Natrium

(Tùi La̍p choán--lâi)

Natrium (Tek-gí ho͘-im: [ˈnaːtriʊm] "Óa-im: "na-tuh-lí-ùm""), hoà-ha̍k hû-hō Na, mā thang hō chò sodium ia̍h-sī chô-ta̍t (曹達 soda), sī 1 ê hoà-ha̍k goân-sò͘.

Natrium,  11Na
Spectral lines of sodium
Ki-pún sèng-chit
Miâ, hû-hō Natrium, Na
Eng-bûn sodium
Phian-miâ natrium, chô-ta̍t
Gōa-hêng silvery white metallic
Natrium tī chiu-kî-piáu lāi ê ūi-tì
Chúi-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Helium (hi-iú khì-thé)
Lithium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Beryllium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Phêng-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Thoàⁿ-sò͘ (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chek-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Sng-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Hut-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Ne-óng (hi-iú khì-thé)
Natrium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Magnesium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
A-lú-mih (pîn-kim-sio̍k)
Ke-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Lîn (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Liû-hông (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Iâm-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Argon (hi-iú khì-thé)
Kalium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Khā-lú-siúm (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Scandium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Titanium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Vanadium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chromium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Manganese (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thih (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cobalt (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nickel (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tâng (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
A-iân (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gallium (pîn-kim-sio̍k)
Germanium (lūi-kim-sio̍k)
Phi-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Selenium (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chhàu-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Krypton (hi-iú khì-thé)
Rubidium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Strontium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Yttrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Zirconium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Niobium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Molybdenum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Technetium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Ruthenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhodium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Palladium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cadmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Indium (pîn-kim-sio̍k)
Siah (pîn-kim-sio̍k)
Antimony (lūi-kim-sio̍k)
Tellurium (lūi-kim-sio̍k)
Ak-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Xenon (hi-iú khì-thé)
Caesium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Barium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Lanthanum (lanthanum-hē)
Cerium (lanthanum-hē)
Praseodymium (lanthanum-hē)
Neodymium (lanthanum-hē)
Promethium (lanthanum-hē)
Samarium (lanthanum-hē)
Europium (lanthanum-hē)
Gadolinium (lanthanum-hē)
Terbium (lanthanum-hē)
Dysprosium (lanthanum-hē)
Holmium (lanthanum-hē)
Erbium (lanthanum-hē)
Thulium (lanthanum-hē)
Ytterbium (lanthanum-hē)
Lutetium (lanthanum-hē)
Hafnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tantalum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Wolfram (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Osmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Iridium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Pe̍h-kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chúi-gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thallium (pîn-kim-sio̍k)
Iân (pîn-kim-sio̍k)
Bismuth (pîn-kim-sio̍k)
Polonium (pîn-kim-sio̍k)
Astatine (lūi-kim-sio̍k)
Radon (hi-iú khì-thé)
Francium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Radium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Actinium (actinium-hē)
Thorium (actinium-hē)
Protactinium (actinium-hē)
Uranium (actinium-hē)
Neptunium (actinium-hē)
Plutonium (actinium-hē)
Americium (actinium-hē)
Curium (actinium-hē)
Berkelium (actinium-hē)
Californium (actinium-hē)
Einsteinium (actinium-hē)
Fermium (actinium-hē)
Mendelevium (actinium-hē)
Nobelium (actinium-hē)
Lawrencium (actinium-hē)
Rutherfordium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Dubnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Seaborgium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Bohrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Hassium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Meitnerium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Darmstadtium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Roentgenium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Copernicium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nihonium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Flerovium (pîn-kim-sio̍k)
Moscovium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Livermorium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Tennessine (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Oganesson (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Li

Na

K
Ne-óngNatriummagnesium
Goân-chú-hoan 11
Goân-chú-liōng (±) 22.98976928(2)[1]
Goân-sò͘ lūi-pia̍t   kiⁿ-kim-sio̍k
Cho̍k, hun-khu 1 cho̍k, s khu
Chiu-kî tē 3 chiu-kî
Tiān-chú pâi-lia̍t [Ne] 3s1
per shell 2, 8, 1
Bu̍t-lí sèng-chit
Siòng kò͘-thé
Iûⁿ-tiám 370.944 K ​(97.794 °C, ​208.029 °F)
Hut-tiám 1156.090 K ​(882.940 °C, ​1621.292 °F)
Bi̍t-tō͘  (sek-un) 0.968 g·cm−3
0.927 g·cm−3
Lîm-kài-tiám 2573 K, 35 MPa (extrapolated)
Iûⁿ-hoà-jia̍t 2.60 kJ·mol−1
Cheng-hoat-jia̍t 97.42 kJ·mol−1
Jia̍t-iông-liōng 28.230 J·mol−1·K−1
cheng-khì-ap
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
tī T (K) 554 617 697 802 946 1153
Goân-chú sèng-chit
Sng-hòa-sò͘ +1, −1 ​(a strongly basic oxide)
Tiān-hū-tō͘ Pauling scale: 0.93
Tiān-lī-lêng 1st: 495.8 kJ·mol−1
2nd: 4562 kJ·mol−1
3rd: 6910.3 kJ·mol−1
(more)
Goân-chú pòaⁿ-kèng empirical: 186 pm
Kiōng-kè pòaⁿ-kèng 166±9 pm
Van der Waals pòaⁿ-kèng 227 pm
Cha̍p-lio̍k
Chiⁿ-thé kò͘-chōbody-centered cubic (bcc)
Body-centered cubic crystal structure for Natrium
Siaⁿ-sok (sòe kùn-á) 3200 m·s−1 (at 20 °C)
Jia̍t-phòng-tiòng 71 µm·m−1·K−1 (at 25 °C)
Jia̍t-thoân-tō-lu̍t 142 W·m−1·K−1
Tiān-chó͘-lu̍t 47.7 nΩ·m (at 20 °C)
Chû-sèng paramagnetic[2]
Young hē-sò͘ 10 GPa
Shear hē-sò͘ 3.3 GPa
Bulk hē-sò͘ 6.3 GPa
Mohs ngē-tō͘ 0.5
Brinell ngē-tō͘ 0.69 MPa
CAS teng-kì pian-hō 7440-23-5
Le̍k-sú
Hoat-hiān kap siōng chá ê tông-ūi-sò͘ Humphry Davy (1807)
Chòe ún-tēng ê tông-ūi-sò͘
Chú bûn-chiong: Natrium ê tông-ūi-sò͘
iso NA half-life DM DE (MeV) DP
22Na trace 2.602 y β+ 1.820 22Ne
23Na 100% 23Na is stable with 12 neutrons
24Na trace 14.96 h β 5.515 24Mg
* = excited state

Hō-miâ

siu-kái

Ha̍k-chiá Berzelius leh chéng-lí goân-sò͘ hō-miâ ê sî-chūn, kah-ì Tek-kok-sek ê hō-miâ Natrium; m̄-koh tī Eng-gí kap Hoat-gí-kài ê piau-chún lāi-bīn, in pó-chhî hō Sodium. Chit-ê Sodium sī tùi Sodanum hō--lâi, ì-sū sī "tī thâu-thiàⁿ--ê" (headache remedy)[3].

Chham-khó

siu-kái
  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., pian. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th pán.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5. 
  3. K. J. Thurlow, pian. (1998). Chemical Nomenclature. Springer Netherlands. ISBN 978-94-011-4958-7. 

Siong-koan

siu-kái