Tâng-oaⁿ-khu

Tâng-oaⁿ-khu (同安區), kán-chheng " Gûn-siâⁿ " (銀城), sī Tiong-kok Hok-kiàn-séng Ē-mn̂g-chhī siāng-tōa ê hêng-chèng-khu, tiàm-tī Hok-kiàn tang-lâm-pō͘ ê iân-hái, Bân-lâm Ē-mn̂g-Chiang-chiu-Chôan-chiu ê tiong-sim tē-tài. Tâng-oaⁿ, lio̍k-tē bīn-chek 657.59 k㎡, óa pak-pêng sī An-khoe-koān kah Lâm-oaⁿ-chhī, lo̍h-lâm sī Chi̍p-bí-khu, sai-lâm-kak sī Tiô-thoà-koān, tang--sì sī Siông-an-khu. Tâng-oaⁿ-siâⁿ lī Ē-mn̂g-tó liōng-kî-iok 30 km hn̄g.

Tâng-oaⁿ-khu 同安区
—  chhī-hat-khu  —
Tâng-oaⁿ-khu Location in Fujian
Keng-hūi-tō͘: 24°47′21″N 118°09′09″E
Kok-ka	Tiong-kok
Séng	Hok-kiàn
Hù-séng-kip chhī	Ē-mn̂g
Bīn-chek
- Lóng-chóng	657.59 km2
Jîn-kháu
- Lóng-chóng	496,129 lâng
- Bi̍t-tō͘	754.5/km2
Sî-khu	Tiong-kok Piau-chún Sî-khu (UTC+8)

Tē-lí khôan-kéng

Tâng-oaⁿ ê tē-sì chiâⁿ hok-cha̍p, chiâⁿ koh-iūⁿ, chóng--ê lâi kóng sī sai-pak-sì khah kôaiⁿ, tang-lâm-pō͘ khah kē, khu-he̍k lāi ū kôaiⁿ-soaⁿ kiā-niá, ū pîⁿ-iû kah hái-tó. Chôan-khu soaⁿ-tōe bīn-chek 422 k㎡, chhân-hn̂g beh kàu 14 bān bó͘ (亩), háiⁿ-phiâⁿ chhiau-kè 12 bān bó͘, hái-hōaⁿ tn̂g--ta̍t 43 km.

Tâng-oaⁿ chit-tah ê khì-hāu sio̍k-î lâm-a-jia̍t-tài hái-iû-hêng kùi-hong khì-hāu, chi̍t-nî sù-kùi, bōe siūⁿ kôaⁿ, mā bōe siūⁿ jo̍ah; chhun-thiⁿ kāu lo̍h-hō·, chhiu-thiⁿ chhiu-chhìn lâng song-sîn. Kui-nî ê pêng-kun khì-un 21℃, pêng-kun kàng-hō·-liōng chhiau-kè 1440 kong-lî (mm), chhut-ji̍t beh kàu 2031 tiám-cheng.

Hêng-chèng khu-e̍k

Tâng-oaⁿ-khu ē-kha lóng-chóng koáⁿ 7 ê koe-tō, 4 ê tìn:

• Tāi-tông Koe-tō (大同街道)
• Siông-pêng Koe-tō (祥平街道)
• Sin-bîn Koe-tō (新民街道)
• Sai-koa Koe-tō (西柯街道)
• Siông-hô Koe-tō (祥和街道)
• Sin-bí Koe-tō (新美街道)
• Bí-nâ Koe-tō (美林街道)
• Nâi-hoe-tìn (蓮花鎮)
• Âng-tn̂g-tìn (洪塘鎮)
• Tiaⁿ-khoe-tìn (汀溪鎮)
• Ngó͘-hián-tìn (五顯鎮)

JÎn-kháu

2003 nî, thong-kè sò͘-jī: 29.40 bān-lâng. Kî-tiong lông-hō· tih-beh 18 bān lâng.

Tâng-oaⁿ sī Tiong-kok kài chhut-miâ ê kiâu-hiuⁿ, sī Tâi-ôan Hō-ló-lâng kài chú-iàu ê chó·-ke.

Le̍k-sú

Tâng-oaⁿ kiàn kōaiⁿ tī kong-gôan 282 nî (Se-Chìn Thiàn-khong 3 nî), kàu taⁿ í-keng ū 1,700 gōa nî ê le̍k-sú.

1997 nî thiat-siau Tâng-oaⁿ-kōaiⁿ, siat-li̍p Tâng-oaⁿ-khu.

2003 nî 9--ge̍h, Ē-mn̂g-chhī tiâu-chéng hêng-chèng khu-e̍k, chiong gôan-té ê Tâng-oaⁿ-khu thiah chòe 2 pō͘-hūn, iā-to̍h-sī chit-mái ê Tâng-oaⁿ-khu kah Siông-an-khu.

Jî-bu̍t

• Tân Kah-kiⁿ (陳嘉庚)
• Tân Hòa-sêng (陳化成)
• Chu Hi (朱熹)
• So͘ Siōng (蘇頌)
• Lô͘ Gōng-chiong (盧戇章)
• Ko͘ Hông-bêng (辜鴻銘)

Bûn-hòa

• Ko-kah-hì
• Chhia-kó͘-lāng
• Lâm-kóan
• Ko-á-hì

Gú-giân

Bân-lâm-gú (chham-khó Ē-mn̂g-ōe gú-im hē-thóng) sī tē-hng gú-giân. Tâng-oaⁿ-khiuⁿ sī Chôan-chiu-ōe hiòng Ē-mn̂g-ōe ê kè-tō͘ khiuⁿ-kháu. Tâng-oaⁿ-ōe ê chú-im kah Chôan-chiu-ōe ki-pún sio-siâng, put-jî-kò siaⁿ-tiāu khiok-sī hām Ē-mn̂g, Chiang-chiu khah siâng. Kóng Tâng-oaⁿ-khiuⁿ ê só͘-chāi ū: Tâng-oaⁿ-khu, Siâng-an-khu, Chi̍p-bí-khu, Kim-mn̂g-kōan (Tiong-hôa Bîn-kok) kah Tang-lâm-a ê chi̍t-kóa-á Hokkien siā-khu.

Keng-chè

Chām-chí 2004 nî téng-pòaⁿ-nî, chôan khu GDP chóng-gia̍h sī 30.3 ek kho͘ Jîn-bîn-pè.

Ki-chhó͘ siat-si kiàn-siat

Thong-sìn kah kau-thong

Tâng-oaⁿ sī Bân-lâm só͘-chāi chin-chiàⁿ tiōng-iàu ê kau-thong su-niú. Khu-lāi khah tiōng-iàu ê kong-lō͘ hām thih-lō͘ ū:

• Kok-tō 324-sòaⁿ (國道324線)
• Séng-tō 206-sòaⁿ (省道206線)
• Hok-Hā-Chiang ko-sok kong-lō͘ (福廈漳高速公路)
• Tông-chi̍p khòai-sok-lō͘ (同集城市快速道)
• Ko-sok thih-lō͘ (tng-leh kui-ōa)
• Pin-hái tāi-tō (tng-leh kui-ōa)

Tiān-le̍k siat-si

Tâng-oaⁿ-khu lóng-chóng ū 6 chō piàn-tiān-chām, siōng tōa--ê 50 bān ho̍k (伏), siōng sòe--ê 3.5 bān ho̍k.

Kî-thaⁿ ê kiàn-siat

• Tâng-oaⁿ Chúi-chhiúⁿ: ji̍t-kiong-chúi lêng-le̍k ta̍t-kàu 4 bān tan (噸).
• Tâng-oaⁿ U-chúi chhù-lí chhiúⁿ: múi-kang ē-tàng chhù-lí lah-sap-chúi chhiau-kè 10-bān tan.

Lú-iû chu-gôan

Tâng-oaⁿ ê lú-Iû chu-gôan ôan-á kài hong-hù, hó chhit-thô ê só·-chāi si̍t-chāi mā chiâⁿ chōe:

• Nâi-hoe Kok-ka Sim-lîm Kong-hn̂g (蓮花國家森林公園)
• Tek-pà Lâm-iû Hong-chêng Seng-thài Koan-kong-hn̂g (竹坝南洋風情生態觀光園)
• Pak-sîn-soaⁿ (北辰山)
• Tâng-oaⁿ Iáⁿ-sī-siâⁿ (同安影視城)

Gōa-pō͘ liân-kiat

• Tâng-oaⁿ Chi-thang bāng-chām Archived 2005-02-06 at the Wayback Machine.
• Tiong-kok Ē-mn̂g-chhī Jîn-bîn Chèng-hú koaⁿ-hong bāng-chām Archived 2016-01-15 at the Wayback Machine.
• Ē-mn̂g Siau-hùi-bāng Archived 2005-02-03 at the Wayback Machine.