Siah

(Tùi Tin choán--lâi)

Siah (錫, Latin-gí: Stannum) sī chiu-kî-pió lāi-té ê 1 chióng hoà-ha̍k goân-sò͘, goân-chú-hoan 50. Siah sī lio̍h-á niáu-chhí-á-sek, hó-chhun-iân ê pi kim-sio̍k (poor metal), tī khong-khì--nih bô siáⁿ ē sng-hoà (oxidation), bô siáⁿ ē hú-si̍h (corrosion). Chin chē hūn-kim lóng ū hūn siah, he̍k-chiá kā kim-sio̍k tō͘ 1 iân siah, thang hông-chí hú-si̍h. Siah toā-hūn sī ùi siah-chio̍h (cassiterite) chit chióng khòng-bu̍t the̍h--tio̍h.

Siah,  50Sn
Ki-pún sèng-chit
Miâ, hû-hō Siah, Sn
Eng-bûn tin
Tông-sò͘-thé alpha, α (gray); beta, β (white)
Gōa-hêng silvery-white (beta, β) or gray (alpha, α)
Siah tī chiu-kî-piáu lāi ê ūi-tì
Chúi-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Helium (hi-iú khì-thé)
Lithium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Beryllium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Phêng-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Thoàⁿ-sò͘ (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chek-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Sng-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Hut-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Ne-óng (hi-iú khì-thé)
Natrium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Magnesium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
A-lú-mih (pîn-kim-sio̍k)
Ke-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Lîn (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Liû-hông (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Iâm-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Argon (hi-iú khì-thé)
Kalium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Khā-lú-siúm (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Scandium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Titanium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Vanadium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chromium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Manganese (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thih (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cobalt (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nickel (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tâng (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
A-iân (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gallium (pîn-kim-sio̍k)
Germanium (lūi-kim-sio̍k)
Phi-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Selenium (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chhàu-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Krypton (hi-iú khì-thé)
Rubidium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Strontium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Yttrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Zirconium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Niobium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Molybdenum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Technetium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Ruthenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhodium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Palladium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cadmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Indium (pîn-kim-sio̍k)
Siah (pîn-kim-sio̍k)
Antimony (lūi-kim-sio̍k)
Tellurium (lūi-kim-sio̍k)
Ak-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Xenon (hi-iú khì-thé)
Caesium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Barium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Lanthanum (lanthanum-hē)
Cerium (lanthanum-hē)
Praseodymium (lanthanum-hē)
Neodymium (lanthanum-hē)
Promethium (lanthanum-hē)
Samarium (lanthanum-hē)
Europium (lanthanum-hē)
Gadolinium (lanthanum-hē)
Terbium (lanthanum-hē)
Dysprosium (lanthanum-hē)
Holmium (lanthanum-hē)
Erbium (lanthanum-hē)
Thulium (lanthanum-hē)
Ytterbium (lanthanum-hē)
Lutetium (lanthanum-hē)
Hafnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tantalum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Wolfram (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Osmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Iridium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Pe̍h-kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chúi-gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thallium (pîn-kim-sio̍k)
Iân (pîn-kim-sio̍k)
Bismuth (pîn-kim-sio̍k)
Polonium (pîn-kim-sio̍k)
Astatine (lūi-kim-sio̍k)
Radon (hi-iú khì-thé)
Francium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Radium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Actinium (actinium-hē)
Thorium (actinium-hē)
Protactinium (actinium-hē)
Uranium (actinium-hē)
Neptunium (actinium-hē)
Plutonium (actinium-hē)
Americium (actinium-hē)
Curium (actinium-hē)
Berkelium (actinium-hē)
Californium (actinium-hē)
Einsteinium (actinium-hē)
Fermium (actinium-hē)
Mendelevium (actinium-hē)
Nobelium (actinium-hē)
Lawrencium (actinium-hē)
Rutherfordium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Dubnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Seaborgium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Bohrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Hassium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Meitnerium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Darmstadtium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Roentgenium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Copernicium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nihonium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Flerovium (pîn-kim-sio̍k)
Moscovium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Livermorium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Tennessine (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Oganesson (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Ge

Sn

Pb
indiumSiahantimony
Goân-chú-hoan 50
Goân-chú-liōng (±) 118.710(7)[1]
Goân-sò͘ lūi-pia̍t   āu-kòe-tō͘ kim-sio̍k
Cho̍k, hun-khu 14 cho̍k, p khu
Chiu-kî tē 5 chiu-kî
Tiān-chú pâi-lia̍t [Kr] 4d10 5s2 5p2
per shell 2, 8, 18, 18, 4
Bu̍t-lí sèng-chit
Siòng kò͘-thé
Iûⁿ-tiám 505.08 K ​(231.93 °C, ​449.47 °F)
Hut-tiám 2875 K ​(2602 °C, ​4716 °F)
Bi̍t-tō͘  (sek-un) white, β: 7.365 g·cm−3
gray, α: 5.769 g·cm−3
6.99 g·cm−3
Iûⁿ-hoà-jia̍t white, β: 7.03 kJ·mol−1
Cheng-hoat-jia̍t white, β: 296.1 kJ·mol−1
Jia̍t-iông-liōng white, β: 27.112 J·mol−1·K−1
cheng-khì-ap
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
tī T (K) 1497 1657 1855 2107 2438 2893
Goân-chú sèng-chit
Sng-hòa-sò͘ 4, 3,[2] 2, 1,[3] −1, −2, −3, −4 ​(an amphoteric oxide)
Tiān-hū-tō͘ Pauling scale: 1.96
Tiān-lī-lêng 1st: 708.6 kJ·mol−1
2nd: 1411.8 kJ·mol−1
3rd: 2943.0 kJ·mol−1
Goân-chú pòaⁿ-kèng empirical: 140 pm
Kiōng-kè pòaⁿ-kèng 139±4 pm
Van der Waals pòaⁿ-kèng 217 pm
Cha̍p-lio̍k
Chiⁿ-thé kò͘-chōtetragonal
Tetragonal crystal structure for Siah

white (β)
Chiⁿ-thé kò͘-chōdiamond cubic
Diamond cubic crystal structure for Siah

gray (α)
Siaⁿ-sok (sòe kùn-á) 2730 m·s−1 (at r.t.) (rolled)
Jia̍t-phòng-tiòng 22.0 µm·m−1·K−1 (at 25 °C)
Jia̍t-thoân-tō-lu̍t 66.8 W·m−1·K−1
Tiān-chó͘-lu̍t 115 nΩ·m (at 0 °C)
Chû-sèng gray: diamagnetic[4]
white (β): paramagnetic
Young hē-sò͘ 50 GPa
Shear hē-sò͘ 18 GPa
Bulk hē-sò͘ 58 GPa
Poisson pí 0.36
Brinell ngē-tō͘ 50–440 MPa
CAS teng-kì pian-hō 7440-31-5
Le̍k-sú
Hoat-hiān around 3500 BC
Chòe ún-tēng ê tông-ūi-sò͘
Chú bûn-chiong: Siah ê tông-ūi-sò͘
iso NA half-life DM DE (MeV) DP
112Sn 0.97% (β+β+) 1.9222 112Cd
114Sn 0.66% (SF) <27.965
115Sn 0.34% (SF) <26.791
116Sn 14.54% (SF) <25.905
117Sn 7.68% (SF) <25.334
118Sn 24.22% (SF) <23.815
119Sn 8.59% (SF) <23.140
120Sn 32.58% (SF) <21.824
122Sn 4.63% (ββ) 0.3661 122Te
124Sn 5.79% >1×1017 y β) 2.2870 124Te
126Sn trace 2.3×105 y β 0.380 + 126Sb
Decay modes in parentheses are predicted, but have not yet been observed

Chham-chiàu

siu-kái
  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. "SnH3". NIST Chemistry WebBook. National Institure of Standards and Technology. 23 January 2013 khòaⁿ--ê. 
  3. "HSn". NIST Chemistry WebBook. National Institute of Standards and Technology. 23 January 2013 khòaⁿ--ê. 
  4. Lide, D. R., pian. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th pán.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5. Archived from the original on 2011-03-03. 2016-05-23 khòaⁿ--ê.