suàñ hù-kīn ê kùn-king ki-bîn, in-uī tuā-liōng ê hué-suañ hu (volcanic ash) phùn-hiòng thiñ-tíng, pue-kuè Argentina ê San Jorge uān (San Jorge Gulf) suà-lo̊h-låi pue-kàu tāi-se-iûñ.[2][3]

Tsù-kái siu-kái

  1. 1.0 1.1 "Chaitén Global Volcanism Program. Smithsonian Institution.(number=358041)". 2021-nî 5-gue̍h 2-zi̍t khòaⁿ--ê. 
  2. Naranjo, José A; Stern, Charles R (December 2004). "Holocene tephrochronology of the southernmost part (42°30'-45°S) of the Andean Southern Volcanic Zone". Revista Geológica de Chile. 31 (2): 225–240. doi:10.4067/S0716-02082004000200003. ISSN 0716-0208. OCLC 61022562. 
  3. (Sepangâ-gú) Pino, Mario and Navarro, Rayen. Geoarqueología del sitio arcaico Chan-Chan 18. Revista Geológica de Chile, 2005.

Tsham-ua̍t siu-kái

Guā-pōo lên-ket siu-kái

 

Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: Chaitén volcano

Bûn-tsiunn

Chaitén hué-suann phùn-huat kho-ha̍k pò-tō

Siòng-phìnn

Bāng-tsām

template:Andean volcanoes [en]