1644 nî kok-ka léng-tō-chiá lia̍t-toaⁿ

Che sī chi̍t tiuⁿ bī-oân-sêng lia̍t-toaⁿ. Hoan-gêng ta̍k-ke táu-tīn lâi khok-chhiong kap hoan-sin i-ê lōe-iông.

Che sī 1644 nî kok-ka goân-siú, chèng-hú siú-náu, kap kî-thaⁿ thâu-lâng ê lia̍t-toaⁿ. Thàu-kòe chit hūn lia̍t-toaⁿ, tha̍k-chiá ē-ēng tùi tong-nî ê kok-kok léng-tō-chiá ū koh-khah choân-bīn ê liáu-kái kap pí-tùi. Chit hūn lia̍t-toaⁿ àn-chiàu tāi-lio̍k ê jī-bó sūn-sī lâi pâi-lia̍t kap hun-lūi, hun-chò A-chiu, Au-chiu, Hui-chiu, Lâm Bí-chiu, Pak Bí-chiu, kap Tāi-iûⁿ-chiu kúi-nā-ê tē-he̍k; hō͘ tha̍k-chiá hong-piān cha-sûn.

Chia ê kok-kok léng-tō-chiá ē-ēng tāi-lio̍k hun-chò nn̄g khoán. Chi̍t khoán sī goân-siú, pau-hâm hông-tè, thian-hông, kok-ông, chóng-thóng téng-téng; lēng-gōa chi̍t khoán sī kok-ka chèng-hú ê siú-náu, pau-hâm chóng-lí, siú-siòng, kap lōe-koh pō͘-tiúⁿ téng-téng bîn-soán ia̍h-sī goân-siú jīm-bēng ê chèng-hú chit-ūi.

A-chiu

• Ji̍t-pún
  • Kun-chú – Go-Kômyô Thian-hông, Ji̍t-pún thian-hông (1643 nî – 1654 nî)
• Kampuchea
  • Kun-chú – Ramathipadi 1-sè, Kampuchea kok-ông (1642 nî – 1658 nî)
• Mogul Tè-kok
  • Kun-chú – Shah Jahan, Mogul hông-tè (1627 nî – 1658 nî)
• Mysore Ông-kok
  • Kun-chú – Kanthirava Narasaraja 1-sè, Mysore ê Maharaja (1638 nî – 1659 nî)
• Osman Tè-kok
  • Kun-chú – Ibrahim 1-sè, Osman Tè-kok sultan (1640 nî – 1648 nî)
• Pho-su
  • Kun-chú – Abbas 2-sè, Pho-su Shah (1642 nî – 1666 nî)

Au-chiu

• Hoat-kok
  • Kun-chú – Louis 14-sè, Hoat-kok kok-ông (1643 nî – 1715 nî)
• Pho-lân
  • Kun-chú – Władysław 4-sè Waza, Pho-lân kok-ông (1632 nî – 1648 nî)
• Venezia
  • Chóng-tok – Francesco Erizzo, Venezia ê Doge (1631 nî – 1646 nî)

Hui-chiu

• Ethiopia
  • Kun-chú – Fasilides, Ethiopia hông-tè (1632 nî – 1667 nî)
• Morocco
  • Kun-chú – Mohammed esh-Sheikh es-Seghir, Morocco sultan (1636 nî – 1655 nî)