Tâi-oân Thih-lō͘
| 這篇文章有漢字兮版本。 參考這篇文章兮漢字版本。 |
Tâi-oân Thih-lō͘ (Hàn-jī: 臺灣鐵路), kán-chheng Tâi-thih (Hàn-jī: 臺鐵), sī Tâi-oân Thih-lō͘ Kong-si ti̍t-êng ê thih-lō͘ lō͘-chōa ê chóng-chheng, sī Tâi-oân chú-iàu ê thih-lō͘ ūn-su hē-thóng, siōng chá tī 1891-nî khai-sí êng-ūn. Bo̍k-chêng iû Se-pō͘ Kàn-sòaⁿ, Tang-pō͘ Kàn-sòaⁿ, Lâm-hôe Sòaⁿ 3 tiâu kàn-sòaⁿ, koh ū 10 tiâu kheh-ūn chi-sòaⁿ cho͘-sêng. Tâi-thih sú-iōng 1067mm ê thih-ki-kui, koh iân-iōng Ji̍t-pún sî-tāi kiâⁿ tó-chhiú-pêng ê kui-tēng, kap taⁿ Tâi-oân kau-thong thong-hêng hong-hiòng sī tian-tò pêng. Tâi-oân bîn-kan kháu-gí teh kóng ê “hóe-chhia” ia̍h-sī “chē hóe-chhia” it-poaⁿ tiō-sī teh kóng Tâi-thih.
| Tâi-oân Thih-lō͘ | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Ki-pún chu-liāu | |||
| Chōng-hóng | tī-leh ēng | ||
| Só͘-iú-chiá |
 Tiong-hôa Bîn-kok Chèng-hú | ||
| Êng-ūn tē-khu |
 Tiong-hôa Bîn-kok | ||
| Chhia-chām | 241[1]:11 | ||
| Bāng-chām |
www | ||
| Ho̍k-bū | |||
| Ho̍k-bū lūi-hêng | Siâⁿ-chè thih-lō͘, Thong-khîn thih-lō͘, Hòe-ūn thih-lō͘ | ||
| Lō͘-sòaⁿ | 3 | ||
| Chi-sòaⁿ | 10 | ||
| Êng-ūn tan-ūi | Tâi-oân Thih-lō͘ Kong-si | ||
| Le̍k-sú | |||
| Ki-su̍t | |||
| Kúi-tō lūi-hêng | tē-bīn, ko-kè, tē-hā | ||
| Kúi-tō piau-chún | 1,067 mm | ||
| Sok-tō͘ | 130 km/h | ||
| |||
Bo̍k-chêng keng-êng Tâi-oân Thih-lō͘ ê ki-koan sī Tâi-oân Thih-lō͘ Kong-si.
Le̍k-sú
siu-kái1887-nî kàu 1900-nî
siu-káiTāi-chheng tī 1887-nî sêng-li̍p “Choân-tâi Thih-lō͘ Siong-bū Chóng-kio̍k”, hū-chek khí Tâi-oân Thih-lō͘. Goân-khí-seng kui-ōe ê lō͘-chōa sī Ke-lâng — Tâi-pak — Tek-chhàm — Tâi-lâm, che sī taⁿ Chhiòng-koàn-sòaⁿ ê khai-sí. Thâu-chi̍t tōaⁿ êng-ūn ê sī Tâi-pak Tōa-tiū-tiâⁿ kàu ke-lâng ê lō͘-sòaⁿ, tī 1891-nî thong-chhia, kah 4 tâi ki-koan-chhia, 14 tâi kheh-chhia, bô hòe-chhia. Sòa-āu iân-sin kàu Sin-tek ê lō͘-tōaⁿ tī 1893-nî thong-chhia, hit-tong-sî tī Tâi-pak ê lō͘-chōa sī kiâⁿ taⁿ Tâi-pak Tōa-kiô, Saⁿ-têng-po͘, Sin-chng-khu ê só͘-chāi. M̄-koh 1891-nî sûn-bú Lâu Bêng-thoân khì-chit, kè-jīm sûn-bú Siāu Iú-liâm in-ūi Tâi-oân châi-chēng ū khùn-lân, iau-kiû Tâi-oân Thih-lō͘ thêng-kang. Só͘-í tī Tâi-oân hō͘ Ji̍t-pún chiap-siu chìn-chêng, kan-taⁿ Ke-lâng kàu Sin-tek lō͘-tōaⁿ oân-kang.
1895-nî Tâi-oân Jîn-pún Sî-tāi khai-sí, Tâi-oân Thih-lō͘ sī hō͘ Ji̍t-kun seng chiap-koán, in sêng-li̍p Lio̍k-kun Tâi-oân-khu Lîm-sî Thih-tō Tūi. Āu-lâi Tâi-oân Chóng-tok-hú sêng-li̍p ê sî, thih-lō͘ kiàn-siat chèng-chhek chiām-sî iû bîn-kan chú-chhî. Chit-ê sî-chūn, Tâi-oân Thih-lō͘ lóng-chóng ū 8 tâi ki-koan-chhia, 20 tâi kheh-chhia, 26 tâi hòe-chhia. Tán Tâi-oân Thih-tō Chu-sek Hōe-siā, Tâi-pak Thih-tō Hōe-siā téng-téng ê bîn-kan gia̍p-chiá sio-liân-sòa bō͘-khoán sit-pāi liáu-āu, 1899-nî Tâi-oân chú-iàu thih-lō͘ kàn-sòaⁿ kái iû koaⁿ-hong chú-tō, kâng-nî Tâi-oân Chóng-tok-hú Kau-thong-pō͘ Thih-tō-pō͘ sêng-li̍p, kè-ōe choân-bīn heng-kiàn se-pō͘ chhiòng-koàn thih-lō͘.
1901-nî kàu 1945-nî
siu-kái
Chit pha iáu-bōe ū lâng siá. Chhiáⁿ tàu pó͘-chhiong lōe-iông.
1945-nî kàu 2000-nî
siu-kái Chit pha iáu-bōe ū lâng siá. Chhiáⁿ tàu pó͘-chhiong lōe-iông.
2001-nî kàu 2010-nî
siu-kái-
pōe-chû-sek chhia-phiò (Chū-kiông-hō) -
pōe-chû-sek chhia-phiò (khu-kan-chhia) -
pōe-chû-sek chhia-phiò (Kí-kong-hō) -
pōe-chû-sek chhia-phiò (Chū-kiông-hō)
2011-nî kàu 2020-nî
siu-kái Chit pha iáu-bōe ū lâng siá. Chhiáⁿ tàu pó͘-chhiong lōe-iông.
2021-nî kàu-taⁿ
siu-kái2024-nî 1-goe̍h 1-hō, Tâi-oân Thih-lō͘ Koán-lí-kio̍k chèng-sek kong-si-hòa, kái-chè chò Kok-êng Tâi-oân Thih-lō͘ Kó͘-hūn Iú-hān Kong-si[2].
Ī-tēng sî-têng
siu-kái Chit pha iáu-bōe ū lâng siá. Chhiáⁿ tàu pó͘-chhiong lōe-iông.
Lō͘-sòaⁿ
siu-kái
| Lūi-pia̍t | Lō͘-sòaⁿ miâ | Khu-kan | Tn̂g-tō͘ (Kong-lí) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Kàn-soàⁿ | Se-pō͘ Kàn-soàⁿ | Chhiòng-koàn-soàⁿ | Pak-toāⁿ | Ke-lâng－Tek-lâm | 125.4 | 404.5 |
| Hái-hōaⁿ-sòaⁿ (Hái-sòaⁿ) | Tek-lâm－Chiong-hoà | 90.2 | ||||
| lâm-toāⁿ | Chiong-hoà－Ko-hiông | 188.9 | ||||
| Tâi-tiong Soàⁿ (Soaⁿ-soàⁿ) | Tek-lâm－Chiong-hoà | 85.5 | 87.7 | |||
| Sêng-tui Soàⁿ | Sêng-kong－Tui-hun | 2.2 | ||||
| Pîn-tong Soàⁿ | Ko-hiông－Pang-liâu | 61.3 | ||||
| Tang-pō͘ Kàn-soàⁿ | Gî-lân Soàⁿ | Peh-tó͘－So͘-ò | 93.6 | |||
| Pak-hôe Soàⁿ | So͘-ò Sin－Hoa-liân | 79.2 | ||||
| Tâi-tang Soàⁿ | Hoa-liân－Tâi-tang | 150.9 | ||||
| Lâm-hôe Soàⁿ | Lâm-hôe Soàⁿ | Pang-liâu－Tâi-tang | 98.2 | |||
| Kheh-ūn chi-soàⁿ | Pêng-khe Soàⁿ | Sam-tiau-niá－Chheⁿ-tông | 12.9 | |||
| Chhim-ò Soàⁿ | Sūi-hong－Pat-táu-chí | 4.7 | ||||
| Lāi-oan Soàⁿ | Sin-tek－Lāi-oan | 27.9 | ||||
| Lio̍k-ka Soàⁿ | Tek-tiong－Lio̍k-ka | 3.1 | ||||
| Chi̍p-chi̍p Soàⁿ | Jī-chúi－Chhia-tiâⁿ | 29.7 | ||||
| Soa-lūn Soàⁿ | Tiong-chiu－Soa-lūn | 5.3 | ||||
| Kū-soaⁿ-soàⁿ | Sam-gī－Āu-lí | 15.9 | ||||
| Hòe-ūn chi-soàⁿ | Tâi-tiong-káng Soàⁿ | Tâi-tiong-káng－It-hō bé-thâu | 7.8 | |||
| Hoa-liân-káng Soàⁿ | Pak-po͘－Hoa-liân-káng | 7.4 | ||||
Êng-ūn chhia-lióng
siu-káiÊng-ūn chhia-chióng
siu-káiTâi-thih bo̍k-chêng êng-ūn-tiong ê kheh-ūn chhia-chióng ū bô-kâng ê téng-kip, chiàu thiah-phiò bô͘-sek, hun “tùi-hō lia̍t-chhia” kap “hui-tùi-hō lia̍t-chhia” nn̄g tōa lūi-hêng. Kok téng-kip chhia-chióng teh ēng ê lia̍t-chhia chhia-hêngthong-siông sī kò͘-tēng ·ê, tú-tio̍h te̍k-sû tiàu-tō͘ su-kiû ê sî lia̍h-gōa.
| Lūi-pia̍t | Chhia-chióng | Eng-gí miâ | Sú-iōng chhia-lióng | Múi kong-lí phiò-kè (Sin-tâi-phiò) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tùi-hō | Chū-kiông-hō | Puyuma Chū-kiông-hō lia̍t-chhia | Puyuma Express | Tiān-liân-chhia | TEMU2000 hêng | 2.27 kho͘ | |
| Taroko Chū-kiông-hō lia̍t-chhia | Taroko Express | TEMU1000 hêng | |||||
| Chū-kiông-hō lia̍t-chhia | Sin-chū-kiông (3000) hō lia̍t-chhia | Tze-Chiang Limited Express (T.C. Ltd Exp) | EMU3000 hêng | ||||
| it-poaⁿ Chū-kiông-hō lia̍t-chhia | EMU1200 hêng | ||||||
| PP sek | PP sek Chū-kiông-hō | ||||||
| chhâ-liân-chhia | DR2800 hêng DR2900 hêng DR3000 hêng DR3100 hêng | ||||||
| Kí-kong-hō lia̍t-chhia | Chu-Kuang Express (C.K. Exp) | tōng-le̍k chi̍p-tiong sek | 32850 hē 32950 hē 10000 hêng 10100 hêng 1000 hêng 10200 hêng 10400 hêng 10500 hêng 10600 hêng |
1.75 kho͘ | |||
| Hui-tùi-hō | Khu-kan Khoài-chhia | Fast Local Train / Local Express[lower-alpha 1] | tiān-liân-chhia | EMU500 hêng EMU600 hêng EMU700 hêng EMU800 hêng EMU900 hêng |
1.46 kho͘ | ||
| Khu-kan-chhia | Local Train | ||||||
| tōng-le̍k chi̍p-tiong sek (Lâm-hôe Soàⁿ Ho̍k-heng-hō khu-kan-chhia） | 20000 hêng 20200 hêng 2000 hêng | ||||||
Tùi-hō lia̍t-chhia
siu-kái
Chū-kiông-hō lia̍t-chhia
siu-káiChū-kiông-hō sī Tâi-thih bo̍k-chêng siōng ko-kip ê lia̍t-chhia, thêng-khò-chām siōng chió.
1978-nî khai-sí êng-ūn ê sî, sī EMU100 hêng tiān-liân-chhia teh cháu, hiān-chú-sî chú-iàu sī PP sek Chū-kiông-hō, chió-sò͘ sī EMU1200 hêng tiān-liân-chhia, EMU300 hêng tiān-liân-chhia, ài kiâⁿ tī hui-tiān-khì-hòa khu-kan ê sî ē ēng chhâ-liân-chhia.
Taroko-hō lia̍t-chhia
siu-káiPian-chè sī sio̍k-tī Chū-kiông-hō, tān-sī êng-ūn ê sî kóng Taroko-hō khah chē. Chhia-hêng sī Ji̍t-pún chìn-kháu ê TEMU1000 hêng kheng-siâ-sek tiān-liân-chhia, che mā sī Tâi-thih thâu-chi̍t chióng sú-iōng ê kheng-siâ-sek lia̍t-chhia, chú-iàu sī kiâⁿ Tang-pō͘ Kàn-sòaⁿ.
Puyuma-hō lia̍t-chhia
siu-káiPian-chè sī sio̍k-tī Chū-kiông-hō, tān-sī êng-ūn ê sî kóng Puyuma-hō khah chē. Chhia-hêng sī Ji̍t-pún chìn-kháu ê TEMU2000 hêng kheng-siâ-sek tiān-liân-chhia, chú-iàu sī kiâⁿ Tang-pō͘ Kàn-sòaⁿ, jî-chhiáⁿ ū te̍k-pia̍t ho̍k-bū Tâi-tang-koān.
Kí-kong-hō lia̍t-chhia sī Tâi-thih bo̍k-chêng tē-2 kip ê lia̍t-chhia.
Ho̍k-heng-hō lia̍t-chhia
siu-káiHo̍k-heng-hō éng-kòe sī Tâi-thih tē-3 kip lia̍t-chhia. 2022-nî 3-goe̍h 29 Ho̍k-heng-hō chèng-sek thêng-sú.
Hui-tùi-hō lia̍t-chhia
siu-kái
.JPG)
.jpg)
Kok-chè kau-liû
siu-káiChí-mōe chhia-chām
siu-kái
Chí-mōe lō͘-sòaⁿ
siu-kái| Tè-kiat sî-kan | Tâi-thih lō͘-sòaⁿ | Tè-kiat lō͘-sòaⁿ |
|---|---|---|
| 2013-nî 4-goe̍h 23 | Pêng-khe Sòaⁿ |  Kang-chi-tó tiān-thih-sòaⁿ
|
| 2014-nî 4-goe̍h 30 | Pêng-khe Sòaⁿ | Niáu-hái Soaⁿ-lo̍k Sòaⁿ
|
| 2014-nî 10-goe̍h 28 | Chi̍p-chi̍p Sòaⁿ | Î-gû Sòaⁿ
|
| 2016-nî 6-goe̍h chhe-1 | Chhiòng-koàn-sòaⁿ Tâi-tiong Sòaⁿ | IGR Giâm-chhiú Gîn-hô thih-tō
|
| 2016-nî 6-goe̍h chhe-1 | Chhiòng-koàn-sòaⁿ Hái-hōaⁿ-sòaⁿ | Sam-lio̍k thih-tō Pak Kok-oan Sòaⁿ, Lâm Kok-oan Sòaⁿ
|
| 2016-nî 8-goe̍h 27 | Chi̍p-chi̍p Sòaⁿ | Thian-liông Pin-bêng-ô͘ Thih-tō
|
| 2017-nî 4-goe̍h chhe-1 | So͘-ò Sòaⁿ | Tiō-chú tiān-khì thih-tō
|
| 2018-nî 5-goe̍h 19 | So͘-ò Sòaⁿ | Pêng-sêng Tiok-hong Thih-tō choân-sòaⁿ
|
| 2019-nî 6-goe̍h 23 | Pîn-tong Sòaⁿ, Lâm-hôe Sòaⁿ | Hûi-sat Orange Thih-tō
|
| 2019-nî 7-goe̍h 22 | Chhiòng-koàn-sòaⁿ (Tâi-tiong — Ko-hiông) | Chheng-sim Thih-tō-sòaⁿ
|
Chí-mōe lia̍t-chhia
siu-kái
Tâi-oân Tâi-thih CK124 hō cheng-khì ki-koan-chhia tōng-thài hêng-sú × 
Ji̍t-pún JR Pak-hái-tō SL Tang chi Sip-goân Hō (SL冬の湿原号), 2012-nî 3-goe̍h 12 tè-kiat- Tâi-oân Tâi-thih CT273 hō cheng-khì ki-koan-chhia tōng-thài hêng-sú (Tiōng-hā Pó-tó Hō) × Ji̍t-pún JR Se ji̍t-pún Kok-thih C57 hêng cheng-khì ki-koan-chhia it-hō ki tōng-thài hêng-sú ê SL San-kháu Hō (SLやまぐち号), 2017-nî 6-goe̍h 24 tè-kiat
Chí-mōe chhia-khò͘
siu-kái- Tâi-oân Chiong-hòa Sìⁿ-hêng Chhia-khò͘ × Ji̍t-pún Ōita-koān Kusu-machi (大分県玖珠町) Hong-hiō Sim Ki-koan-khò͘ (豊後森機関庫), 2019-nî 12-goe̍h chhe-6 tè-kiat
Siòng-pō͘
siu-kái-
Ki-koan-chhia kóa chi̍t tè “C12 hêng tè-kiat chí-mōe lia̍t-chhia 2 chiu-nî kì-liām” ê pâi-á. -
Tâi-pak Siông-san Chhia-thâu ê chí-mōe-chām tè-kiat kì-liām pâi-á -
Tâi-thih-kio̍k ê Tiân-tiong (田中) chhia-thâu kap Ji̍t-pún Sìn-lông Thih-tō ê Tanaka (田中) Chhia-thâu sī chí-mōe chhia-chām. -
![Hûi-sat Orange Thih-lō͘ ê Tâi-thih chhâ-liân-chhia chhái-hōe-chhia（HSOR-150形 [ja]）](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/HSOR-152A_Taiwan_Railway_Administration_20200314.jpg/250px-HSOR-152A_Taiwan_Railway_Administration_20200314.jpg)
Hûi-sat Orange Thih-lō͘ ê Tâi-thih chhâ-liân-chhia chhái-hōe-chhia（HSOR-150形）
.jpg)
![Hûi-sat Orange Thih-lō͘ ê Tâi-thih chhâ-liân-chhia chhái-hōe-chhia（HSOR-150形 [ja]）](/wiki/t%C3%B3ng-%C3%A0n:HSOR-152A_Taiwan_Railway_Administration_20200314.jpg)
Siong-koan tiâu-bo̍k
siu-kái- Kau-thong-pō͘ Thih-tō-kio̍k
- Tâi-oân Thih-lō͘ Koán-lí-kio̍k
- Tâi-oân Thih-lō͘ Koán-lí-kio̍k chhia-chām lia̍t-toaⁿ
- Tâi-oân Thih-lō͘ Koán-lí-kio̍k lō͘-sòaⁿ lia̍t-toaⁿ
- Tâi-oân Thih-lō͘ Koán-lí-kio̍k chhia-lióng lia̍t-toaⁿ
- Tâi-oân thih-lō͘ ūn-su
- Tâi-thih giâm-tiōng sū-kò͘ lia̍t-toaⁿ
- Tâi-oân Thih-lō͘ Kang-hōe
- Tâi-oân Thih-lō͘ Sán-gia̍p Kang-hōe
- Tâi-thih Li̍p-thé-hòa (tē-hā-hòa, ko-kè-hòa)
- Tâi-thih Chia̍t-ūn-hòa
- Tâi-thih cheng-khì hóe-chhia
Chham-khó chu-liāu
siu-kái- ↑ Tâi-thih Thóng-kè Nî-pò (109-nî)
- ↑ "台鐵改制公司化 蔡總統：這段路走了20年". 中央社 CNA (ēng Hôa-gí). 2024-01-01. Goân-pún bāng-ia̍h Pó-chûn tī 2024-01-19. 2024-01-02 khòaⁿ--ê.
- ↑
YouTube téng ê 台鐵 田中車站 臺鐵局與信濃鐵道友好協定暨田中站姊妹車站締結典禮 ê iáⁿ-phìⁿ
.png){kind=icon}
Ín-iōng chhò-gō͘: 使用群組名稱 "lower-alpha" 的 <ref> 標籤已存在，但查無對應的 <references group="lower-alpha"/> 標籤